Сент-Джонс

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
ГIала
Сент-Джонс
St. John's
Сурт
17°07′16″ къ. ш. 61°50′41″ м. д.HGЯO
Пачхьалкх  Антигуа а, Барбуда а
Истори а, географи а
Йиллина 1632
Майда 7,5 км²
Центран локхалла 0 ± 1 метр
Сахьтан аса UTC-4
Бахархой
Бахархой 22 219 стаг (2011)
Луьсталла 2963 стаг/км²
Картин тӀехь
Сент-Джонс картан тӀехь
Сент-Джонс

Сент-Джонс (инг. Saint John's) — Антигуа а, Барбуда а пачхьалкхан коьрта гӀала, уггаре йоккха шахьар[1] а, коьрта порт а [2], Сент-Джон гуонан административан йукъ[1].

Географи а, Ӏаламан хьелаш а[нисйе бӀаьра | нисйе]

Шахьар лаьтта Антигуа гӀайренан къилбаседа-малхбален декъехь хенан-хӀоттам дика ца хиларх къевлинчу бухтин бердашца[2]Карибан хӀордан Грин айманехь[1]. Порте даккхий круизан кеманаш чудахкийтархьама бухтин бух кӀаргбира[3], XXI бӀешарахь цуьнан таро йу Кеп:Convert охьахаарца долу кеманаш тӀеэца. Шахьран 10 км къилбаседа-малхбалехьа лаьтта дуьненайукъара В. К. Бёрдан цӀарах аэропорт[2]. Сент-Джонс кхин а бу Антигуа гӀайренан автонекъан шед[1].

Оцу мехкан климат тропикан пассатийн йу. Температура шеран дохаллехь хийцало +25 °С тӀера (уггаре салкхене баттахь) +30 °С кхаччалц (уггаре бовха баттахь). ДогӀанаш оьху май баттера ноябрь кхаччалц, оцу хенахь шеран йуккъера барамах 80 % йогӀу, иза хуьлу 1200 мм.

Сих-сиха хьокху тропикан мох-дарцо ладаме зенаш до Сент-Джонсан бахамна. Шахьар чохь а, йа гӀайренна тӀехь а эркаш дац. Молу хи латтадо артезианан бурунаша а, кхин а 1970 шарахь йина хи теза даран объекто а. Регион кхиорехь доккха дакъа лаьцна ЦӀен жӀаран дарбанан цӀийно.

Ораматаш а, дийнаташ а шахьран йисташкахь чӀогӀа къиен йу, амма ду дуккха а кепара олхазарш, ткъа бердашца долчу хишца промыслан шорта чӀара а бу, искогбергкепарниш а йу.

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сент-Джонс йиллина ингалсан колонихоша 1632 шарахь, 1667 шарахь йина ингалсан Антигу а, Барбуда а латтанаш тӀера административан йукъ. XVIII бӀешарахь дуьйна британин тӀеман кеманийн база лаьттина[1]. Шен историн йохаллехь масийттаза бала хьегна Ӏаламан зуламах, царна йукъахь 1690 а, 1843 а шерашкара мохкбегор, 1769 шарахь цӀе йалар, 1847 шеран мох-дарц[2]. XVIII бӀешеран йуккъехь шахьрахь йара дикка кхиина промышленность, иза хьажийна йара шекаран эрз ахьа, хӀунда аьлча оцу культуро уггаре йоккха са йохьура. Плантацешкахь а, заводашкахь а болх бан Африкера лайш балабора, церан тӀаьхьенаш хӀинца мехкан коьрта бахархой бу. 1834 шарахь лолла дӀадаьккхира, амма лайш хиллачеран Сент-Джонсера дахаран хьелаш кхин а бӀешарахь гергга дисира халонехь.

Оьздангалла[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сент-Джонс — мехкан оьздангаллин а, дешаран а йукъ йу. Шахьрахь йу Антигуан медицинин университет (йиллина 1982 шарахь), Антигуан медицинин колледж (2004), Вест-ХӀндин университетан дакъа. Кхузахь йу публикин библиотека (йиллина 1830 шарахь долара санна, 1854 шарахь пачхьалкхан долайелира), Антигуан а, Барбудан а (1982) архив[1].

Суьдан хиллачу гӀишлонан чохь (йина 1750 шарахь гергга, хьалха Лакхара суьдан а, Антигуан а, Барбудан а парламентан шинне а палатин белхан меттиг[3]) 1985 шарахь дуьйна болх беш йу Антигуан а, Барбудан а музей. Коьрта спортан объекташ — стадионаш «Ан­ти­гуа Рик­ри­эй­шен Граунд» (12 эзар хьовсархойн меттиг) а, «Сэр Ви­ви­ан Ричардс» (10 эзар меттиг). 2007 шарахь тӀеийцира Крикетах ловзаран дуьненан чемпионат[1].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 7 Сент-Джонс // Сен-Жерменский мир 1679 — Социальное обеспечение. — М. : Большая российская энциклопедия, 2015. — С. 19. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 30). — ISBN 978-5-85270-367-5.
  2. 1 2 3 4 Кеп:Британника онлайн
  3. 1 2 Sara Louise Kras. Antiguan and Barbudan Towns // Antigua and Barbuda(ингалс.). — New York: Marshall Cavendish, 1997. — P. 18—21. — (Cultures of the World). — ISBN 978-0-7614-2570-0.

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Кеп:Къилбаседа Америкин коьрта гӀаланаш

Бахархой, мотт, дин лелор[нисйе бӀаьра | нисйе]

ГӀалин бахархойн барам 31 000 стаг (2005) ву. Доккхаха долу дакъа царех Африкин лайш бу, европара бевлла гӀалахой кӀезиг бу.

Официалан мотт ингалсан бу, амма бахархойн доккхаха долчу декъо буьйцу антигуан креолийн мотт, цуьнан бух ингалсан меттан бу. Иштта лела орамерачу бахархошна юкъахь тамашийна меттигера меттадакъа «патуа», иза лаьтта дуккха а ийна меттадекъех, жигара лелабо ламастан халкъан оьздангаллехь.

Дукхаха болу дин лелориш керстанаш бу, леладо англиканалла; хаало католикаш а, адвентисташ а, методисташ а, пятидесятникаш а.

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]