Багаман ГӀайренаш

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
(Багаман гӀайренаш тӀера хьажжина кхуза)
Навигацин тӀегӀо Лахарна тӀегӀо
Багаман ГӀайренаш
Commonwealth of the Bahamas
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Девиз: «Forward Upward Onward Together»
Шатлакхан Илли: «March On, Bahamaland»
LocationBahamas.svg
Маьрша яьлла терахьаш 10 июль 1973 (Йоккха Британех)
Официалан мотт ингалсан
Коьрта гӀала Нассау
Яккхий гӀаланаш Нассау
Урхаллин тайпа Йоккха Британи коьртехь йолу ДоттагӀаллин юкъара маьрша пачхьалкх[1];
конституцин монархи[2]
Пачхьалкхан корта
Генерал-губернатор
Премьер-министр		 Елизавета II
Пиндлинг Маргерит
Муннис Губерт
Латта
 • Шадерг 13 878 км² (156-гӀа дуьненахь)
 • % хина тӀехле 28 %
Бахархой
 • Мах хадор 321 834[3] стаг
ДЧС
 • Шадерг (2012) $11,055 миллиард долл. (151-гӀа)
 • ХӀораннан а сина $31,382 долл.
АДКИ (2013) ▲ 0,794[4] (лакхара; 49-гӀа меттиг)
Ахча Багаман доллар (BSD, код 44)
Интернет-домен .bs
Код ISO BS
Код МОК BAH
Телефонан код +1-242
Сахьтан аса -5
Автомобилийн некъаш аьрру[d][5]
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

Бага́ман ГӀайренаш (инг. Bahamas), юьззина официалан цӀе — Бага́ман ГӀайренийн ДоттагӀалла[1] (инг. Commonwealth of the Bahamas) — Карибийн хӀордан а, Кубан а къилбаседехьара, Флорида ахгӀайренан къилба-малхбалехьара иштта цӀе йолчу гӀайренаш тӀиера пачхьалкх. Архипелаг юкъадогӀу 700 гергга гӀайре (царех нах беха 30 гӀайрен тӀехь) а, 2000 маржанийн гӀайре а.

Этимологи[нисйе бӀаьра | нисйе]

ЦӀеран маьӀна билггала хууш дац, оцу хьокъехь шиъ коьрта гипотеза ю. Цхьана гипотезца, цӀе схьаяьлла меттигера метта декъан фраза «Taíno ba ha ma» («доккха лакхара юккъера латта»)[6]; вукха гипотезца, цӀе схьаяьлла испанхойн дешнех «baja mar» («гомха хи» / «гомха хӀорд» я «хӀорд чубожар»), цуо гойту оцу кӀоштара хи гомха хилар. Кхин цхьа ойла а ю, и цӀе схьаяьлла хила тарло меттигерчу «Гуанахани» метта декъан дешах, маьӀна цуьнан билгал ца даьлла[7].

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

Коьрта йаззам: Багаман ГӀайренийн истори

Дуьххьара Багаман гӀайренаш тӀехевшинарш лору лукаянаш (кхузара ю цӀе Лукайн гӀайренаш[8]), аравакийн тайпанан га, уьш кхуза кхаьчна IX бӀешо гергга долуш. ГӀайренаш дӀадиллина Колумб Христофора 1492 шарахь. Архипелаган цхьа гӀайре —Уотлинган гӀайре (Сан-Сальвадор) — 1492 шеран 12 октябрехь дӀадиллинчу Керла Дуьненан латта ду. Цул тӀаьхьа кхо шо даьлчи дуьххьарлера испанийн колонихой дӀатарбелира архипелаг тӀехь.

Испанхоша меттигера бахархой дӀабуьгура Эспаньоле (Гаити) лайш бан, 25 шо даьлчи индахойн бахархой берриг аьлча санна дӀабевлира, ткъа испанхоша йитира и меттиг.

Кхин а бӀешарахь гӀайренаш лаьттира нах кӀезиг болуш, оьшуш доцуш, Ингалсан паччахьо Карл I-чо инарлан прокуроран уьш дӀадаллалц. 1650 шарахь кхуза кхечира Бермуда гӀайренаш тӀиера кӀеззиг мухажираш-ингалсхой, цара эвла йиллира Эльютера гӀайрен тӀехь. Оццу хенахь Багамаш тӀетарбала буьйлабелира хӀордан талорхой, кхоьллира архипелаган масех гӀайрен тӀехь шайн кеманаш тодан а, садаӀа а базанаш. Багаман гӀайренаш тӀиера талорхой лаьхкира ингалсхоша 1718 шарахь.

  • Багаман гӀайренаш

  • Багамаш космосера 2009 шарахь. NASA сурт

  • Багамашкара ишкол

  • Круизан лайнер-кеманаш Нассаун бухтехь

  • Багаман гӀайренаш тӀиера колледж

Хьажа ишта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 Государства и территории мира. Справочные сведения // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО «Картография» в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО «Картография» : Оникс, 2010. — С. 14. — ISBN 978-5-85120-295-7 (Картография). — ISBN 978-5-488-02609-4 (Оникс).
  2. ↑ Атлас мира: Максимально подробная информация / Руководители проекта: А. Н. Бушнев, А. П. Притворов. — Москва: АСТ, 2017. — С. 84. — 96 с. — ISBN 978-5-17-10261-4.
  3. ↑ Censimento Bahamas 2010.
  4. ↑ Human Development Report 2013 (ингалс.). United Nations Development Programme (2013). Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 13 августехь.
  5. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  6. ↑ Peter Barratt. Bahama Saga: The epic story of The Bahama Islands. — 2004. — P. 47.
  7. ↑ https://www.etymonline.com/word/bahamas
  8. ↑ Лукайские острова // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

commons: Багаман ГӀайренаш Викиларма чохь
n: Багаман ГӀайренаш Викикерланаш чохь
voy: Багаман ГӀайренаш Викигид чохь
Къилбаседа Америкин пачхьалкхаш
Антигуа а, Барбуда а | Багаман гӀайренаш | Барбадос | Белиз | Гаити | Гватемала | Гондурас | Гренада | Доминика | Доминикин Республика | Канада | Коста-Рика | Куба | Мексика | Никарагуа | Панама | Сальвадор | Сент-Люси | Сент-Винсент а, Гренадинаш а | Сент-Китс а, Невис а | Америкин Цхьаьнатоьхна Штаташ | Тринидад а, Тобаго а | Ямайка
Бозуш болу мехкаш: Виргинийн гӀайренаш (АЦШ) | Ангилья | Аруба | Банка Бахо-Нуэво | Банка Серранилья | Бермуда гӀайренаш | Бонайре, Синт-Эстатиус а, Саба а (Карибан Нидерландаш) | Британин Виргинийн гӀайренаш | Гваделупа | Гренланди | Кайманийн гӀайренаш | Клиппертон | Кюрасао | Мартиника | Монтсеррат | Навасса | Пуэрто-Рико | Сан-Андрес-а-Провиденси а | Сен-Бартелеми | Сен-Мартен | Сен-Пьер а, Микелон а | Синт-Мартен | Тёркс а, Кайкос а | Венесуэлан долахь йолу меттигаш
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=Багаман_ГӀайренаш&oldid=6068054»