Бахьрайн

Бахьрайн паччахьалла
Байракх ХӀост
Шатлакхан Илли: «Тхан Бахьрайн»
Официалан мотт	Ӏаьрбийн мотт
Коьрта гӀала	Манама
Яккхий гӀаланаш	Манама
Урхаллин тайпа	Конституцин монархи
Монарх Премьер-министр	Хьамад бин Ӏиса Аль Халифат Халифат бин Салман Аль Халифат
Пачхьалкхан дин	ислам, суннийш
Латта	184-гӀа дуьненахь
• Дерриг	766 км²
хина тӀехле	0%
Бахархой
• Мах хадор (2014)	1 343 000 адам.
• ХӀораннан а сина	$29,146 долл.
АДКМ|ИЧР (2013)	0,796 (ЧIогIа лакхара; 48-гӀа меттиг)
Ахча	Бахьрайнан динар (BHD, код 48)
Интернет-домен	.bh
Код ISO	BH
Код МОК	BRN
Телефонан код	+973
Сахьтан асаш	+3
Автомобилийн некъаш	справа[d]

Бахьрайн, юьззина официалан кеп — Бахьрайн паччахьалла (Ӏаьр. مملكة البحرين‎‎ — Мамля́кат аль-Бахьрайн) — Къилба-Малхбузан Азин ГӀажарийн айманера Бахьрайн цIе йолчу архипелаг тIера гIайренан пачхьалкх. Бахрайно дIалоцу кхоъ дикка доккха а, шортта кегийра а гIайренаш а СаӀудийн Ӏаьрбийчоьнан бердашна 16 км малхбалехьа, оцу махкаца уьйр ю автомобилан тIайн тIехула.

Паччахьаллин махкахь Манаман гергарчу Джуффэйрехь дIатарйина АЦШн ПхиалгIачу флотан коьрта оперативан база.

Истори

Вайн эрал III эзар шо хьалха оцу мехкан латта тIехь яьржинера, шайн чIагIйина нах беха меттигаш а йолу, кхиина цивилизаци. Шира пачхьалкхан цIе Дильмун хилла, иза яра йоккха хIордан махлелоран центр, цигашхула зIенаш латтайора шумераш а, кхечу Шина хин юкъан къаьмнаш а ХIиндан тогIенан къаьмнашца.

• IV—VI бIешерашкахь — юкъахь ю СасанигIеран пачхьалкхан, цул тIаьхьа — Iаьрбийн халифатан.
• IX—XI бIешерашкахь — къарматӀийн пачхьалкхан центр.
• XIII бIешарахь — маьрша йолу, амма дукха хан ялале Ормузан эмиратан дакъа хуьлу.
• 1521 шо—1602 шо — Португалин мохк.
• XVII—XVIII бIешерашкахь — сефевигIеран Иранан юкъайоьду.
• 1780-гIа — юха а кхайкхийна маршо.
  

  Бахьрайнера гIаттам
• XIX бӀешо — Бахьрайне ингалсхой кхочу.
• 1871 — Йоккха Британис протекторат хIоттайо Бахьрайн тIехула, амма факт хилла цунах колони яр.
• Хьалхара дуьненан тIом — кхоьллина йоккха британин тIеман база. Иранан правительство лору Бахьрайн закон дохош схьабаьккхина мохк.
• ШолгIа дуьненан тIом — британин правительство дехьакхуьйсу Бахьрайне даккхий эскарш. 1946 шарахь Манама — ГIажарийн айман чуьра британин администрацин резиденци ю.
• 1968 — Катарца а, Бертан Оманца цхьаьна кхайкхадо ГIажарийн айман чохь Iаьрбийн олаллин федераци кхоллар.
• 14 август 1971 — маршо елла.
• 1975 — парламент дIасахецна.
• 1990-гIа шераш — Бахьрайнера гIовттамаша, демократин хийцамаш бира.
• 14 февраль 2011 — махкахь буьйлабелира халкъан массийн гIовттамаш, карзахбаьна Тунисехь а, Мисрахь а хилла революцеш. Керла массийн дуьхьалонан акцеш юьйлаелира 2012 шеран чеккхенгахь.

Дипломатин юкъаметтигаш ю Российн Федерацица (хIиттийна ССРСца 29.09.1990).