Абаза
ГӀала | |||||
Абаза | |||||
---|---|---|---|---|---|
оьрс. Абаза | |||||
![]() | |||||
|
|||||
52°39′00″ къ. ш. 90°05′00″ м. д.HGЯO | |||||
Пачхьалкх |
![]() |
||||
Республика | Хакаси | ||||
Муниципалан кӀошт | Абаза | ||||
Истори а, географи а | |||||
Йиллина | 1867 | ||||
Дуьххьара хьахор | 1856 | ||||
Майда |
|
||||
Центран локхалла | 450 метр | ||||
Сахьтан аса | UTC+7 | ||||
Бахархой | |||||
Бахархой | ↘15 802[1] стаг (2016) | ||||
Официалан мотт | Хакасийн мотт, оьрсийн мотт | ||||
Идентификаторан терахьаш | |||||
Телефонан код | +7 39047 | ||||
Поштан индекс | 655750 | ||||
Автомобилан код | 19 | ||||
Код ОКАТО | 95402000000 | ||||
Код ОКТМО | 95702000001 | ||||
abaza-adm.ru(оьр.) | |||||
Картин тӀехь | |||||
Абаза (оьрс. Абаза) — Российн Федерацин Хакасин гӀала.
Бахархойн дукхалла[нисйе бӀаьра | нисйе]
Бахархойн дукхалла | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
1959[3] | 1970[4] | 1979[5] | 1989[6] | 1996[7] | 1998[7] | 2000[7] |
11 646 | ↗15 202 | ↗15 818 | ↗17 630 | ↗18 500 | ↗18 600 | ↗18 700 |
2001[7] | 2002[8] | 2003[9] | 2004[9] | 2005[9] | 2006[9] | 2007[9] |
→18 700 | ↘18 052 | ↘18 000 | ↘17 800 | ↘17 500 | ↘17 300 | →17 300 |
2008[9] | 2009[10] | 2010[11] | 2011[9] | 2012[12] | 2013[13] | 2014[14] |
↘17 100 | ↘16 976 | ↗17 115 | ↘17 000 | ↘16 707 | ↘16 491 | ↘16 238 |
2015[15] | 2016[1] | |||||
↘16 009 | ↘15 802 |
Климат[нисйе бӀаьра | нисйе]
Кхузахь климат тайп-тайпана йу, бахьна географин хӀоттаман башхаллаш а, рельеф а йу. Климатан башхаллаш кхоллало маьлхан энергин, рельефан, ораматийн, атмосферан циркуляцин Ӏаткъамца. Мелхан радиацин цхьанатоьхна барам Хакасин аренийн декъехь дуккха а сов йу, иза санна шораллехь йолчу Российн малхбузан кӀошташкахьчул. Кхузахь алсама бу бекхна, кӀезиг мархаш йолуш хенан хӀоттам. Эрана олуш дац «маьлхан Хакаси». Боккъала а, кхузахь денош алсама ду Сочехьчул. Йакъон климат хиларан коьрта бахьна лаьмнийн даккъийн Ӏаткъам бу, цара догӀан ӀиндагӀа до (мархаш сехьа ца йовлуьйту). Кхузахь алсама ду къилба-малхбузен мехаш. ЧӀогӀа мехаш бӀаьстенан амалехь ду, дукхахьолахь цара йахьа чан. Къилбаседехьа йиллина хиларо аьтту бо арктикин хӀаваъ чубаийта. Ма-дарра аьлча, Хакасин климат чӀогӀа континенталан амалехь йу, аьхке йовха, Ӏа шийла[16].
Сахьтан аса[нисйе бӀаьра | нисйе]

Кхузахь сахьт Красноярскца нийса лелаш ду. Сахьтан аса йу UTC+7.
Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]
- ↑ 1 2 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
- ↑ Russia: place Abaza, City, Chakasija
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу (оьр.). Демоскоп Weekly. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 28 апрелехь. Теллина 2013 шеран 25 сентябрехь.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. (оьр.). Демоскоп Weekly. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 28 апрелехь. Теллина 2013 шеран 25 сентябрехь.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу. (оьр.). Демоскоп Weekly. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 28 апрелехь. Теллина 2013 шеран 25 сентябрехь.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. Численность городского населения. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2011 шеран 22 августехь.
- ↑ 1 2 3 4 Народная энциклопедия «Мой город». Абаза (город)
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 3 февралехь.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Численность населения Республики Хакасия на начало года
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 2 январехь. Теллина 2014 шеран 2 январехь.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. 3. Численность населения Республики Хакасия. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 11 майхь. Теллина 2014 шеран 11 майхь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 31 майхь. Теллина 2014 шеран 31 майхь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 16 ноябрехь. Теллина 2013 шеран 16 ноябрехь.
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 2 августехь. Теллина 2014 шеран 2 августехь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2015 шеран 6 августехь. Теллина 2015 шеран 6 августехь.
- ↑ Климат республики Хакасия Архивйина 2017-12-20 — Wayback Machine
ХӀара йаззам табарна бакъхьа ду?: |
![]() |
ХӀара Хакасин географех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана. |