ГӀулоз

43°33′40″ къ. ш. 45°05′59″ м. д.HGЯO
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
КӀотар
ГӀулоз, Банкин-Йурт
43°33′40″ къ. ш. 45°05′59″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх Росси
Регион Нохчийчоь
КӀошт Теркан
Йукъаралла ГӀулозан
Юьртда Гайрабеков Абу
Истори а, географи а
Хьалхара цӀерш Нижний Калаус, Нижнее Красноармейское[1], Кирово
Климатан тайпа Барамера континенталан
Сахьтан аса UTC+3
Бахархой
Бахархой 936[2] стаг (2010)
Къаьмнийн хӀоттам нохчий
Динан хӀоттам бусулбанаш
Идентификаторан терахьаш
Поштан индекс 366817
Автомобилан код 20, 95
ОКАТО 96216817001
Картин тӀехь
ГӀулоз, Банкин-Йурт картан тӀехь
ГӀулоз, Банкин-Йурт
ГӀулоз, Банкин-Йурт картан тӀехь
ГӀулоз, Банкин-Йурт
ГӀулоз, Банкин-Йурт картан тӀехь
ГӀулоз, Банкин-Йурт

ГӀулоз[3] йа Банкин-Йурт [4] Нохчийчоьнан Теркан кӀоштара эвла.

Иза йу ГӀулозан йуьртан меттиган административан центр[5].

Географи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Лаьтта Соьлжа-ГӀалан къилбаседа-малхбузехьа, кӀоштан центран ЧӀулга-Юртан къилбехьа, Теркан дукъ тӀехь.

Гергара ярташ: къилбаседа-малхбузехьа — Бена-Юрт, НогӀамирзин-Юрт, Ӏелин-Юрт, къилбаседа-малхбалехьа — Лаха Невре, Лакха Невре, къилбехьа — Кирпични, къилба-малхбузехь — Горагорск, ӀамтӀе-КӀотар, малхбалехьа — Минеральни, Аьчка-ХитӀе[6].

Топонимаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Банкин кIотар – ГӀулозан къилбаседа-малхбузехьара меттиг[7], кхузахь лаьттина ингалсан банк, ЧӀулга-Юртан а, ГӀулозан а бахархошна зие меттахӀоттош, шеш мехкдаьтта доккхуш латта хӀаллак дарна.
  • ГIулоз чоь – Лакха Неврен къилбехьара меттиг[7].
  • ГIулоз чу – йуьртан къилбехьара меттиг.
  • ГIулоз гIу – Лаха Неврен къилбехьара дежийлаш, оханаш долу меттиг.
  • ГӀулоз чу боьду некъ – араболу Лаха Неврера малхбузехьа[8].
  • Теркан дукъ йа ГIулозан регIнаш, малхбузера малхбалехьа дахделла, къилбехьа дехьаваьлчи Шина регӀа йукъ цӀе хуьлу. Кхин а цӀераш ю: Чергазийн рагI, ГIебартойн рагI. Теркан дукъан къилбаседа агӀо Махьмад-ХитӀе малхбузехь Аьчка-ХитӀе кхаччалц малхбалехь, вайнахан девза ГIулоз-чоь, ГIулозан боьранаш ГIулозан регIнаш цӀерашца[9].
  • УргIала некъ – УргӀала коьртан тӀиера охьадогӀу ламанан тача, цуо вовшех тосу ярташ Махьмад-ХитӀе, НогӀамирзин-Юрт, ГӀулоз. ХӀинцалера техника йукъайаьлчи дуьйна тачанан хьалхара маьӀна дайна[9].

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

1944 шарахь нохчашна а, гӀалгӀашна а депортаци йинчул тӀаьхьа, Нохч-ГӀалгӀайн АССР дӀа а йаьккхина, ГӀулозан цӀе Нижни Красноармейски[1]. До середины 90-х населенный пункт носил название Кирово[10] тиллина, кхуза оьрсий охьаховшийра.

Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

Бахархойн дукхалла
1990[11]20022010[12]2012[13]2013[14]2014[15]2015[16]
7958949369629809911006
2016[17]2017[18]2018[19]2019[20]2020[21]
10181024102410441037

Юьртара тайпанаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Юьртахь деха тайпанаш:

Дешар[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Банкин-Юртан муниципалан юккъера йукъарадешаран ишкол[23].

ГӀулоз фольклорехь[нисйе бӀаьра | нисйе]

«Алмаз» йа «Алмаст» - нохчийн а, гӀалгӀайн а фольклорехь, вериг ваьлла хьуьнан стаг. Нохчийн эшаршкахь ГӀулоз хьахош даиман а цунна уллехь ловзу алмаз хуьлу: «...Алмазаш ловзучу ГIулозан бийрахь»[7].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 Указ Президиума Верховного Совета РСФСР о переименовании некоторых сельских советов и населённых пунктов Грозненской области (см. документ №100)
  2. 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). ТӀекхочу дата: 2012 шеран 16 апрель. Архивйина 2012 шеран 1 июнехь
  3. Нохчийчоьнан яртийн цIерш.
  4. Банкин-Юрт
  5. Калаусская сельский округ (сельсовет)* (Надтеречный район) Архивйина 2014-07-14 — Wayback Machine
  6. Карта Чечни Объем 8 МБ.
  7. 1 2 3 А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа",1997,стр.557
  8. А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа",1997,стр.560
  9. 1 2 А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа",1997,стр.476
  10. http://download.maps.vlasenko.net/smtm100/k-38-019.jpg Архивйина 2015-05-14 — Wayback Machine
  11. Архивный вестник, №1. Нальчик:Архивное управление Правительства Чеченской Республики, 2013.
  12. Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Чеченской Республики. ТӀекхочу дата: 2014 шеран 9 май. Архивйина 2014 шеран 9 майхь
  13. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. ТӀекхочу дата: 2014 шеран 31 май. Архивйина 2014 шеран 31 майхь
  14. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 16 ноябрь. Архивйина 2013 шеран 16 ноябрехь
  15. Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. ТӀекхочу дата: 2014 шеран 2 август. Архивйина 2014 шеран 2 августехь
  16. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. ТӀекхочу дата: 2015 шеран 6 август. Архивйина 2015 шеран 6 августехь
  17. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  18. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017 шеран 31 июль). ТӀекхочу дата: 2017 шеран 31 июль. Архивйина 2017 шеран 31 июлехь
  19. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. ТӀекхочу дата: 2018 шеран 25 июль. Архивйина 2018 шеран 26 июлехь
  20. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года. ТӀекхочу дата: 2019 шеран 31 июль.
  21. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года. ТӀекхочу дата: 2020 шеран 24 апрель. Архивйина 2020 шеран 24 апрелехь
  22. 1 2 Кадиев (Мисарбиев) С.-М.Х. "Краткая история и генеалогия тайпа АргIаной", Знаменское, ГУП "Надтеречная межрайонная типография", 2007
  23. МОУ 'СОШ с.п. Калаус' 89280180436, 2007004294

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]