Бакохан пачхьалкхан университет агӀонан коде хьажар

{{Кхин маьӀнаш/аббревиатура|БПУ|БПУ}}
{{Университетан кеп
 |цӀе             = Бакохан пачхьалкхан университет
 |дацдар           = БГУ
 |эмблема              =
 |эмблеман шоралла       = 
 |сурт          =
 |шоралла               = 
 |куьг              = 
 |оригинал             = Bakı Dövlət Universiteti
 |халкъашна юккъера        = 
 |хьалхара              = 
 |девиз                = 
 |кхоьллина              = [[1919]]
 |дӀакъевлина               = 
 |хийцам бина        = 
 |хийцам бина шо = 
 |тайпа                  = 
 |Ӏалашонан капитал      = 
 |даржан цӀе = 
 |даржан фцӀдцӀ        = 
 |президент            = 
 |Ӏилманан куьйгалхо = 
 |ректор               = [[Эльчин Бабаев]]
 |студенташ             = 
 |арахьара студенташ= 
 |специалитет          = 
 |бакалавриат          = 
 |магистратура         = 
 |аспирантура          = 
 |докторантура         = 
 |докторш              = 
 |профессорш           = 
 |хьехархой        = 
 |лаьтта меттиг         = [[Бакох]], {{Байракх/2|Азербайджан}}
 |метро                = 
 |кампус               = 
 |адрес                = Академик Халилов ЗахӀидан ур., 23. Индекс: AZ 1148, AZ-1073/1
 |сайт                 = [http://bsu.edu.az/ bsu.edu.az/]
 |совгӀаташ              = 
| lat_dir = N
| lat_deg = 40
| lat_min = 22
| lat_sec = 24
| lon_dir = E
| lon_deg = 49
| lon_min = 48
| lon_sec = 40
| CoordAddon = type:edu
}}
'''Бакохан пачхьалкхан университет''' — Азербайджанан лакхара говзаллин дешаран меттиг. Университет йукъайоду Европин Университетийн ассоциацин (EUA). Университетехь хӀора шарахь дешар ло 22 500 студентан. Хьехархойн барам — 1300, царех 250 — [[Ӏилманийн доктор]], [[профессор]]аш, 750 [[Ӏилманийн кандидат]].

== Истори ==
[[Файл:Coat of arms of Baku State University in 1919.svg|thumb|200px|[[1919 шо|1919 шеран]] Бакохан пачхьалкхан университетан мухар]]
[[Азербайджанан Демократин Республика|Азербайджанан Демократин Республикин]] парламентан 1919 шеран [[1 сентябрь|1 сентябран]] гуламехь  тӀеийцира Бакохахь Пачхьалкхан университет йилларан закон <ref>Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты. (Сборник документов). — Баку, 1998, с. 101—103</ref> — керла дешаран меттиг йиллира [[Европа]] [[Ази|Азех]] къаьстачехь. Университет кхоьллира шен йукъахь 4 факультет йолуш (историн-филологин, физикин-математикин, юридически, медицинин). Университетан хьалхара ректор хилира гӀараваьлла хирург [[Разумовский, Василий Иванович|В. И. Разумовский]].

АДР правительствон 1919 шеран [[8 сентябрь|8 сентябран]] сацам:
{{цитата|Университетан комиссис хаьржина хьакъ долу оперативан хирургин кафедрера профессор В.И. Разумовский а, патологин анатомин кафедрера профессор И.И. Широкогоров а чӀагӀве: хьалхарниг — Бакохан пачхьалкхан университетан ректор, ткъа шолгӀаниг — медицинин факультетан декан. Оццу комиссис хаьржина факультетан терапевтин клиникин кафедрера хьакъ долу профессор А.М. Левин а, йукъара историн кафедрера доцент Н.А. Дубровский а деканан декхарш кхочушдан вита: хьалхарниг — медицинин факультетан, ткъа шолгӀаниг — историн-филологин.<ref>Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты. (Сборник документов). — Баку, 1998, с. 356</ref>}}

[[Файл:Coat of arms of Azerbaijan State University (1980).jpg|200px|мини|справа|Университетан хьост]]
1920 шарахь Бакохахь дӀайиллира йукъахь медицинин а, историн-филологин а факультеташ йолу пачхьалкхан университет. 1924 шарахь цунна цӀе елира Азербайджанан пачхьалкхан университет. 1929 шарахь йукъайогӀура 4 факультет. 1930 шарахь Университетах йира масех шешша йолу институт (медицинин, хьехархойн, халкъан бахаман, кхин а). 1934 шарахь университет метахӀоттийра АГУ санна, цунна С. М. Кировн цӀе тиллира.

