Туркойчоь

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Навигацин тӀегӀо Лахарна тӀегӀо
Туркойчоь
Türkiye Cumhuriyeti
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Девиз: «Yurtta Barış, Dünyada Barış
(«Мир в стране, мир во всём мире»)»
Туркойчоьнан Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
Turkey (orthographic projection).svg
Кхоьллина 1923 шаран 29 октябрь1923 шаран 29 октябрь
Официалан мотт Туркойн
Коьрта гӀала Анкара
Яккхий гӀаланаш Истмала, Анкара, Измир, Бурса, Адана, Анталья, Конья
Урхаллин тайпа Парламентан республика
Президент
Премьер-министр		 Абдулла Гюль
Реджеп Тайип Эрдоган
Латта
 • Шадерг 783 562[1] км² (36-гӀа дуьненахь)
 • % хина тӀехле 2013
Бахархой
 • Мах хадор 75 762 621 [2] стаг
 • Ларар (2000) 67 803 927 стаг
ДЧС (НЭТ)
 • Шадерг (2012) 1,125 трлн[3] долл. (16-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 15 000 долл.
АДКИ (2013) 0,722[4] (лакхара; 90-гӀа меттиг)
Бахархойн цӀерш турко, туркой
Ахча Туркойчоьнан лира (TRY, код 949)
Интернет-домен .tr
Код ISO TR
Код МОК TUR
Телефонан код +90
Сахьтан аса +2 (аьхккий +3)
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора[d][5]
Commons-logo.svg Медиафайлаш Викилармехь

Туркойчоь[6], Турци[7], шира цӀе Хункар-Мохк (турк. Türkiye Cumhuriyeti) — къилба-малхбуз Азера мохк бу, жимма лаьттан дакъа Европина чохь а долуш. Туркойчоь кхоллаелла 1923 шарахь Ӏосманан Пачхьалкх дӀайоьхначуллтӀехьа, цулла хьалха Ӏосманан Пачхьалкх аьлла йоьвзаш хилла Туркойчоь. Туркойчоьнан пачхьалкхан мотт — туркойн мотт.

Мустафа Кемаль Ататуьрк — Туркойн Республика кхоллархо а Туркойн Республикин дуьххьарлера паччахь

Туркойчоьнан 14 лаььтахулара доза ю. Туркойчоьна дозанийн максимум дохалла малхбузера малхбале 1565 км, къилбаседера къилбе — 550 км. Туркойчоьнан дозанийн лаьттахулара дохалла — 2753 км. Малхбузехьа Болгарица (269 км), Желтойчоьца (212 км), къилбаседа-малхбалехьа — Гуьржийчоьца (318 км), Эрмалойчоьца (308 км), Азербайджанца (14 км), малхбалехьа — Иранца (454 км), къилба-малхбалехьа — Ӏиракъаца (331 км), Шемаца (877 км.)[8].

Этимологи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Коьрта йаззам: Туркойчоьнан цӀе

ХӀинлерачу Республика Туркойчоьх (турк. Türkiye) йоккхуш йолу цӀе[9], схьаяьлла ширафранцузийн маттера Turquie, ткъа иза схьаяьлла юккъерчу бӀешерийн латинан Turchia, Turquia кепах а, грекийн — желт. Τουρκία кепах а. 1299—1922 шерашкахь хиллачу Хункар-мохк олучу хенахь а, оцу хенахь хилачу наха а олура Туркойчоь я Туркойн импери. Пачхьалкхан оьрсийн цӀе — «Турция» — кхоллаела полякийн маттера Turcja керлалатинан маттера Turcia цӀарах[10].

Административан йекъайалар[нисйе бӀаьра | нисйе]

Коьрта йаззам: Туркойчоьнан административан йекъайалар
Туркойчоьнан регионаш.

ТӀеман ницкъаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Коьрта йаззам: Туркойчоьнан тӀеман ницкъаш

Галерей[нисйе бӀаьра | нисйе]

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ CIA - The World Factbook
  2. ↑ Счётчик населения Турции (30.10.13.).
  3. ↑ The World Factbook
  4. ↑ Human Development Report 2013 (ингалс.). United Nations Development Programme (2013). Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 13 августехь.
  5. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  6. ↑ Туркойчоь Европин бартана юкъаэцарца доьзна дагадовларш карладохуш ду
  7. ↑ А.Г. Мациев, А.Т Карасаев Русско-чеченский словарь. — Русский язык, 1978. — 728 с.
  8. ↑ Авторский коллектив, 2000, с. 3.
  9. ↑ Словарь географических названий зарубежных стран, 1986, с. 377.
  10. ↑ Поспелов, 2002, с. 426.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=Туркойчоь&oldid=6419547»