Квемо-Картли
| Мохк (АД 1-гӀа тегӀа) | |
| Квемо-Картли | |
|---|---|
 | |
| 41°31′ къ. ш. 44°31′ м. д.HGЯO | |
| Пачхьалкх | Гуьржийчоь |
| Юкъайоду | 6 муниципалитет, 1 гӀала |
| Адм. центр | Рустави |
| Губернатор | Шота Рехвиашвили |
| Истори а, географи а | |
| Кхоллар | 1995 |
| Латта |
6527,6[2]
|
| Яккхий гӀаланаш | Рустави, Марнеули, Гардабани. |
| Бахархой | |
| Бахархой |
432 264[3] стаг (2018)
|
| Луьсталла | 65 стаг/км² |
| Къаьмнийн хӀоттам | гуьржий (51,3 %), азербайджанаш (41,8 %), эрмалой (5,1 %), оьрсий(0,6 %), желтой(0,5 %)[4] |
| Динан хӀоттам | керста (51,5 %), бусулба (43,0 %), Эрмалойн Апостолийн килс (3,3 %) , католикаш(0,3 %)[5][6] |
| Официалан меттанаш | гуьржийн |
| Идентификаторан терахьаш | |
| Код ISO 3166-2 | GE-KK |
|
|
|
| Официалан сайт | |
 |
|
 Медиафайлаш Викилармехь | |
Кве́мо-Ка́ртли (гуьрж. ქვემო ქართლი) я Лаха Карталини[7][8][9] — Гуьржийчоьнан мехкех (мхаре) цхьаъ.
Центр — гӀала Рустави.
Дозанаш ду мехкашца Самцхе-Джавахети, Шида-Картли, Мцхета-Мтианети, Кахети, Тбилиси гӀалица а. Къилба-малхбалехьа Азербайджанаца доза ду, къилбехьа — Эрмалойчоьца.
Административан йекъайалар[нисйе бӀаьра | нисйе]
Мехкан юкъахь ю 1 гӀала а 6 муниципалитет а (2006 шо кхаччалц — кӀошт):
| Муниципалитет | майда, км² |
бахархой ларар 2002[10], стаг |
бахархой ларар 2014[11], стаг |
бахархой ларар 2018[3], стаг |
центр |
|---|---|---|---|---|---|
| Рустави, гӀала | 60 | 116 384 | 125 103 | 127 839 | Рустави гӀ. |
| Болниин муниципалитет | 804 | 74 301 | 53 590 | 55 284 | Болниси гӀ. |
| Гардабанин муниципалитет | 1304 | 114 348 | 81 876 | 81 280 | Гардабани гӀ. |
| Дманисин муниципалитет | 1199 | 28 034 | 19 141 | 20 216 | Дманиси гӀ. |
| Марнеулин муниципалитет | 935 | 118 221 | 104 300 | 106 454 | Марнеули гӀ. |
| Тетрицкарон муниципалитет | 1174 | 25 354 | 21 127 | 21 889 | Тетри-Цкаро гӀ. |
| Цалкан муниципалитет | 1051 | 20 888 | 18 849 | 19 302 | Цалка гӀ. |
| берриге | 6528 | 497 530 | 423 986 | 432 264 |
ГӀаланаш: Рустави (125 103 стаг, ларар 2014 шо), Марнеули (20 211 стаг), Гардабани (10 753 стаг), Болниси (8967 стаг), Тетри-Цкаро (3093 стаг), Дманиси (2661 стаг), Цалка (2326 стаг).
ГӀалин кепара эвлаш: Казрети (4340 стаг, ларар 2014 шо), Манглиси (1441 стаг), Триалети (565 стаг), Тамариси (510 стаг), Бедиани (148 стаг).
Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]
Мехкан къаьмнийн хӀоттам
(2014 шарахь)[4][12]
| стаг | % | |
|---|---|---|
| берриге | 423 986 | 100,00 % |
| Гуьржий | 217 305 | 51,25 % |
| Азербайджанаш | 177 032 | 41,75 % |
| Эрмалой | 21 500 | 5,07 % |
| Оьрсий | 2631 | 0,62 % |
| Желтой | 2113 | 0,50 % |
| ХӀирий | 810 | 0,19 % |
| Украинаш | 510 | 0,12 % |
| Ассирийш | 362 | 0,09 % |
| Езидаш | 305 | 0,07 % |
| кхиберш | 993 | 0,23 % |
| билгал ца даьккхинарш | 425 | 0,10 % |
2018 шеран 1 январехь ларарца махкахь 432 264 бахархой бу[3], 2014 шеран 1 январехь — 513 100 бахархой, 2009 шеран 1 январехь — 488 800 бахархой[13].
2014 шарахь ларарца 423 986 стаг[11], 2002 шарахь ларарца — 497 530 стаг[11].
2014 шарахь мехкан 423 986 бахархойх гуьржий бара 51,3 % я 217 305 стаг, азербайджанаш — 41,8 % я 177 032 стаг, эрмалой — 5,1 % я 21 500 стаг, оьрсий — 0,6 %, желтой — 0,5 %, хӀирий — 0,2 %[4].
2002 шарахь мехкан 497 530 бахархойх гуьржий бара 44,7 % я 222 450 стаг, азербайджанаш — 45,1 % я 224 606 стаг, эрмалой — 6,4 % (31 777 стаг), желтой — 1,5 % (7 415 стаг), оьрсий — 1,3 % (6 464 стаг), хӀирий — 0,4 % (2 184 стаг), украинаш — 0,1 % (527 стаг).
