Азербайджанийн манат

Азербайджанийн манат (нох.)
	Azərbaycan manatı (азерб.) ; Azerbaijan Manat (инг.) ; Nouveau Azerbaijanian Manat (фр.)
	2009 шеран 1 манат
	Кодаш а, символаш а
Кодаш ISO 4217	AZN
Символаш	Ахчан хьаьрк AZN цакарий
	Лелаш долу меттигаш
Эмитент	Азербайджан
	Схьадаьлларш а, параллельни цхьаццаннаш а
Къасторан	гяпик (1⁄100)
	Монеташ а, банкноташ лелар
Банкноташ	1, 5, 10, 20, 50, 100, 200 манат
	Истори
Йукъадалор	15.08.1992
Ахча-хьалха хилларг	ССРС сом (SUR) / Российн сом (RUR)
Хроника	Азербайджанийн манат (AZM • .1992.15.08 → .2006.31.12); Азербайджанийн манат (AZN • .2006.01.01 → н/в)
	Монеташ а, банкноташ а арахецар
Эмиссионни центр	Азербайджанан Республикин Центран банк
	www.cbar.az
	Мах 25 февралехь 2015 шо
1 RUB	= 0,01695 AZN
1 USD	= 1,061 AZN
1 EUR	= 1,203 AZN
1 GBP	= 1,644 AZN
1 JPY	= 0,008928 AZN
	Мах ша карлабоккхуш бу МВФ а, ЕЦБ а, ЦБ РФ а хаамашца. Дуьззина йаздина хьажа декъехь «Ахчан механ раж».
	Category:Money of Azerbaijan Викилармехь

ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Манат.

Мана́т (азерб. manat) — Азербайджанан Республикин къоман ахча, лаьтта 100 гяпиках (азерб. qəpik). Ахчан ISO 4217 код AZN, цӀе — Azerbaijan Manat, 2017 шеран 9 июнь кхаччалц — Azerbaijanian Manat.

Азербайджанийн манат йукъадаьккхина 1992 шеран 15 августехь. Йуьхьанца лелаш дара советийн соьмаца цхьаьна, ткъа иштта 1992—1993 шерашкара Российн Банкан билеташца а, хуьйцура 1 манат = 10 сом. 1993 шеран 22 ноябрехь йукъарадаха долийра советийн а, российн а соьмаш, 1994 шеран 1 январехь дуьйна манат хилира цхьаъ бен доцу законехь лелаш долу ахча.

2006 шеран 1 январехь йира деноминаци 5000:1 барамца. Хьалха арахецна ахчан хьаьркаш лийлира 2007 шеран 1 январь кхаччалц.

Таханлера манат ду 6 кепара нархарех а, 7 кепара банкнотех а лаьтташ.

Монеташ: 1, 3, 5, 10, 20, 50 гяпик (тӀаьхь терахь дац, арахецна 2006 шарахь)
Банкноташ: 1, 5, 10, 20, 50, 100, 200 манат

Банкнотийн дизайн йина австрийн валютийн дизайнера Роберт Калинас, цуо иштта йина хӀинцалера евро банкнотийн дизайн а. Нахарташ кхин а гойту, еврон нахартех гӀеххьа тера билгалонаш хилар.

Банкнотийн цхьа дакъа Азербайджанан Республикин Центран банкан заказца зорба туху доларчу британин De La Rue компанис^[1].

Нахарташ

1992—1993 шерашкахь арахецар

Дерриг нахартийн са шера бу.

1992 шеран борзанах а, никелах а йина 5, 20, 50 гяпикаш лелаш дацара, уьш доьхкира сувенирашна.

Номинал (гяпикашкахь)	Материал	Диаметр (мм)	Стоммалла (мм)	Масса (г)	Арахецаран шо
5	борза	17	1,35	2,35	1992
5	наштар	16,5	1,5	0,85	1993
10	наштар	19	1,6	0,98	1992
20	борза	19,5	1,45	3,2	1992
	наштар	20	1,5	1,12	1992
	наштар	20	1,5	1,12	1993
50	никель	23	1,5	5,1	1992
	наштар	23	1,6	1,51	1992
	наштар	23	1,6	1,51	1993

