Туркойчоь

ХӀара яззам Википеди чура бу — маьрша энциклопеди
Навигацин тӀегӀо Лахарна тӀегӀо
Туркойчоь
Türkiye Cumhuriyeti
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Девиз: «Yurtta Barış, Dünyada Barış
(«Мир в стране, мир во всём мире»)»
Пачхьалкхан Шатлакхан Илли Туркойчоьнан
Turkey (orthographic projection).svg
Кхоьллина 1923 шаран 29 октябрь
Официалан мотт Туркойн
Коьрта гӀала Анкара
Яккхий гӀаланаш Истмала, Анкара, Измир, Бурса, Адана, Анталья, Конья
Урхаллин тайпа Парламентан республика
Президент
Премьер-министр		 Абдулла Гюль
Реджеп Тайип Эрдоган
Латта 36-гӀа дуьненахь
 • Дерриг 783 562[1] км²
хина тӀехле 2013
Бахархой
 • Мах хадор (2000) 75 762 621 [2] стаг
 • Ларар (2000) 67 803 927 стаг
 • Дерриг (2012) 1,125 трлн[3] долл.
 • ХӀораннан а сина 15000 долл.
АДКМ|ИЧР (2013) 0,722[4] (лакхара; 90-гӀа меттиг)
Бахархойн цӀерш турко, туркой
Ахча Туркойчоьнан лира (TRY, код 949)
Интернет-домен .tr
Код ISO TR
Код МОК TUR
Телефонан код +90
Сахьтан асаш +2 (аьхккий +3)
Автомобилийн некъаш аьтту[d][5]

Туркойчоь[6], Турци[7], шира цӀе Хункар-Мохк (турк. Türkiye Cumhuriyeti,  — къилба-малхбуз Азера мохк бу, жим латта дакъа Европана чохьа ду. Туркойчоь хьа хил ю 1923 шарахь Ӏосманан Пачхьалкх дӀа йохайн чол тӀехь, цулла хьалха Ӏосманан Пачхьалкха аьла йоьвзаш хилла Туркойчоь.

Мустафа Кемаль Ататуьрк - Туркойн Республика кхоллархо а Туркойн Республикан дуьххьарлера паччахь

Туркойчоьна дозанийн максимум дохалла малхбузера малхбале 1565 км, къилбаседера къилбе – 550 км. Туркойчоьнан дозанийн лаьттахулара дохалла – 2753 км. Малхбузехьа Болгарица (269 км), Грецица (212 км), къилбаседа-малхбалехьа – Гуьржийчоьца (318 км), Эрмалойчоьца (308 км), Азербайджанца (14 км), малхбалехьа – Иранца (454 км), къилба-малхбалехьа – Ӏиракъаца (331 км), Шемаца (877 км.)[8].

Этимологи[нисъе бӀаьра | нисъе]

Коьрта яззам: Туркойчоьнан цӀе

ХӀинлерачу Республика Туркойчоьх (турк. Türkiye) йоккхуш йолу цӀе[9], схьаяьлла ширафранцузийн маттера Turquie, ткъа иза схьаяьлла юккъерчу бӀешерийн латинан Turchia, Turquia кепах а, грекийн — грек. Τουρκία кепах а. 1299—1922 шерашкахь хиллачу Ӏусманийн импери олучу хенахь а, оцу хенахь хилачу наха а олура Туркойчоь я Туркойн импери. Пачхьалкхан оьрсийн цӀе — «Турция» — кхоллаела полякийн маттера Turcja керлалатинан маттера Turcia цӀарах[10].

Административан екъаялар[нисъе бӀаьра | нисъе]

Коьрта яззам: Туркойчоьнан административан екъаялар
Туркойчоьнан регионаш.

ТӀеман ницкъаш[нисъе бӀаьра | нисъе]

Коьрта яззам: Туркойчоьнан тӀеман ницкъаш

Галерей[нисъе бӀаьра | нисъе]

Билгалдахарш[нисъе бӀаьра | нисъе]

  1. ↑ CIA - The World Factbook
  2. ↑ Счётчик населения Турции (30.10.13.).
  3. ↑ The World Factbook
  4. ↑ Human Development Report 2013 (ингалс.). United Nations Development Programme (2013). Архив йина хьалхара хьостан чура 2013 шеран 13 августехь.
  5. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  6. ↑ Туркойчоь Европан бартана юкъаэцарца доьзна дагадовларш карладохуш ду
  7. ↑ А.Г. Мациев, А.Т Карасаев Русско-чеченский словарь. — Русский язык, 1978. — 728 с.
  8. ↑ Авторский коллектив, 2000, с. 3.
  9. ↑ Словарь географических названий зарубежных стран, 1986, с. 377.
  10. ↑ Поспелов, 2002, с. 426.

Литература[нисъе бӀаьра | нисъе]

Азин пачхьалкхаш
LocationAsia.pngАзербайджан¹ · Эрмалойчоь · ОвхӀан · Бангладеш · Бахьрайн · Бруней · Бутан · Малхбален Тимор · Вьетнам · Гуьржийчоь¹ · Мисар² · Израиль · ХӀинди · ХӀиндонези ³ · Урдан · Ӏиракъ · Иран · Йемен² · Кхазакхстан ¹ · Камбоджа · КъатӀар · Кипр¹ · ГӀиргӀазойчоь · Цийн Халкъан Республика · Корейн Халкъан-Демократин Республика · Кувайт · Лаос · Ливан · Малайзи · Мальдиваш · Монголи · Мьянма · Непал · Ӏаьрбийн Цхьаьнатоьхна Эмираташ · Ӏоман · Пакистан · Росси4 · СаӀудийн Ӏаьрбийчоь · Сингапур · Шема · Таджикистан · Таиланд · Туркмени · Туркойчоь4 · Узбекистан · Филиппинаш · Шри-Ланка · Къилба Корей · Япон

Къобалцайина а, ахкъобалйина а пачхьалкхаш: Республика Абхази · Азад Кашмир · Ва (пачхьалкх) · Вазиристан · Ӏиракъан Курдистан · Тайвань · Ламанийн-Карабах · Палестина (пачхьалкх) (Газа секторан а, Урдан хин малхбузен хийистан а латта ) · Тамил-Илам ·Къилбаседа Кипран Туркойн Республика · Шан Пачхьалкх · Къилба ХӀирийчоь

Йозуш йолу мехкаш: Акротири а, Декелиа а · Британин латта Индин океанехь (арх. Чагос) · Гонконг · Аомынь (Макао)

¹ Цхьа дакъа Европехь я еррига Азехь, дозане хьаьжина. ² Кхин Африкехь. ³ Кхин Океанехь. 4 Кхин Европехь.


Wiki letter w.svg
 ХӀара яззам табарна бакъхьа ду?:
  • ТӀебуза яззам (яззам тӀех боца бу я дошам кепара бу).
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=Туркойчоь&oldid=3844405»