Исхьакъ Ньютон
Навигацин тӀегӀо
Лахарна тӀегӀо
Ньютонан «Универсальни арифметика», латинан арахецнарг (1707)
Исаак Ньютон | |
Isaac Newton | |
![]() | |
ГӀуллакхан тайпа | физика, механика, математика, астрономи |
---|---|
Вина терахь | 25 декабрь 1642 (1643 шеран 4 январь) |
Вина меттиг | Вулсторп, Линкольншир, Англи, Йоккха Британи |
Кхелхина терахь | 20 март 1727 (1727 шеран 31 март) (84 шо) |
Кхелхина меттиг | Кенсингтон, Мидлсекс, Англи, Йоккха Британи |
Гражданалла |
![]() |
Да | Исаак Ньютон |
Нана | Анна Эйскоу |
Куьг таӀор |
![]() |
Исаак Ньютон Викилармехь |
Сэр Исаа́к Нью́тон (я Ньюто́н, (инг. Sir Isaac Newton, 1643 шеран 4 январь — 1727 шеран 31 март) — гӀарвелла ингалсан физик, математик, механик, астроном, классикан физикан бухбиллиначарах цхьаъ. Цо гучудеккхина дерригдуьненан тӀеозаран закон, механикин кхо закон. И законаш лоруш ду классикан механикан бух. Цо кхоьллина дифференциалан а, интегралан а ларар, бесан теори, шорта кхийолу математикан а, физикан а теориш.

Ньютонан цӀе тиллина:
- Ньютон — ницкъ лору барам.
- Кратераш Беттан тӀехь а,[1] Марсан тӀехь а[2].
- Къилбаседера Шен океанехь йолу Ньютонан цӀе йолу гӀайра.
- Исаак Ньютонан мидал — 2008 шо дуьйна Британийн физикан институтас физикехь бинчу белхашан луш долу халкъашна юкъара совгӀат.
- Шортта Ӏилманийн законаш а, теориш а, кхетамаш а.
Белхаш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- «Новая теория света и цветов», 1672 (сообщение Королевскому обществу)
- «Движение тел по орбите» (лат. De Motu Corporum in Gyrum), 1684
- «Математические начала натуральной философии» (лат. Philosophiae Naturalis Principia Mathematica), 1687
- «Оптика или трактат об отражениях, преломлениях, изгибаниях и цветах света» (инг. Opticks or a treatise of the reflections, refractions, inflections and colours of light), 1704
- «Универсальная арифметика» (лат. Arithmetica Universalis), 1707
- «Анализ с помощью уравнений с бесконечным числом членов» (лат. De analysi per aequationes numero terminorum infinitas), 1711
- «Метод разностей», 1711
- Труды Исаака Ньютона доступны онлайн
Веллачула тӀехь арахецнарш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- «Лекции по оптике» (инг. Optical Lectures), 1728
- «Система мира» (лат. De mundi systemate), 1728
- «Краткая хроника» (инг. A Short Chronicle from the First Memory of Things in Europe, to the Conquest of Persia by Alexander the Great), 1728 (это конспект «Хронологии древних царств», французский перевод чернового варианта был опубликован ещё раньше, в 1725 году)
- «Хронология древних царств» (инг. The Chronology of Ancient Kingdoms), 1728
- «Замечания на книгу пророка Даниила и Апокалипсис св. Иоанна» (инг. Observations Upon the Prophecies of Daniel and the Apocalypse of St. John), 1733, написано около 1690 года
- «Метод флюксий» (лат. Methodus fluxionum, инг. Method of Fluxions), 1736, написан в 1671 году
- «Историческое прослеживание двух заметных искажений Священного Писания» (инг. An Historical Account of Two Notable Corruptions of Scripture), 1754, написано в 1690 году
Канонан арахецнарш[нисъе бӀаьра | нисъе]
Классическое полное издание трудов Ньютона в 5 томах на языке оригинала:
- Isaaci Newtoni. Opera quae existant omnia. — Commentariis illustravit Samuel Horsley. — Londini, 1779-1785.
Избранная переписка в 7 томах:
- Turnbull, H. W. (Ed.), The Correspondence of Sir Isaac Newton. — Cambridge: Cambr. Univ. Press, 1959—1977.
Оьрсийн меттан деккхинарш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- Ньютон И. Всеобщая арифметика или Книга об арифметическом синтезе и анализе. — М.: Изд. АН СССР, 1948. — 442 с. — (Классики науки).
- Ньютон И. Замечания на книгу пророка Даниила и Апокалипсис св. Иоанна. — Петроград: Новое время, 1915.
- Ньютон И. Исправленная хронология древних царств. — М.: РИМИС, 2007. — 656 с. — ISBN 5-9650-0034-0
- Ньютон И. Лекции по оптике. — М.: Изд. АН СССР, 1946. — 298 с.
- Ньютон И. Математические начала натуральной философии / Перевод с латинского и примечания А.Н. Крылова. — М.: Наука, 1989. — 688 с.
- Ньютон И. Математические работы. — М.-Л.: ОНТИ, 1937.
- Ньютон И. Оптика или трактат об отражениях, преломлениях, изгибаниях и цветах света. — М.: Гостехиздат, 1954.
