Лакха Невре

ХӀара яззам Википеди чура бу — маьрша энциклопеди
(Лакха-Невре дӀасахьажийна кхузе)
Навигацин тӀегӀо Лахарна тӀегӀо
Эвла
Лакха Невре[1]
IMG 20180107 121916 Верхненаурская пятничная мечеть.jpg
Пачхьалкх Росси
Регион Нохчийчоь
КӀошт Теркан кӀошт
Юьртан меттиг Лакха Неврен
Координаташ 43°36′39″ къ. ш. 45°15′03″ м. д.HGЯO
Юьртда Лечиев Хьусайн
ХӀордан сизал локхалла 83[2] м
Бахархой 5441[3] адам (2010)
Къаьмнийн хӀоттам нохчий
Бахархойн цӀерш бусулбанаш
Сахьтан аса UTC+03:00
Телефонан код 87132[2]
Поштан индекс 366812
ОКАТО 96216807001
Лакха Невре[1] картан тӀехь
Лакха Невре[1] картан тӀехь
Red pog2.svg
Лакха Невре[1] картан тӀехь
Red pog2.svg
Лакха Невре[1] картан тӀехь
Red pog2.svg

Лакха Невре — Нохчийчоьнан Теркан кӀоштан эвла ю. Бахархой — 5441 лерина 2010 шарахь. Меттигерчу бахархоша Лаха а, Лакха а Невре цӀераш йоьхку туьйранашкахь дуьйцучу наьртах Новрах. Юьртан къилбехахь бердах доьдуш ша даьлла Ӏуьрг ду - Новр-ор (Новр-Ӏуьрг). ХӀинца а дуьйцуш ду наьртех Новрах, ГӀожакъехь а, церан йиезаршах Сатех а, Белшех а[1].

Иза ю Лакха Неврен юьртан меттиган административан центр[4]. Лакха Неврен юьртан меттиган юкъа йогӀу Эмасуле кӀотар.

Лакха Неврен администраци

География[нисъе | нисъе чухулара]

Лакха Невре лаьтта 12 км малхбалехьа кӀоштан центр йолчу ЧӀулга-Юртан, 20 км гена цӀерпоштнекъан Ишорен станцин, Лаха Неврен малхбузехьа, Теркан аьтту бердаца[1]. Лулара нах беха меттигаш: къилбаседехь — Алпату юрт, къилбаседа-малхбузехь — Ишоре гӀала, къилбаседа-малхбалехь — Новр-ГӀала а, Лаха Невре а, къилба-малхбалехь — ярташ Макан-КӀотар, Минеральни, къилба-малхбузехь — ГӀулоз[5].

Микротопоними[нисъе | нисъе чухулара]

  • "Куьзга доьхна чоь" - юьртара кӀотара боьлхуш бертаза юьртахь цхьаъ бен доцу куьзга доьхна меттиг. Оцу заманахь бохам боккха хиларна оцу меттиган цӀе йисина. Лакха Неврен къилбаседехьа.
  • "Сатийханан тIай" - юьртан къилбаседехьа. ЦӀе уьйр йолуш ю вайнехан мифологехь хаалучу наьртан зудчун Сатийхица.
  • "Таьллангаш лаьттина чоь" - юьртан къилбаседехьа.
  • "Шина эвлан юкъ" - юьртан юкъахь, лакха эвлан а, лаха эвлан а юкъара еса меттиг, ХӀинца гӀишлош йина.
  • "Новран чоь" - юьртан къилба йист.
  • "Новран Iуьрг" - юьртан къилбехьа, Теркан дукъан къилбаседа басешкахь. Лаьтта бухахула даьккхина (Даьлла) Ӏуьрг, малхбузехьа доьду, арадолу Ӏелин-Юртан къилбехахь. ЦӀе тиллина мифологерачу наьртан Новран цӀарах.
  • "БатIал чувахна токхум" - юьртан къилбаседехьа. Дежийла, коллаш. БатIал — нохчийн цӀе. Юьртахь Баталов фамили а ю.
  • "Паччахьалкхан дукъ" - Лакха Неврен къилбехахь, цигахь Ӏедалан хьаннаш хилла. И цӀе елла XIX бӀешарахь, оцу хенахь юьртахошкара схьадаьхна латташ паччахьо доькъуш хилла эпсаршна а, элашна а "башха къахьегарна".
  • "Хьадин кIотар" - кӀотар лаьттина меттиг. Хьада - нохчийн божарийн а, зударийн а цӀе. Схьаялар нохчийн дешах «хьада» (чехка гӀо), «хьадалч» - хабар эцна вохуьйтург. Юьртахь беха Хадиев фамили йолу бахархой[6].