Азербайджанаш 2002 шарахь ларарца Марнеулин муниципалитетехь бара дукхахберш (83,1 % дуьхьала 8,0 % гуьржий а, 7,9 % эрмалой а), Дманисин муниципалитетехь (66,8 % дуьхьала 31,2 % гуьржий) а, Болнисин муниципалитетехь а (66,0 % дуьхьала 26,8 % гуьржий а, 5,8 % эрмалой а), Гардабанин муниципалитетехь — 43,7 % (дуьхьала 53,2 % гуьржий).
Цалкан муниципалитетехь 2002 шарахь ларарца дукхахберш бара эрмалой (55,0 %), ткъа желтой (22,0 %) а, гуьржий (12,0 %) а.
Гуьржий 2002 шарахь ларарца дукхахберш бара Рустави гӀалахь (87,8 % дуьхьала 4,3 % азербайджанаш, 3,1 % оьрсий, 2,4 % эрмалой а, 1,2 % хӀирий а), цул совнах Тетрицкарон муниципалитетехь (74,0 % дуьхьала 10,4 % эрмалой, 6,5 % азербайджанаш, 5,1 % желтой а, 2,7 % оьрсий а).[10]
Квемо-Картли кӀоштанийн къаьмнийн хӀоттам (2002 ш.)[10]
| муниципалитет[14] | берриге | гуьрж- ий |
% | азер- байд- жанаш |
% | эрма- лой |
% | жел- той |
% | оьрс- ий |
% | хӀир- ий |
% | ук- раин- аш |
% | ези- даш |
% | абха- заш |
% | кхи. | % |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| шаберш | 497 530 | 222 450 | 44,71 % | 224 606 | 45,14 % | 31 777 | 6,39 % | 7415 | 1,49 % | 6464 | 1,30 % | 2184 | 0,44 % | 527 | 0,11 % | 463 | 0,09 % | 183 | 0,04 % | 1461 | 0,29 % |
| Рустави, гӀала | 116 384 | 102 151 | 87,77 % | 4993 | 4,29 % | 2809 | 2,41 % | 257 | 0,22 % | 3563 | 3,06 % | 1410 | 1,21 % | 395 | 0,34 % | 293 | 0,25 % | 44 | 0,04 % | 469 | 0,39 % |
| Болнисин | 74 301 | 19 926 | 26,82 % | 49 026 | 65,98 % | 4316 | 5,81 % | 438 | 0,59 % | 414 | 0,56 % | 80 | 0,11 % | 14 | 0,02 % | 0 | 0,00 % | 35 | 0,05 % | 52 | 0,07 % |
| Гардабанин | 114 348 | 60 832 | 53,20 % | 49 993 | 43,72 % | 1060 | 0,93 % | 236 | 0,21 % | 994 | 0,87 % | 412 | 0,36 % | 65 | 0,06 % | 162 | 0,14 % | 48 | 0,04 % | 546 | 0,47 % |
| Дманисин | 28 034 | 8759 | 31,24 % | 18 716 | 66,76 % | 147 | 0,52 % | 218 | 0,78 % | 156 | 0,56 % | 12 | 0,04 % | 7 | 0,02 % | 0 | 0,00 % | 9 | 0,03 % | 10 | 0,04 % |
| Марнеулин | 118 221 | 9503 | 8,04 % | 98 245 | 83,10 % | 9329 | 7,89 % | 396 | 0,33 % | 523 | 0,44 % | 47 | 0,04 % | 29 | 0,02 % | 6 | 0,01 % | 29 | 0,02 % | 114 | 0,10 % |
| Тетрицкарон | 25 354 | 18 769 | 74,03 % | 1641 | 6,47 % | 2632 | 10,38 % | 1281 | 5,05 % | 689 | 2,72 % | 205 | 0,81 % | 14 | 0,06 % | 0 | 0,00 % | 16 | 0,06 % | 107 | 0,42 % |
| Цалкан | 20 888 | 2510 | 12,02 % | 1992 | 9,54 % | 11 484 | 54,98 % | 4589 | 21,97 % | 125 | 0,60 % | 18 | 0,09 % | 3 | 0,01 % | 2 | 0,01 % | 2 | 0,01 % | 163 | 0,78 % |
Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]
- ↑ 1 2 https://web.archive.org/web/20180723003627/http://geostat.ge/cms/site_images/_files/english/population/01%20-%20population%20by%20self-governed%20units.xlsx
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები: ტომი I. მთავარი რედაქტორი: თეიმურაზ ბერიძე. თბილისი: საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური, 2003, გვერდი 53. ISBN 99928-0-768-7
- ↑ 1 2 3 Численность населения краёв и муниципалитетов Грузии на начало года в 1994—2018 гг.(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Национальная статистическая служба Грузии. Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 23 июлехь. Теллина 29 октября 2018.(ингалс.)
- ↑ 1 2 3 Национальный состав по краям Грузии (Total population by regions and ethnicity) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 28 апрелехь.
- ↑ Религии по краям Грузии (Population by regions and religion) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 29 апрелехь.
- ↑ Конфессиональный состав Грузии по переписи 2014 года (ингалс.)
- ↑ Грузия // Энциклопедия Кольера. — Открытое общество, 2000.
- ↑ Грузия // Энциклопедия «Вокруг света»
- ↑ От названия Карталиния // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ 1 2 3 Этнический состав Грузии по переписи 2002 года (ингалс.)
- ↑ 1 2 3 Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 General Population Census Main Results General Information) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 28 апрелехь.
- ↑ Национальный состав населения Грузии, его регионов и населённых пунктов по переписи населения 2014 года
- ↑ Оценка населения Грузии на 2004—2014 гг. по муниципалитетам по данным Департамента статистики Грузии Архивацийина 22 июлехь 2014 шеран. (ингалс.)
- ↑ 2006 шарахь дуьйна Гуьржийчоьнан массо кӀошташ муниципалитеташ аьлла хийцина