Билгалдахарш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- ↑ NASA Catalog of Lunar Nomenclature (NASA-RP-1097)
- ↑ Кратер Ньютон
Литература[нисъе бӀаьра | нисъе]
Биографин литература[нисъе бӀаьра | нисъе]
- Акройд П. Исаак Ньютон. Биография. — М.: КоЛибри, Азбука-Аттикус, 2011. — 256 с. — ISBN 978-5-389-01754-2
- Белл Э. Т. Творцы математики. — М.: Просвещение, 1979. — 256 с.
- Вавилов С. И. Исаак Ньютон. — 2-е доп. изд. — М.-Л.: Изд. АН СССР, 1945. — 688 с. — Переиздание: — М.: Наука, 1989, с дополнением: Гинзбург В. Л. Несколько замечаний к биографии Исаака Ньютона.
- Карцев В. П. Ньютон. — М.: Молодая гвардия, 1987. — (Жизнь замечательных людей).
- Кобзарев И. Ю. Ньютон и его время. — М.: Знание, 1978.
- Кузнецов Б. Г. Ньютон. — М.: Мысль, 1982.
- Хал Хеллман. Ньютон против Лейбница: Битва титанов // Великие противостояния в науке. Десять самых захватывающих диспутов. Глава 3 = Great Feuds in Science: Ten of the Liveliest Disputes Ever. — М.: «Диалектика», 2007. — 320 с. — ISBN 0-471-35066-4.
- Christianson G. E. Isaac Newton. Lives and Legacies. — М.: Oxford University Press, 2005. — 144 с. — ISBN 019530070X, 9780195300703
- Westfall R. S. Never at rest: A biog. of Isaac Newton. — Cambridge UP, 1981.
- White M. Isaac Newton: The last sorcerer. — Perseus, 1999. — 928 p. — ISBN 5-17-037490-9
Ӏилманийн кхолларалан талламаш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- Дмитриев И. С. Неизвестный Ньютон: силуэт на фоне эпохи. — СПб.: Алетейя, 1999. — 784 с.
- История математики под редакцией А. П. Юшкевича в трёх томах. — М.: Наука, 1970. — Т. 2. Математика XVII столетия.
- Кирсанов В. С. Научная революция XVII века. — М.: Наука, 1987.
- Кудрявцев П. С. Курс истории физики. — М.: Просвещение, 1974.
- Мандельштам Л. И. Оптические работы Ньютона // Успехи физических наук. — 1946. — Т. XXVIII, № 1. — С. 103-129.
- Московский университет — памяти Исаака Ньютона. — М.: МГУ, 1946.
- Спасский Б. И. История физики. — Изд. 2-е. — М.: Высшая школа, 1977. — Т. 1.
- Юшкевич А. П. О математических рукописях Ньютона // Историко-математические исследования. — 1977. — № 22. — С. 127—192.
- Юшкевич А. П. Концепции исчисления бесконечно малых Ньютона и Лейбница // Историко-математические исследования. — 1978. — № 23. — С. 11-31.
- Arthur R. T. W. Newton’s fluxions and equably flowing time // Studies in history and philosophy of science. — 1995. — № 26. — P. 323—351.
- Bertoloni M. D. Equivalence and priority: Newton versus Leibniz. — Oxford: Clarendon Press, 1993.
- Cohen I. B. Newton’s principles of philosophy: inquires into Newton’s scientific work and its general environment. — Cambridge (Mass) UP, 1956.
- Cohen I. B. Introduction to Newton’s «Principia». — Cambridge (Mass) UP, 1971.
- Snobelen, Stephen D. Isaac Newton, heretic : the strategies of a Nicodemite // British Journal for the History of Science. — 1999. — № 32. — P. 381–419.
- Lai T. Did Newton renounce infinitesimals? // Historia Mathematica. — 1975. — № 2. — P. 127—136.
- Selles M. A. Infinitesimals in the foundations of Newton’s mechanics // Historia Mathematica. — 2006. — № 33. — P. 210—223.
- Weinstock R. Newton’s Principia and inverse-square orbits: the flaw reexamined // Historia Mathematica. — 1992. — № 19. — P. 60-70.
Исбаьхьаллин произведениш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- Стивенсон, Нил. Ртуть. — М.: АСТ, 2007. — ISBN 5-17-037490-9 |ссылка=http://enviropark.ru/course/view.php?id=96
- Керр, Филипп. Знак алхимика: Загадка Исаака Ньютона. — М.: ЭКСМО, 2006. — ISBN 5-699-14944-9
- Егорова, Ирина. Тайный архив Исаака Ньютона. — Санкт-Петербург: Проспект науки, 2009. — ISBN 978-5-903090-29-7
Хьажоргаш[нисъе бӀаьра | нисъе]
- Ньютон, Исаак — Философские и естественно-научные взгляды. Библиография. Высказывания
- Ахиезер А. И., Белозоров Д. П., Филоненко А. С. Исаак Ньютон: Величие Научного Подвига и Единение Науки. Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2011 шеран 23 августехь. Теллина 21 ноября 2009.
- Будрейко Е. Н. Исаак Ньютон и «английское экономическое чудо» (11.09.2009). Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2011 шеран 23 августехь. Теллина 2 ноября 2009.
- Белхаш Isaac Newton проектехь «Гутенберг»
- Sir Isaac Newton (ингалс.). The MacTutor History of Mathematics archive. Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2011 шеран 23 августехь. Теллина 26 ноября 2009.
- Isaac Newton Resources (ингалс.). Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2011 шеран 23 августехь. Теллина 26 ноября 2009.