ТӀемлойн декхар

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
     ТӀеман ницкъаш дац (Гаити, Гренланди, Исланди, Коста-Рика, Панама)     ТӀемлойн кхайкхам бац     Кхайкхаман жигара система, амма кхойкху 20% кӀезиг хан кхаьчна тобанех     ТӀемлойн кхайкхар гергарчу хенахь сацор ду (Турци, Украина, Тайвань, Кхазакхстан)     Йукъара тӀемлойн декхар     Хаам бац

ТӀемлойн декхартӀеман я къоман (альтернативан, гражданийн) гӀуллакх дӀакхехьа боьршачу нехан декхар (цхьацца пачхьалкхашкахь зударийн а).

Иштта цуо кхетадо тӀеман ницкъийн могӀарехь тӀом бан декхар (тӀеман гӀуллакхаш хилахь)[1][2]. ТӀеман декхараллех ца ваьлла схьадолу тӀеман гӀуллакх тӀеман заманахь. Амма дукха пачхьалкхашкахь ду тӀемалойн декхар, цуо тардолуьйту гӀуллакх дӀакхехьар тӀеман, иштта маьрша а хенахь.

ХӀора мехкан таро ю билгалъяккха кхайкхаран хан, ткъа иштта кхин хьолаш, билгалдоккху гӀуллакхан дикалла а, дохалла а.

ТӀемалойн декхар хьаладоьду ширачу замане, дӀахьуш ду цхьацца пачхьалкхаша хӀинца а, тайп-тайпана цӀераш техкина. ХӀинцалера система берриг аьлча санна къоман кегийрхойн гӀуллакхе кхайкхар, юкъадаьлла Французийн революцил тӀаьхьа 1790-гӀа шерашкахь, цигахь иза хилира чӀогӀа йоккхачу, ницкъалчу эскаран бух. Дуккхаха долу европин мехкаша тӀаьхьа копи яьккхира оцу системан машаран ханна, иштта наха гӀуллакх дӀахьо билгалчу хенахь 1-8 шарахь боккъалчу гӀуллакхе, ткъа тӀаьхьа дехьабовлу запасе.

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Большая советская энциклопедия.
  2. Конституция Союза Советских Социалистических Республик. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 9 февралехь. Теллина 2009 шеран 29 сентябрехь.