Самегрело — Земо-Сванети

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Навигацин тӀегӀо Лахарна тӀегӀо
Мохк (АД 1-гӀа тегӀа)
Самегрело — Земо-Сванети
სამეგრელო-ზემო სვანეთი
Dadiani Palace, Zugdidi, Georgia.jpg
42°30′ къ. ш. 41°51′ м. д.HGЯO
Пачхьалкх Гуьржийчоь
Юкъайоду 8 муниципалитет, 1 гӀала
Адм. центр Зугдиди
Губернатор Моцерелия, Александр[d]
Истори а, географи а
Латта 7 441,5 (3 меттиг)
Сахьтан аса UTC+4:00[d]
Яккхий гӀаланаш Зугдиди, Поти, Сенаки
Бахархой
Бахархой 320 805[1] стаг (2018)
Луьсталла 44 стаг/км²
Къаьмнийн хӀоттам гуьржий 99 % (мегрелаш 90 % а, сванаш 10 %)
Официалан меттанаш гуьржийн (баьржина бу мегрелийн а, сванийн а)
Идентификаторан терахьаш
Код ISO 3166-2 GE-SZ
Официалан сайт
Самегрело — Земо-Сванети картан тӀехь
Самегрело — Земо-Сванети картан тӀехь
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

Самегрело — Земо-Сванети (наггахь Самегре́ло а, Земо-Сване́ти а; гуьрж. სამეგრელო-ზემო სვანეთი; мадарра Мегрели а, Лакха Сванети а) — Гуьржийчоьнан мохк (мхаре).

Махкан юкъахь ю Ӏаьржа хӀордан малхбалехьара йист а, уллера Мегрелин латташ а, Эльбрус ломан къилбехьара кӀаже а, Коьрта Кавказан дукъан дакъа — Лакха Сванети а. Махкахь ду хиш Ингури, Риони, Цхенисцкали, Хоби.

Регионан административан центр ю гӀала Зугдиди.

Административан йекъайалар[нисйе бӀаьра | нисйе]

Мехкан юкъахь ю 8 муниципалитет а, 1 мехкан муьтахь йолу гӀала а (2016-2017 шарахь иштта гӀаланаш шиъ яра: Поти йоцуш, оцу юкъахь хана яра Зугдиди).

Муниципалитет байракх хӀост майда,
км²		 бахархой
ларар
2002[2],
стаг		 бахархой
ларар
2014[3],
стаг		 бахархой
ларар
2018[1],
стаг		 центр
Поти, гӀала Байракх ХӀост 65 47 149 41 465 41 731
Абашин муниципалитет Байракх ХӀост 321 28 707 22 341 20 845 Абаша гӀ.
Зугдидин муниципалитет[4] Байракх ХӀост 682 167 760 105 509 103 259 Зугдиди гӀ.
Мартвилин муниципалитет Байракх ХӀост 881 44 627 33 463 32 566 Мартвили гӀ.
Местийн муниципалитет Байракх ХӀост 3045 14 248 9316 9511 Местиа гӀкэ
Сенакин муниципалитет Байракх ХӀост 521 52 112 39 652 36 939 Сенаки гӀ.
Хобин муниципалитет Байракх ХӀост 725 41 240 30 548 29 247 Хоби гӀ.
Цаленджихин муниципалитет Байракх ХӀост 647 40 133 26 158 24 776 Цаленджиха гӀ.
Чхороцкускин муниципалитет Байракх ХӀост 619 30 124 22 309 21 931 Чхороцку гӀкэ
мохк, берриге 7442 466 100 330 761 320 805 Зугдиди гӀ.

Мехкан къаьмнийн хӀоттам
(2014 шарахь)[5][6]

стаг %
берриге 330 761 100,00 %
Гуьржий 328 662 99,37 %
Оьрсий 1173 0,35 %
Украинаш 312 0,09 %
Эрмалой 143 0,04 %
Азербайджанаш 64 0,02 %
Желтой 55 0,02 %
Цигонаш (боша) 53 0,02 %
ХӀирий 46 0,01 %
Ассирийш 36 0,01 %
Абхазаш 34 0,01 %
кхиберш 183 0,06 %

ГӀаланаш Мегрелехь:

ГӀалин кепара эвлаш: Чхороцку (3141 стаг, ларар 2014 шо).

Лакха Сванетин уггаре йокха гӀала ю (Местийн муниципалитет): ГӀалин кепара эвла Местиа (1973 стаг, ларар 2014 шо).

Бахархой[нисйе бӀаьра | нисйе]

2018 шеран 1 январехь ларарца махкахь 320 805 бахархой бу[1], 2014 шеран 1 январехь ларарца — 476 300 бахархой, 2009 шеран 1 январехь — 468 000 бахархой[7].

2014 шарахь ларарца махкахь бара 330 761 бахархой[3], 2002 шарахь — 466 100 бахархой. Царах 459 614 стаг (я 98,6 %) гуьржий, 4 163 стаг (0,9 %) — оьрсий, цул совнах украинаш (528 стаг), эрмалой (476 стаг), абхазаш (423 стаг) и кхиберш (2002 шо).

