Самегрело — Земо-Сванети

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Мохк (АД 1-гӀа тегӀа)
Самегрело — Земо-Сванети
სამეგრელო-ზემო სვანეთი
Dadiani Palace, Zugdidi, Georgia.jpg
42°30′ къ. ш. 41°51′ м. д.HGЯO
Пачхьалкх Гуьржийчоь
Адм. центр Зугдиди
Губернатор Моцерелия, Александр[d]
Истори а, географи а
Латта 7 441,5 (3 меттиг)
Сахьтан аса UTC+4:00[d]
Бахархой
Бахархой 320 805[1] стаг (2018)
Луьсталла 44 стаг/км²
Къаьмнийн хӀоттам гуьржий 99,37 % (мегрелаш 90 % а, сванаш 10 %)[2]
Официалан меттанаш гуьржийн (баьржина бу мегрелийн а, сванийн а)
Идентификаторан терахьаш
Код ISO 3166-2 GE-SZ
Официалан сайт
Самегрело — Земо-Сванети картин тӀехь
Самегрело — Земо-Сванети картин тӀехь
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

Самегрело — Земо-Сванети (наггахь Самегре́ло а, Земо-Сване́ти а; гуьрж. სამეგრელო-ზემო სვანეთი; мадарра Мегрели а, Лакха Сванети а) — Гуьржийчоьнан мохк (мхаре).

Махкан юкъахь ю Ӏаьржа хӀордан малхбалехьара йист а, уллера Мегрелин латташ а, Эльбрус ломан къилбехьара кӀаже а, Коьрта Кавказан дукъан дакъа — Лакха Сванети а. Махкахь ду хиш Ингури, Риони, Цхенисцкали, Хоби.

Регионан административан центр ю гӀала Зугдиди.

Административан йекъайалар[нисйе бӀаьра | нисйе]

Мехкан юкъахь ю 8 муниципалитет а, 1 мехкан муьтахь йолу гӀала а (2016-2017 шарахь иштта гӀаланаш шиъ яра: Поти йоцуш, оцу юкъахь хана яра Зугдиди).

Муниципалитет байракх хӀост майда,
км²		 бахархой
ларар
2002[3],
стаг		 бахархой
ларар
2014[4],
стаг		 бахархой
ларар
2018[1],
стаг		 центр
Поти, гӀала Байракх ХӀост 65 47 149 41 465 41 731
Абашин муниципалитет Байракх ХӀост 321 28 707 22 341 20 845 Абаша гӀ.
Зугдидин муниципалитет[5] Байракх ХӀост 682 167 760 105 509 103 259 Зугдиди гӀ.
Мартвилин муниципалитет Байракх ХӀост 881 44 627 33 463 32 566 Мартвили гӀ.
Местийн муниципалитет Байракх ХӀост 3045 14 248 9316 9511 Местиа гӀкэ
Сенакин муниципалитет Байракх ХӀост 521 52 112 39 652 36 939 Сенаки гӀ.
Хобин муниципалитет Байракх ХӀост 725 41 240 30 548 29 247 Хоби гӀ.
Цаленджихин муниципалитет Байракх ХӀост 647 40 133 26 158 24 776 Цаленджиха гӀ.
Чхороцкускин муниципалитет Байракх ХӀост 619 30 124 22 309 21 931 Чхороцку гӀкэ
мохк, берриге 7442 466 100 330 761 320 805 Зугдиди гӀ.

Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

2018 шеран 1 январехь ларарца махкахь 320 805 бахархой бу[1], 2014 шеран 1 январехь ларарца — 476 300 бахархой, 2009 шеран 1 январехь — 468 000 бахархой[6].

ГӀаланаш Мегрелехь:

ГӀалин кепара эвлаш: Чхороцку (3141 стаг, ларар 2014 шо).

Лакха Сванетин уггаре йокха гӀала ю (Местийн муниципалитет): ГӀалин кепара эвла Местиа (1973 стаг, ларар 2014 шо).

2002 шарахь — 466 100 бахархой. Царах 459 614 стаг (я 98,6 %) гуьржий, 4 163 стаг (0,9 %) — оьрсий, цул совнах украинаш (528 стаг), эрмалой (476 стаг), абхазаш (423 стаг) и кхиберш (2002 шо).

2014 шарахь ларарца махкахь бара 330 761 бахархой[4],

Мехкан къаьмнийн хӀоттам
(2014 шарахь)[7][8]

стаг %
берриге 330 761 100,00 %
Гуьржий 328 662 99,37 %
Оьрсий 1173 0,35 %
Украинаш 312 0,09 %
Эрмалой 143 0,04 %
Азербайджанаш 64 0,02 %
Желтой 55 0,02 %
Цигонаш (боша) 53 0,02 %
ХӀирий 46 0,01 %
Ассирийхой 36 0,01 %
Абхазаш 34 0,01 %
кхиберш 183 0,06 %

Самегрело — Земо-Сванети махкара гуьржий бекъалуш бу мегрелаш (90 % герг), цара буьйцу шайн мегрелийн мотт, сванаш (10 % герг), цера бу шайн сванийн мотт уьш дукхахберш бехаш бу Сванетия къилбаседа декъехь: Местийн муниципалитетехь (иштта Рача-Лечхуми а, Квемо-Сванети а мехкан Лентехин муниципалитетехь, 2008 шеран август кхаччалц бехаш бара Абхазин Кодор чӀожан лакхарчу декъехь а.