1920—1930-гӀа шерашкахь университетера коьрта хьехархой гӀарабевлла азербайджанан йаздархой [[Ахвердиев, Ӏабдуррахьим-бек|Ахвердиев Ӏабдуррахьим бек]], [[Шахбази, Таги Ӏаббас охӀли]], гӀараваьлла поэт, филолог, историк [[Иванов, Вячеслав Иванович|В. И. Иванов]], гӀарабевлла [[малхбалеӀаморхо]]й — профессор [[Жузе, Пантелеймон Крестович|П. К. Жузе]], профессор [[А. О. Мишель]], историк а, философ а [[Маковельский, Александр Осипович|А. О. Маковельский]], ботаник [[Гроссгейм, Александр Альфонсович|А. А. Гроссгейм]], юрист — Керимов Агалар Сейфаддин охӀли, кхин а дика Ӏилманчаш. Оцу муьрехь университетан куьйгалло кхайкхина Бакоха шайн говзаллашца лекцеш еша баьхкира [[Марр, Николай Яковлевич|Н. Я. Марр]], [[Бартольд, Василий Владимирович|В. В. Бартольд]], [[Селиханович, Александр Брониславович|А. Б. Селиханович]], Малхбален Ӏилманийн академин академик [[Фуад бек  Кюпрюлюзаде]].

== Ректорш ==
{{main|Бакохан пачхьалкхан университетан ректорш}}

== ТӀехьа гӀарабевлла университетера арахецнарш ==
* [[Алиев, Хьайдар Ӏалирза охӀли|Алиев Хьайдар]] —  [[Азербайджанан президент]] (1993 —2003)
* [[Эльчибей Абульфаз Къадиркъули охӀли|Эльчибей Абульфаз]] —  [[Азербайджанан президент]] (1992—1993)
* [[Халил Рза Улутюрк]]  —  [[Азербайджан]]ан поэт
* [[Имангулиева, Аида Насир кхызы|Имангулиева Аида]] —  советийн а, [[Азербайджан]]ан а [[Ӏаьрбиех говзанча]]
* [[Зорин, Леонид Генрихович|Зорин Леонид]] —  русский писатель и поэт
* [[Эфендиев, Эльчин Ильяс охӀли|Эфендиев Эльчин]] — Азербайджанан халкъан йаздархо 
* [[Гаибов, Исмет ИсмаӀил охӀли|Гаибов Исмет —]] [[Азербайджан|Азербайджанан Республикин]] инарлин прокурор  (1990 — 1991)
* [[Алескеров, Муртуз Наджаф охӀли|Алескеров Муртуз]] —  Азербайджанан Къоман гуламан спикер (1996—2005)
* [[Абдуллаев, Камал Мехьти охӀли|Ӏабдулла Камал]] — [[Бакохан славянийн университет|БСУ]] хилла ректор, хӀинца [[Азербайджанан меттаний университет|АМУн]] ректор 
* [[Пашаев, Хьафиз Мирджалал охӀли|Пашаев Хьафиз]] — АДА Университетан ректор
* [[Ӏисаханлы, Гамлет Ӏабдулла охӀли|Ӏисаханлы Гамлет]] — [[Университет Хазар]] кхоьллинарг
* [[Абдуллаев, Чингиз Акиф охӀли|Абдуллаев Чингиз]] — азербайджанан йаздархо
* [[Самедзаде, Зияд ӀалиӀаббас охӀли|Самедзаде Зияд]] —  азербайджанан Ӏилманча
* [[Аббасов, Агиль Мухьаммад охӀли|Ӏаббас Агиль]] — Милли Меджлисан депутат 
* [[Алескеров, Фуад Муртуз охӀли|Алескеров Фуад]] —  [[Азербайджанан Президент|Азербайджанан Республикин Президентан]] гӀоьнча
* [[Якъуб, Зелимхан|Якъуб Зелимхан]] — Азербайджанан халкъан поэт
* [[Лев Ландау]] –  Физик а, математик а, 1962-гӀа шеран Нобелан физикера совгӀатан лауреат 
* [[Фамиль Мехьти]] — азербайджанан [[Публицистика|публицист]], [[поэт]], [[Ӏилманийн доктор|филологин Ӏилманийн доктор]], БПУ журналистикин теорин а, практикин а кафедрин куьйгалхо.
* [[Расизаде, Ӏали Шамилевич]] — историн Ӏилманийн доктор, Азербайджанан (Бакох) а, Колумбин (АЦШ) а университетийн профессор.

== Хьажа кхин а ==
* [[Бакохан университеташ а, академеш а]]
*[[Азербайджанан теологин институт]]

== Билгалдахарш ==
{{Билгалдахарш}}

== Хьажоргаш ==
{{Commons category|Baku State University}}
* [http://bsu.edu.az/ Официальная страница]{{ref-az}}{{ref-en}}{{ref-ru}}
* [http://nature.web.ru/db/msg.html?mid=1156116 Бакинский государственный университет] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200714220458/http://nature.web.ru/db/msg.html?mid=1156116 |date=2020-07-14 }} // nature.web.ru
* [http://lr.bsulawss.org/en/about/ Baku State University Law Review]
* T[https://www.timeshighereducation.com/cn/world-university-rankings/baku-state-university he world university rankings]

[[Категори:Бакохан пачхьалкхан университет|*]]