Самегрело — Земо-Сванети махкара гуьржий бекъалуш бу мегрелаш (90 % герг), цара буьйцу шайн мегрелийн мотт, сванаш (10 % герг), цера бу шайн сванийн мотт уьш дукхахберш бехаш бу Сванетия къилбаседа декъехь: Местийн муниципалитетехь (иштта Рача-Лечхуми а, Квемо-Сванети а мехкан Лентехин муниципалитетехь, 2008 шеран август кхаччалц бехаш бара Абхазин Кодор чӀожан лакхарчу декъехь а.

Мехкан а, цуьна муниципалитетийн а къаьмнийн хӀоттам (2002)[2]

муниципалитет[8] берриге гуьрж-
ий		 % оьрс-
ий		 % ук-
раин-
аш		 % эрма-
лой		 % абха-
заш		 % хӀир-
ий		 % азер-
байд-
жанаш		 % жел-
той		 % кхи %
Поти, гӀала 47149 44414 94,20% 1884 4,00% 265 0,56% 194 0,41% 27 0,06% 62 0,13% 43 0,09% 53 0,11% 207 0,43%
Абашин 28707 28474 99,19% 124 0,43% 15 0,05% 11 0,04% 32 0,11% 14 0,05% 10 0,03% 0 0,00% 27 0,09%
Зугдидин 167760 166039 98,97% 1142 0,68% 109 0,06% 90 0,05% 172 0,10% 44 0,03% 47 0,03% 13 0,01% 104 0,06%
Мартвилин 44627 44399 99,49% 131 0,29% 14 0,03% 16 0,04% 37 0,08% 8 0,02% 8 0,02% 6 0,01% 8 0,02%
Местийн 14248 14168 99,44% 52 0,36% 1 0,01% 11 0,08% 12 0,08% 3 0,02% 0 0,00% 0 0,00% 1 0,01%
Сенакин 52112 51532 98,89% 263 0,50% 41 0,08% 92 0,18% 36 0,07% 19 0,04% 10 0,02% 5 0,01% 114 0,22%
Хобин 41240 40929 99,25% 216 0,52% 21 0,05% 6 0,01% 29 0,07% 6 0,01% 16 0,04% 1 0,00% 16 0,04%
Цаленджихин 40133 39764 99,08% 224 0,56% 42 0,10% 26 0,06% 42 0,10% 5 0,01% 7 0,02% 7 0,02% 16 0,04%
Чхороцкуйн 30124 29895 99,24% 127 0,42% 20 0,07% 30 0,10% 36 0,12% 2 0,01% 1 0,00% 1 0,00% 12 0,04%
мохк, берриге 466100 459614 98,61% 4163 0,89% 528 0,11% 476 0,10% 423 0,09% 163 0,03% 142 0,03% 86 0,02% 505 0,11%


Самегрело — Земо-Сванетин дукхахболу бахархой Гуьржийн православин килсехь дин лелош бу — 462 435 стаг (99,2 %). Регионехь кӀезига мусулбанаш а бу (1 015 стаг), цул совнах Эрмалойн апостолийн килсе оьхурш а бу (190 стаг)[9].

Карта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Картан легенда:

Green pog.svg 50 000 сов стаг.
Lightgreen pog.svg 10 000 тӀера 50 000 кхаччалц стаг.
Yellow pog.svg 5 000 тӀера 10 000 кхаччалц стаг.
Orange pog.svg 1 000 тӀера 5 000 кхаччалц стаг.
Red pog.svg 500 тӀера 1 000 кхаччалц стаг.
Гуьржийчоьнан Самегрело — Земо-Сванети хIинца дац кеп хIотто карта.

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 Численность населения краёв и муниципалитетов Грузии на начало года в 1994—2018 гг.(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Национальная статистическая служба Грузии. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 23 июлехь. Теллина 29 октября 2018.(ингалс.)
  2. ↑ 1 2 Этнический состав Грузии по переписи 2002 года (ингалс.)
  3. ↑ 1 2 Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 General Population Census Main Results General Information) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 28 апрелехь.
  4. ↑ включая город Зугдиди
  5. ↑ Национальный состав по краям Грузии (Total population by regions and ethnicity) (ингалс.). Национальная статистическая служба Грузии. Теллина 2016 шеран 28 апрелехь.
  6. ↑ Национальный состав населения Грузии, его регионов и населённых пунктов по переписи населения 2014 года
  7. ↑ Оценка населения Грузии на 2004—2014 гг. по муниципалитетам по данным Департамента статистики Грузии Архивйина 2014-07-22 — Wayback Machine (ингалс.)
  8. ↑ 2006 шарахь дуьйна Гуьржийчоьнан массо кӀошташ муниципалитеташ аьлла хийцина
  9. ↑ Конфессиональный состав Грузии по переписи 2002 года (ингалс.)
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=Самегрело_—_Земо-Сванети&oldid=6419563»