Мехкан а, цуьна муниципалитетийн а къаьмнийн хӀоттам (2014)[9]

муниципалитет[10] берриге гуьрж-
ий		 % оьрс-
ий		 % ук-
раин-
аш		 % эрма-
лой		 % азер-
байд-
жанаш		 % жел-
той		 % Циго-
наш		 % хӀир-
ий		 % кхи %
Поти, город 41 465 40 446 97,54 % 604 1,46 % 143 0,34 % 65 0,16 % 40 0,10 % 28 0,07 % 32 0,08 % 23 0,06 % 84 0,20 %
Абашин 22 341 22 258 99,63 % 51 0,23 % 7 0,03 % 3 0,01 % 2 0,01 % 3 0,01 % 0 0,00 % 5 0,02 % 12 0,05 %
Зугдидин 105 509 105 079 99,59 % 238 0,23 % 67 0,06 % 15 0,01 % 7 0,01 % 10 0,01 % 20 0,02 % 7 0,01 % 66 0,06 %
Мартвилин 33 463 33 394 99,79 % 33 0,10 % 6 0,02 % 2 0,01 % 1 0,00 % 4 0,01 % 0 0,00 % 4 0,01 % 19 0,06 %
Местийн 9316 9299 99,82 % 11 0,12 % 3 0,03 % 1 0,01 % 0 0,00 % 0 0,00 % 0 0,00 % 0 0,00 % 2 0,02 %
Сенакин 39 652 39 476 99,56 % 59 0,15 % 25 0,06 % 39 0,10 % 9 0,02 % 5 0,01 % 1 0,00 % 2 0,01 % 36 0,09 %
Хобин 30 548 30 424 99,59 % 68 0,22 % 31 0,10 % 5 0,02 % 3 0,01 % 2 0,01 % 0 0,00 % 3 0,01 % 12 0,04 %
Цаленджихин 26 158 26 043 99,56 % 71 0,27 % 22 0,08 % 7 0,03 % 0 0,00 % 3 0,01 % 0 0,00 % 1 0,00 % 11 0,04 %
Чхороцкуйн 22 309 22 243 99,70 % 38 0,17 % 8 0,04 % 6 0,03 % 2 0,01 % 0 0,00 % 0 0,00 % 1 0,00 % 11 0,05 %
мохк, берриге 330 761 328 662 99,37 % 1173 0,35 % 312 0,09 % 143 0,04 % 64 0,02 % 55 0,02 % 53 0,02 % 46 0,01 % 253 0,08 %


Самегрело — Земо-Сванетин дукхахболу бахархой Гуьржийн православин килсехь дин лелош бу — 326 061 стаг (98,58 %). Регионехь кӀезига мусулбанаш а бу (766 стаг), цул совнах Эрмалойн апостолийн килсе оьхурш а бу (23 стаг)[11].

Карта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Картин легенда:

Green pog.svg 50 000 сов стаг.
Lightgreen pog.svg 10 000 тӀера 50 000 кхаччалц стаг.
Yellow pog.svg 5 000 тӀера 10 000 кхаччалц стаг.
Orange pog.svg 1 000 тӀера 5 000 кхаччалц стаг.
Red pog.svg 500 тӀера 1 000 кхаччалц стаг.
Самегрело — Земо-Сванети (Самегрело — Земо-Сванети)
Самегрело — Земо-Сванети мехкан нах беха меттигаш

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 Численность населения краёв и муниципалитетов Грузии на начало года в 1994—2018 гг.(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Национальная статистическая служба Грузии. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 23 июлехь. Теллина 29 октября 2018.(ингалс.)
  2. ↑ georgia-ethnic-2014
  3. ↑ Этнический состав Грузии по переписи 2002 года (ингалс.)
  4. ↑ 1 2 Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 General Population Census Main Results General Information) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 28 апрелехь.
  5. ↑ включая город Зугдиди
  6. ↑ Оценка населения Грузии на 2004—2014 гг. по муниципалитетам по данным Департамента статистики Грузии Архивйина 2014-07-22 — Wayback Machine (ингалс.)
  7. ↑ Национальный состав по краям Грузии (Total population by regions and ethnicity) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 28 апрелехь.
  8. ↑ Национальный состав населения Грузии, его регионов и населённых пунктов по переписи населения 2014 года
  9. ↑ Национальный состав населения Грузии, его регионов и населённых пунктов по переписи населения 2014 года(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
  10. ↑ 2006 шарахь дуьйна Гуьржийчоьнан массо кӀошташ муниципалитеташ аьлла хийцина
  11. ↑ georgia-religion2014
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=Самегрело_—_Земо-Сванети&oldid=9024223»