Регион

Регион (лат. regio пачхьалкх, мохк) — термин лелайо лаьттан я хин кхечух цхьа могIа критерешца къасто йишйолу дакъа билгалдоккхуш (масала, ша йукъахьйерг).

Регион, пачхьалкх санна чолхе термин ю. Цуьнан тарою билгалдаккха тайп-тайпана дерг тайп-тайпанчу отраслашкара, ткъа цхьаьна отраслехь бес-бесара тидало. Нагахь регионийн классификаци йийцахь, тарою къасто «географин, политикин, социалан-экономикин, экологин, хаамийн, цивилизацин, кхин а агIонаш». Iилманчаша йоькъу регионаш йоккхачу шина тобане: цхьаьна кепарниш а, функционаланаш а.

Иштта «регион» лелайо пачхьалкхан мехкан барам маьIнехь. Россехь — Федерацин субъектан йукъара цIе санна. ХIора региона бу шакепара Географин хIоттам.

Тайп-тайпанчу дисциплинашкахь

Физикин географи

Физикин географехь регион — йоккха кӀошт, доккха лаьттан дакъа, шен башха физикин-географин барамаш болу лаьттан тӀехулон дакъа, географин дозанашца билгалдоккху географин дакъа.

Йукъараллин географи

Социалан-экономикин географехь регионан маьӀна ду тӀехь бахаман субъектийн зӀенийн системан лаьттан дакъа ду, пачхьалкхан социалан-экономикин комплексан бухара система, шен арахьарчу а, чоьхьарчу гуонийн зӀенийн структура йолу чолхе мехкан-экономикин комплекс

Политикин географи

Политикин географехь регион — социалан-мехкан йукъаралла ю, аьлчи а цхьа мохк кхиаран социалан а, экономикин а, политикин а факторш цхьаьна. Иштта регионан амал: бахархойн этносан хӀоттам, белхан ресурсаш, социалан инфраструктура, социалан-психологин климат, кхиаран политикин аспекташ, оьздангаллин факторш, кхин дӀа а.

ТӀеман гӀуллакх

Арахьарчу пачхьалкхийн тӀеман гӀуллакхехь — оперативан-стратегин дакъа, шена чохь 1 000 000 тӀиера 3 000 000 стаге кхаччалц адам долу.

Административан-мехкан дакъа

Российн регионаш

• Ингалсан регионаш
• Францин регионаш
• Бельгин регионаш
• Италин регионаш
• Чадан регионаш
• Камерунан регионаш
• Конго Республикин регионаш
• Кот-д’Ивуаран регионаш
• Мароккон регионаш
• Чили регионаш
• Ганин регионаш
• Гвинеян регионаш
• Гвинеи-Бисаун регионаш
• Гайанан регионаш
• Венгрин регионаш
• Мадагаскаран регионаш
• Мали регионаш
• Намибин регионаш
• Керла Зеландин регионаш
• Перун регионаш
• Сенегала регионаш
• Танзанин регионаш
• Тогон регионаш
• Тринидадан а, Тобагон а регионаш
• Филиппинийн регионаш
• Квебекан регионаш

Статистикин (план хӀотторан) лаьттан дакъа

• Исландин регионаш
• Македонин регионаш
• Малтан регионаш
• Сингапуран регионаш

Оьздангаллин-историн мехкан дакъа

• Корейн регионаш
• Латвин регионаш
• Сербин регионаш
• Украинин регионаш

Кхин маьIнаш

РФ энергилатторехь — оцу меттигехь йовхо а, электри а латто декхарийлахь йолу энергилатторан кхолламах бихкина мохк.

Нах беха меттигаш

• Регион — къилба Италин Реджо-ди-Калабри гIалин шира цIе в южной.

Хьажа иштта

• Географи
• Историн-оьздангаллин областаш
• Историн-оьздангаллин пачхьалкхаш
• Историн область
• Регионализаци

Билгалдахарш

Хьажоргаш

• Регионы каталог чохь йу хьажоргаш Open Directory Project (dmoz).
• М. А. Фурщик «Эффективность применения инструментов регионального развития» — Сборник Института системного анализа РАН, 2008
• Журнал «Труды Института системного анализа Российской академии наук» — М. А. Фурщик, С. В. Марков «Системная диагностика региональной экономики: задачи, информация, методы»