2006 шарахь арахецнарш

Номинал (гяпиков)	Материал	Диаметр (мм)	Стоммалла (мм)	Масса (г)	Са
1	болат, цӀеста диллина	16,25	1,9	2,8	шера
3		18	2,15	3,45	чура даьккхина
5		19,75	2,2	4,85	аьгна
10	болат, латунь диллина	22,25	1,95	5,25	шера 7 церг йаьккхина
20	болат, латунь диллина	24,25	2,1	6,6	хедош- аьгна
50	хӀоз: болат йукъ: болат, латунь диллина	25,5	2,2	7,7	аьгна йозанца Azərbaycan Respublikası

Иэсан нахарташ

Иэсан а, юбилейн а нахарташ арахоьцу Азербайджанан Республикин Центран банко дезачу (деший — номиналаш 1, 3, 5, 10, 20, 50 гяпик а, 50, 100, 500, 1000 манат а, детий — номиналаш 5 а, 50 а манат, платина — номинал 500 манат) а, деза доцучу а металлех (цӀеста-никелан лалор — номинал 1 манат). Хьалхара нахарт, лерина дара Физули Мухьаммадан дахаран а, кхоллараллин а 500 шо кхачарна, арахийцира 1996 шарахь.

2017 шеран май беттан хьолашца арахецна 47 тайп-тайпана иэсан нахарташ, царна йукъахь 5 цӀеста-никелан лалорах, 4 детех 925 пробан, 12 детех 999 пробан, 1 дешех 900 пробан, 2 дешех 917 пробан, 22 дешех 999 пробан, 1 платинех 999 пробан.

Банкноташ

1992—2001 шерашкара банкноташ

Арахецаран шо билгалдаьккхина дац 2001 шеран 1000 манатан банкноташ тӀаьхь бен, кхин а 10 а, 50 а эзар манат тӀаьхь. Дисинчарна тӀаьхь шо гайтина дац, амма 1992—1993 шерашкарчу банкнотийн сери йу X/N, ткъа 1999 шеран банкнотийн — XX.

Банкноташ лийлира 2007 шеран 1 январь кхаччалц.

Сурт		Номинал (манатийн)	Барамаш (мм)	коьрта беснаш	Цунах лаьцна		Зорба тоьхна шераш
Хьалхара агӀо	ТӀехьара агӀо	Номинал (манатийн)	Барамаш (мм)	коьрта беснаш	Хьалхара агӀо	ТӀехьара агӀо	Зорба тоьхна шераш
		1	125×63	баьццара ровзанан	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI»	1992
		1	125×63	сийна можа	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «BİR manat» а	1993
		5	125×63	мокха фиолетан	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «BEŞ manat» а	1993
		10	125×63	мокха фиолетан	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI»	1992
		10	125×63	сийна баьццара	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «ON manat» а	1993
		50	125×63	цӀиен сира	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «ƏLLİ manat»	1993 1999
		100	125×63	цӀиен айсийна	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «YÜZ manat» а	1993 1999
		250	125×63	сийна баьццара	Мехкарийн бӀов	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI»	1992 1999
125px		500	125×63	мокха айсийна можа	Низами Гянджевин сурт	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «BEŞ YÜZ manat» а	1993 1999
		1000	125×63	мокха айсийна ровзанан	Мамед Эмин Расулзаден сурт	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «min 1000 manat» а	1993 1999
		1000	125×63	сийна	мехкдаьттапромыслан сурт	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «MİN 1000 manat» а	2001
		10 000	130×65	мокха	Ширваншахийн гӀала	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «ON MİN 10 000 manat» а	1994
		50 000	132×66	баьццара	Момине хатунан зиярат	йоза «AZƏRBAYCAN MİLLİ BANKI» а, номиналан билгало «ƏLLİ MİN 50 000 manat»	1995
Суьртийн масштаб — 1,0 пиксель миллиметрна.

2005 шеран банкноташ

2005 шарахь 2006 шеран деноминацин кечам баран гуран чохь арахийцира «Азербайджанийн сийлалла» серин банкноташ, царна йукъахь банкноташ дара номинал 1, 5, 10, 20, 50, 100 манат йолуш.

2009 шарахь Азербайджанан Къоман Банкан (азерб. Azərbaycan Milli Bankı) цӀе хийцира Центран (азерб. Azərbaycan Mərkəzi Bankı) аьлла, оцу шарахь арахийцира банкноташ номиналца 1 а, 5 а манат эмитентан керлачу цӀарца, 2013 шарахь арахийцира модификаци йина банкнота 100 манатан.

