Кунья (цӀе)

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди

Ку́нья (Ӏаьр. کنیة‎‎) — Iаьрбийн цIеран дакъа, долало Абун (божаршна) а, Умман (зударшна) а тIиера, чекхдолу кIентан я йоьIан цIарца. Цхьацца меттигашкахь куньяно дика амал лелайо (масала, Абуль-Хайр, Абуль-Баракат). ЦIе а ца йоккхуш, кунья алар, Iаьрбийн лерам бар лору[1].

Iаьрбийн цIе[нисйе бӀаьра | нисйе]

Дукха хьолахь Iаьрбоша кунья ло воккхаха волчу кIентан цIарах, амма меттигаш хуьлу кунья кхечу кIентан я йоьIан цIарах туьллуш а. Кунья иштта яла тарло берана а, бер доцу воккхачунна а. Берашна куньяш луш, Iаьрбаша дог дохуш санна хета, шен беран доьзалхо хиллалц иза дехар долуш санна[2].

Ислам[нисйе бӀаьра | нисйе]

Исламан ламастехь куньян доккха маьIна ло. Имам аль-ГIазалис яздо цунах:

« АллахIан элчано Mohamed peace be upon him.svg шен асхьабийн кунья йоккхуш хилла. Деш хилла цуо иза, церан сий а, лерам а бархьама, цуьнца царна хазахетар дан а. Цкъацца цуо ша хоржура асхьабашна йогIу кунью, оцу куньяца вист а хуьлура цаьрга. Цунна тIаьххье кхечу асхьабаша а олура и кунья. Стеган бераш ца хилчи а АллахIан элчано Mohamed peace be upon him.svg кунья хоржура цунна. Цкъацца АллахIан элчано Mohamed peace be upon him.svg куньяца кхойкхура бераш а, цхьаццана ша хоржула иза. Иштта ша дукха воьзуьйтура берашна а, баккхийчарна а».

Мустафа Хусейни Дашти. Маареф ва маариф. — Т. 8. — С. 595.

Мухаммад пайхамаран Mohamed peace be upon him.svg кунья Абуль-Къасим яра. Цуьнан кӀант хилла Къасим цӀе йолуш, жима волуш вела иза. Имам ан-Нававис шен «Азкара» жайнахь куньяш гулйина йоӀрийн цӀарах техкина куньяшца бевза асхьабийн а, табиӀинийн а[3].

ГӀуо кунья[нисйе бӀаьра | нисйе]

Наггахь кунья лелайо ца вашар, лерам ца хилар билгалдоккхуш. Исламан исторехь меттигаш хилла, гӀуо куньяш луш, масала, Абу Джахль (Боданаллин да), Абу ЛахӀаб (ЦӀеран да). И нах кхайкхамца дуьхьало еш бара Мухьаммад пайхамарна Mohamed peace be upon him.svg, хӀумалгаш лелайора бусалбанашна[4].

Куньях долу жайнаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Кутуб аль-асмаъ ва-ль-куна ва-ль-алькъаб (Ӏаьр. كتب الأسماء و الكنى و الألقاب‎‎) — и жайнаш лерина ду хьадисаш схьаделлачеран цыIерашна, куньяшна, лакъабашна. Иштта жайнаш хIиттадо гIалат ца бовлархьама, иэ ца янхьарма хьадисаш схьаделлачеран цIераш.

Уггаре гIарадаьлла оцу тайпана жайнаш:

Iаьрбийн меттадакъошкахь[нисйе бӀаьра | нисйе]

МагIрибан (малхбузан) Iаьрбаша дешан хьалхара элп ца доьшу أبو меттана بو, аьлчи а Абу дешан меттана яздо, деша а доьшу Бу. Масала:

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Кунья // Люгатнаме Деххода. — Тегеран: Изд-во тегеранского университета, 1373 г.х.. — Т. 11. — С. 16452.
  2. Кулиев Э..
  3. ан-Навави. Аль-Азкар мин калам саййид аль-абрар. — Бейрут: Дар аль-минхадж, 1425/2005. — С. 481-482.
  4. Шиитская энциклопедия.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

Хьажоргаш[нисйе бӀаьра | нисйе]