Рияд

Рияд
	ГӀала
Рияд
	Ӏаьр. الرياض‎‎
	ХӀост
	24°39′00″ къ. ш. 46°42′36″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх	СаӀудийн Ӏаьрбийчоь
Провинци	Рияд
Мэр	Файсал бин Бандар Аль СаӀуд
Истори а, географи а
Йиллина	XVIII век
Майда	1554 км²
Центран локхалла	612 ± 1 метр
Сахьтан аса	UTC+3
Бахархой
Бахархой	4 878 473 стаг (2010)
Идентификаторан терахьаш
Поштан индекс	11564–12665
	arriyadh.com; (Ӏаьр.)(ингалс.)
Картин тӀехь
	Медиафайлаш Викилармехь

Рияд (Ӏаьр. الرياض‎‎ — Ар-Рияд‎) — СаӀудийн Ӏаьрбийчоьнан коьрта гӀала йу, Рияд олучу провинцин центр а йу. Бахархойн дукхалла 4 878 473 стаг (2010 шо)^[1].

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

Масала диъ эзар шо хьалха вайн хенахь йолчу Риядехь Ӏаш хилла Ӏаьрбийн кхерста (кочевые) къаьмнаш.

VI—VII-чу бӀешерашкахь цхьалхе меттиг йара Рияд, кхечарех къаьсташ а йоцуш.

XVIII-чу бӀешеран чаккхенгахь гучудаьлла ваххӀабитийн дешар, и долийнарг вара Мухьаммад бин Ӏабдул-ВаххӀаб (1703—1792), иза дуьхьала вара эвлаяийн кешнаш ларарх а, ширкан а дуьхьала а вара.

1902-чу шарахь эмир волу Ӏабдул-Ӏазиз бин Ӏабдуррахьман Аль СаӀудас шен эскарца схьайаьккхина хилла Рияд^[2].

ГӀалин кхиар[нисйе бӀаьра | нисйе]

1940-чу шерашкахь дуьйна, маса кхуьш йу гӀала. Къаьсттина Риядехь чехка дукха бахархой кхиа XX бӀешеран шолгӀачу эхехь. Нефтах долу тӀехдаккхий пайданаша и гӀала вайн хенан йина. Гуттар хуьлу гӀалин гӀишлош 8 этаж йолуш йу, амма ша-тайпанара гӀишлошца къаьсташ йу.

Демографи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Шо	Бахархой
1862	7,500
1935	30,000
1960	150,000
1970	370,000
1972	500,000
1974	650,000
1988	1,500,000
1990	2,000,000
1997	2,800,000
2010	4,600,000
2020*	8,900,000

Климат[нисйе бӀаьра | нисйе]

Тропикин гӀум-аренан климат йу. Рияд дуьненахь уггаре йовхачу гӀалех цхьаъ йу. Йуккъера температура январехь +14,4 йу; а июлехь +36,6 йу. Климат чӀогӀа йакъайелла йу, шарахь сов доцуш 100 мм йочанаш йуьллу, хан мел ели — Ӏай а, хьалхарчу гуьйранна а. Йуьззина максимум +52,0 градус йу (июль), минимум −1 градус йу (январь).

Риядан климат
Гайтам	Янв.	Фев.	Март	Апр.	Май	Июнь	Июль	Авг.	Сен.	Окт.	Нояб.	Дек.	Шо
Юьззина максимум, °C	31,5	34,8	38,0	42,0	45,1	49,8	52	47,8	44,5	41,0	36,0	31,0	52
Юккъера максимум, °C	20,1	23,0	27,6	34,0	39,6	42,7	43,4	43,2	41,3	35,1	27,6	22,0	33,1
Юккъера температура, °C	14,4	16,9	21,1	26,9	32,9	35,4	36,6	36,5	33,3	28,2	21,4	16,1	26,6
Юккъера минимум, °C	6,9	9,0	15,0	20,3	25,7	27,6	29,1	28,8	25,7	20,9	15,3	8,4	19,9
Юьззина минимум, °C	−1	0,5	4,5	11,0	18,0	21	23,6	22,7	16,1	13,0	7,0	1,4	−1
Йочанан норма, мм	12,3	5,8	30,2	23,3	6,2	0	0	0,3	0	2,3	7,4	11,2	99,0
Хьост: pme.gov.sa