2011 шарахь Азербайджанан финансийн министро дӀахьедира Къоман банкера ахчан комиссин 2 а, 3 а манат номинал йолу банкноташ арахецарх дерг дийца кийча хилар^[2], амма иза ца хилира, ткъа 2018 шарахь арахийцира керла банкнота номиналца 200 манат^[3].

2005 шеран сери
Сурт		Номинал (манатов)	Барамаш (мм)	Коьрта беснаш	Царах лаьцна дийцар		Зорба тохаран шераш
Хьалхара агӀо	ТӀехьара агӀо	Номинал (манатов)	Барамаш (мм)	Коьрта беснаш	Хьалхара агӀо	ТӀехьара агӀо	Зорба тохаран шераш
		1	120×70	сира	халкъан музыкин гӀирсаш халкъан куза фонехь	Азербайджанан карта шебекен фонехь	2005
		1	120×70	сира	халкъан музыкин гӀирсаш халкъан куза фонехь	Азербайджанан карта шебекен фонехь	2009 2017
		5	127×70	оранжан	Азербайджанан Низами Гянджевин цӀарах литературин музей, Азербайджанан жайнаш, Азербайджанан шатлакхан иллин дакъа, хӀинцалера азербайджанийн латинан йозан элпаш	Азербайджанан карта Гобустанeра тархаш тӀиера суьртийн фонехь, ширатюркийн абат текст	2005
		5	127×70	оранжан			2009 2017
		10	134×70	айсийна	шира Бакох, Ширваншахийн гӀала а, Мехкарийн бӀов ширачу гӀалан Ичери Шехеран фонехь	Азербайджанан карта къоман бустамийн фонехь	2005
		20	141×70	баьццара	тур, шлем а, турса, кавказан офрис	Азербайджанан карта къоман бустамийн фонехь, «Qarabağ» («Карабах») дош, тайп-тайпана йозанца йаздина	2005
		50	148×70	можа	кегийрхой, тӀегӀанаш, Малх, ткъа иштта химин а, математикин а хьаьркаш^[4]	Азербайджанан карта къоман бустамийн фонехь	2005
		100	155×70	фиолетан	Бакохан пенийн дакъа, XIX бӀешеран европин хотӀера гӀишло, таханлера Бакох	Азербайджанан карта къоман бустамийн фонехь	2005
		100	155×70	фиолетан		Азербайджанан карта къоман бустамийн фонехь	2013
		200	160×70	айсийна	Алиев Хьайдаран йукъ	Азербайджанан карта къоман бустамийн фонехь	2018
Суьртан масштаб — 1,0 пиксель миллиметрна.

Ахчан курсан раж

Базаран курс

Google Finance (.../AZN):	RUB USD EUR GBP JPY CHF
Yahoo! Finance (.../AZN):	RUB USD EUR GBP JPY CHF
XE.com (.../AZN):	RUB USD EUR GBP JPY CHF
OANDA.com (.../AZN):	RUB USD EUR GBP JPY CHF

Хьажа кхин а

Билгалдахарш

↑ НБА заказал 'De La Rue' печатание манатов (бил-боцу.). Архивйина 2012 шеран 8 февралехь
↑ В Азербайджане предлагается ввести банкноты мелкого номинала — Trend
↑ Banknote news — Azerbaijan new 200-manat note (B404) reported introduced 24.05.2018 Архивйина 2018-05-28 — Wayback Machine
↑ формула бензола представлена такой, как её понимали в XIX в.

Хьажоргаш

[1] НБА заказал 'De La Rue' печатание манатов (бил-боцу.). Архивйина 2012 шеран 8 февралехь

[2] В Азербайджане предлагается ввести банкноты мелкого номинала — Trend

[3] Banknote news — Azerbaijan new 200-manat note (B404) reported introduced 24.05.2018 Архивйина 2018-05-28 — Wayback Machine

[4] формула бензола представлена такой, как её понимали в XIX в.

