HD10221

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD10221
Каталоган код 2MASS J01422051+6802348, GSC 04310-00903, HD 10221, HIP 7965, HR 478, SAO 11919, BD+67 149, CSV 5940, FK5 55, GC 2045, GCRV 943, HIC 7965, N30 342, PMC 90-93 38, PPM 13184, ROT 235, TD1 947, TYC 4310-903-1, UBV 1711, V557 Cas, uvby98 100010221, WEB 1705, Gaia DR2 519992038425091200, 43 Cas, Gaia DR3 519992038425091200, TIC 279260658, AG+67 97, UBV M 8339, Renson 2550
Седарчийн гулам Кассиопея[d]
Дуьненна генахь 129,938 ± 0,9641 парсек[1]
Скорость вращения звезды 18 km/s[2]
Параллакс 7,696 ± 0,0571 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −9,03 ± 0,065 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 53,076 ± 0,047 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 5,1 ± 2,9 km/s[3]
Тип переменной звезды α² Гончих Псов[d]
Спектран класс A0VpSiSrEuHgMn[4]
Гуш болу седин барам 5,59[5]
Светимость 120 солнечная светимость
Диаметр 4 800 000 km[6]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 1ч 42м 20,5269432с[1]
ОхьатаӀар +68° 02′ 34,890489″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A0VpSiSrEuHgMn[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,59[5] гергга бу, лаьтта Кассиопея[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[7]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[8][9].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[10][11][12][13].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20020943 — arXiv:astro-ph/0205255
  3. ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. Sunyaev — Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 — doi:10.1134/S1063773706110065 — arXiv:1606.08053
  4. ↑ 1 2 Abt H. A., Morrell N. I. The Relation between Rotational Velocities and Spectral Peculiarities among A-Type Stars (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement Series — AAS, 1995. — Vol. 99. — P. 135–172. — ISSN 0067-0049; 1538-4365 — doi:10.1086/192182
  5. ↑ 1 2 Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (инг.) — 2002. — Vol. 2237.
  6. ↑ Shulyak D., Paladini C., Causi G. L., Perraut K., Kochukhov O. Interferometry of chemically peculiar stars: theoretical predictions versus modern observing facilities (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. Flower — OUP, 2014. — Vol. 443, Iss. 2. — P. 1629–1642. — 14 p. — ISSN 0035-8711; 1365-2966 — doi:10.1093/MNRAS/STU1259 — arXiv:1406.6093
  7. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  8. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  9. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  10. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  11. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  12. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  13. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD10221&oldid=9002439»