Бахархой[нисъе | нисъе чухулара]

Бахархойн дукхалла
1970[7]2002[8]2010[9]2012[10]2013[11]2014[12]2015[13]
2965↗5025↗5441↗5636↗5751↗5847↗5954
2016[14]2017[15]2018[16]
↗6020↗6091↗6115
Къаьмнийн хӀоттам

2002 шарахь нохчий — 5 025 стаг (99,8 %), кхин берш — 11 стаг (0,2 %).

Инфраструктура[нисъе | нисъе чухулара]

Юьртахь шиъ ишкол, оьздангаллин цӀа, пошта, туьканаш[1], берийн беш, заправкаш ю. Юьртахь рузбана маьждиг а, 6 жамаӀата маьждиг а ду.

  • Рузбана маьждиг

  • ЖамаIатан маьждиг

  • Лакха Неврен оьздангаллин цIа

Тайпанаш[нисъе | нисъе чухулара]

Юьртахь беха нохчий лахарчу тайпанашкара:

Билгалдахарш[нисъе | нисъе чухулара]

  1. ↑ 1 2 3 4 А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.557
  2. ↑ 1 2 Село Верхний Наур / Чечня / Справка / СКФО (Северо-Кавказский федеральный округ)
  3. ↑ 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архив йина хьалхара хьостан чура 2012 шеран 1 июнехь. Теллина 2012 шеран 16 апрелехь.
  4. ↑ Верхненаурский сельский округ (Надтеречный район)
  5. ↑ Карта Чечни (rar) (не ранее 1995). Архив йина хьалхара хьостан чура 2012 шеран 18 февралехь. Теллина 2010 шеран 2 январехь.rar. Объём 8 МБ.
  6. ↑ 1 2 А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.558
  7. ↑ Надтеречный район (1970)
  8. ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архив йина хьалхара хьостан чура 2012 шеран 3 февралехь.
  9. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Чеченской Республики. Архив йина хьалхара хьостан чура 2014 шеран 9 майхь. Теллина 2014 шеран 9 майхь.
  10. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Архив йина хьалхара хьостан чура 2014 шеран 31 майхь. Теллина 2014 шеран 31 майхь.
  11. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Архив йина хьалхара хьостан чура 2013 шеран 16 ноябрехь. Теллина 2013 шеран 16 ноябрехь.
  12. ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Архив йина хьалхара хьостан чура 2014 шеран 2 августехь. Теллина 2014 шеран 2 августехь.
  13. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Архив йина хьалхара хьостан чура 2015 шеран 6 августехь. Теллина 2015 шеран 6 августехь.
  14. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  15. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017, 31 июль). Архив йина хьалхара хьостан чура 2017 шеран 31 июлехь. Теллина 2017 шеран 31 июлехь.
  16. ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Архив йина хьалхара хьостан чура 2018 шеран 26 июлехь. Теллина 2018 шеран 25 июлехь.


Нохчийн Республика ХӀара  Нохчийн Республикан географех лаьцна баланза яззаман кечам бу. Хьоьга проектана гӀо далур ду, йоза дика яздина, нисдина.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=Лакха_Невре&oldid=2957658»