[1]

[2]

[3]

[4]

Советийн Союз лаьттинчура мехкийн валюташ
Пачхьалкхийн — ВКЪКХ декъашхойн хӀинцалера валюташ	Азербайджанийн манат Эрмалойн драм Белоруссин сом Гуьржийн лари Евро Эстони Латви Литва Кхазакхстанан тенге ГӀиргӀазой сом Молдавин лей Российн сом Таджикийн сомони Туркменийн манат Узбекийн сум Украинан гривна
Кхечу пачхьалкхийн ахча	Абхазийн апсар Карабахан драм Днестрйисттера Модавин сом КъилбахӀирийн зарин
Юкъара девлла валюташ	Гуьржийн купон Латвийн лат Латвийн сом Литван талон Литван лит Молдавийн купон ССРС сом Узбекийн сум-купон Таджикийн сом Украинан карбованец Эстонин крона
Регионийн квази-валюташ а, кхин дерш а	Шпицбергенан сом Белоруссин дӀахадо купон Узбекийн дӀахадо купон Кубанан талон Уралан франк Немцовкаш Нохчийн нахарт Хакасийн сом Карелин суррогатан ахча Татарстанан купонаш Татарстанан социалан чекаш Татарстанан жетонаш («бепиган», «коммуналан», «бензинан»)

Азин ахчанаш
Чоьхьара Кавказ	Азербайджанийн манат Эрмалойн драм Карабахан драм Гуьржийн лари Российн сом Абхазийн апсар КъилбахӀирийн зарин
Гергара Малхбале	Керла израилан шекель Урданан динар Ӏиракъан динар Иранан риал Ливанан фунт Шеман фунт Туркойн лира «Исламан пачхьалкхан» динар
Ӏаьрбийн ахгӀайре	Бахьрайнан динар Йаманан риал КъатӀаран риал Кувайтан динар ӀЦЭ дирхӀам Ӏоманан риал СаӀудийн риял
Йуккъера Ази	Кхазакхстанан тенге ГӀиргӀазойн сом Таджикийн сомони Туркменийн манат Узбекийн сум
Къилба Ази	ОвхӀанан афгани Бангладешан така Бутанан нгултрум ХӀиндийн рупия Мальдивийн руфия Непалан рупия Пакистанан рупия Шри-ланкин рупия
Малхбален Ази	Цийн юань Гонконган доллар Макаон патака Тайванан доллар Монголийн тугрик Российн сом Къилбаседакорейн вона Къилбакорейн вона Японин иена
Къилба-Малхбален Ази	Брунейн доллар Вьетнаман донг ХӀиндонезийн рупия Камбоджийн риель Лаосан кип Малайзийн ринггит Мьянман кьят Сингапуран доллар Тайн бат Филиппинийн песо

ЦӀеран йукъахь «манат» дош долу ахчанаш
Номиналаш	1 2 5 10 20 50 100 200 250 500 1000 5000 10 000 50 000
Лелаш дерш	Азербайджаний (AZN) Керла туркменийн (TMT)
Лелаш доцурш	Азербайджанийн (AYM) Азербайджанийн (AZM) Туркменийн (TMM)
Хьажа кхин а	Гяпик Тенге

Азербайджан теманашкахула
Пачхьалкхан символика	ХӀост Шатлакхан илли Байракх
Географи	Административан йекъайалар ГӀаланаш
Политика	Пачхьалкхан хӀоттам Президент Премьер-министр Конституци Парламент Арахьара политика Чоьхьара политика
ТӀеман ницкъаш	Латтан тӀиера эскарш ХӀаваан-тӀеман ТӀеман-хӀордан
Бахархой	КӀезиг этносаш (Лаьзгий Эрмалой Оьрсий) Меттанаш
Дин	Бахаин дин Зороастризм Ислам ЯхӀудийн дин Керсталла
Истори	ЦӀе Ильдегизидийн пачхьалкх Кхара-Коюнлу Акх-Коюнлу Сефевидаш Азербайджанийн ханалла Азербайджанан Демократин Республика Маршонан деклараци Азадистан Азербайджанан ССР Азербайджанан Республика
Экономика	Валюта Транспорт Туризм ЗӀе Интермаша Пошт (истори а, марканаш) Энергетика
Оьздангалла	Архитектура Сурт дилларан говзалла Кузанаш дар Духар Кухни Литература Фольклор Мифологи Музыка Дин Хелхарш Туризм Театраш Кино Музейш
Ков «Азербайджан»