Латви

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Латви
Latvijas Republika
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Латвин Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
Файл:Latvian National Anthem (instrumental).ogg
Маьрша йаьлла терахьаш 1918 шеран 18 ноябрехь (Россех)[1]
1991 шеран 21 августехь (ССРС)[2]
Официалан мотт латышийн
Коьрта гӀала Рига
Йаккхий гӀаланаш Рига, Даугавпилс, Вентспилс, Лиепая, Елгава, Юрмала
Урхаллин тайпа Парламентан республика[3]
Президент
Премьер-министр
Сейман председатель
Левитс Эгилс
Кришьянис Кариньш
Мурниеце Инара
Латта
 • Шадерг 64 589 км² (122-гӀа дуьненахь)
 • % хина тӀехле 1,5
Бахархой
 • Мах хадор 1 898 400[4] стаг (154-гIа-гӀа)
ДЧС (НЭТ)
 • Шадерг (2018) 53,467 млрд[5] долл. (107-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 29 489[5] долл.
ДЧС (номинал)
 • Берриг (2018) 30,175 млрд[5] долл. (99-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 18 472[5] долл.
АДКИ (2019) 0,854[6] (чӀогӀа лакхара; 39-гӀа меттиг)
Бахархойн цӀерш латыш, латышаш[7]
Ахча евро (EUR, код 978)
Интернет-домен .lv, .eu (ЕС санна)
Код ISO LV
Код МОК LAT
Телефонан код +371
Сахьтан аса EET (UTC+2, аьхка UTC+3)
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора[d][8]
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

Ла́тви (латыш. Latvija [ˈlatvija]), официалан цӀе — Латви́н Респу́блика (латыш. Latvijas Republika), — Къилбаседа Европера пачхьалкх[9]. 2020 шеран 1 февралехь мах хадорца, бахархойн барам хилира 1 898 400[4] стаг (дуьненахь 153-гӀа меттиг). Мохк — 64 589 км² (дуьненахь 122-гӀа меттиг). Мехкан къилбаседера къилбехьа йохалла 250 км, ткъа малхбузера малхбалехьа — 450 км. Латвин доза ду Эстоница къилбаседехь, Российца — малхбалехь, Белоруссица — къилба-малхбалехь, Литваца — къилбехь.. Йекъало 119 административан-мехкан декъе, царех 110 мехкаш ду, 9 — мехкан статус йолу республикин гӀала йу. Коьрта шахьар — Рига. Пачхьалкхан мотт — латышийн.

Унитаран пачхьалкх, парламентан республика. ПрезидентЛевитс Эгилс[10] (2019 шеран 8 июлехь дуьйна), премьер-министр (официалан даржан цӀе — Латвин министрийн президент) — Кариньш Кришьянис (2019 шеран 23 январехь дуьйна).

Географи[нисйе бӀаьра | нисйе]

Дозанца йолу пачхьалкхаш: къилбаседехьа — Эстони, къилбехьа — Литва, малхбалехьа — Росси, Белорусси.

Истори[нисйе бӀаьра | нисйе]

Яккхи гӀаланаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

ХӀост ГӀала Бахархой (01.01.2012) Шира кӀошт
Рига 699 203 Видземе
Даугавпилс 101 057 Латгале
Лиепая 82 413 Курземе
Елгава 63 534 Земгале
Юрмала 56 307 Видземе
Вентспилс 41 998 Курземе
Резекне 33 936 Латгале
Валмиера 26 674 Видземе
Огре 26 549 Видземе
Екабпилс 25 883 Селия / Латгале
Тукумс 19 729 Земгале
Саласпилс 18 039 Видземе
Цесис 17 673 Видземе
Кулдига 12 494 Курземе
Олайне 12 367 Видземе
Салдус 12 085 Курземе
Сигулда 11 368 Видземе
Талси 10 962 Курземе
Добеле 10 895 Земгале

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. По условиям Брестского мира 3 марта 1918 Латвия перешла под контроль Германской империи, от которой стала независимой после её поражения в I мировой войне.
  2. Зиновьев В. П., Троицкий Е. Ф. Страны СНГ и Балтии. Томск., 2009. 334 С. — c. 9
  3. Атлас мира: Максимально подробная информация / Руководители проекта: А. Н. Бушнев, А. П. Притворов. — Москва: АСТ, 2017. — С. 26. — 96 с. — ISBN 978-5-17-10261-4.
  4. 1 2 База данных Центрального статистического бюро Латвии(ингалс.) Архивированная копия(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 28 июнехь. Теллина 2013 шеран 25 декабрехь.
  5. 1 2 3 4 Latvia. IMF.
  6. Human Development Indices and Indicators 2019 (ингалс.). Программа развития ООН. — Доклад о человеческом развитии на сайте Программы развития ООН.
  7. [1]
  8. http://chartsbin.com/view/edr
  9. Composition of macro geographical (continental) regions, geographical sub-regions, and selected economic and other groupings (ингалс.). ООН. Теллина 2015 шеран 30 апрелехь.
  10. rus.DELFI.lv Левитс - новый президент Латвии. Что о нём нужно знать? (оьр.)(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). delfi.lv (2019, 29 май). Теллина 2019 шеран 1 июнехь.