Бакохан пачхьалкхан университет

Бакохан пачхьалкхан университет
(БГУ)
Бакохан пачхьалкхан университет; (БГУ)
Дацдар	БГУ
Кхоьллина шо	1919
Ректор	Эльчин Бабаев
Лаьтта меттиг	Бакох, Азербайджан
Юридически адрес	Академик Халилов ЗахӀидан ур., 23. Индекс: AZ 1148, AZ-1073/1
Сайт	bsu.edu.az/
	Викиларми чохь медиафайлаш

ХӀокху терминан аббревиатура «БПУ» ю, кхин маьӀна долу: хьажа БПУ.

Бакохан пачхьалкхан университет — Азербайджанан лакхара говзаллин дешаран меттиг. Университет йукъайоду Европин Университетийн ассоциацин (EUA). Университетехь хӀора шарахь дешар ло 22 500 студентан. Хьехархойн барам — 1300, царех 250 — Ӏилманийн доктор, профессораш, 750 Ӏилманийн кандидат.

Истори

Азербайджанан Демократин Республикин парламентан 1919 шеран 1 сентябран гуламехь тӀеийцира Бакохахь Пачхьалкхан университет йилларан закон ^[1] — керла дешаран меттиг йиллира Европа Азех къаьстачехь. Университет кхоьллира шен йукъахь 4 факультет йолуш (историн-филологин, физикин-математикин, юридически, медицинин). Университетан хьалхара ректор хилира гӀараваьлла хирург В. И. Разумовский.

АДР правительствон 1919 шеран 8 сентябран сацам:

Университетан комиссис хаьржина хьакъ долу оперативан хирургин кафедрера профессор В.И. Разумовский а, патологин анатомин кафедрера профессор И.И. Широкогоров а чӀагӀве: хьалхарниг — Бакохан пачхьалкхан университетан ректор, ткъа шолгӀаниг — медицинин факультетан декан. Оццу комиссис хаьржина факультетан терапевтин клиникин кафедрера хьакъ долу профессор А.М. Левин а, йукъара историн кафедрера доцент Н.А. Дубровский а деканан декхарш кхочушдан вита: хьалхарниг — медицинин факультетан, ткъа шолгӀаниг — историн-филологин.^[2]

1920 шарахь Бакохахь дӀайиллира йукъахь медицинин а, историн-филологин а факультеташ йолу пачхьалкхан университет. 1924 шарахь цунна цӀе елира Азербайджанан пачхьалкхан университет. 1929 шарахь йукъайогӀура 4 факультет. 1930 шарахь Университетах йира масех шешша йолу институт (медицинин, хьехархойн, халкъан бахаман, кхин а). 1934 шарахь университет метахӀоттийра АГУ санна, цунна С. М. Кировн цӀе тиллира.

1920—1930-гӀа шерашкахь университетера коьрта хьехархой гӀарабевлла азербайджанан йаздархой Ахвердиев Ӏабдуррахьим бек, Шахбази, Таги Ӏаббас охӀли, гӀараваьлла поэт, филолог, историк В. И. Иванов, гӀарабевлла малхбалеӀаморхой — профессор П. К. Жузе, профессор А. О. Мишель, историк а, философ а А. О. Маковельский, ботаник А. А. Гроссгейм, юрист — Керимов Агалар Сейфаддин охӀли, кхин а дика Ӏилманчаш. Оцу муьрехь университетан куьйгалло кхайкхина Бакоха шайн говзаллашца лекцеш еша баьхкира Н. Я. Марр, В. В. Бартольд, А. Б. Селиханович, Малхбален Ӏилманийн академин академик Фуад бек Кюпрюлюзаде.

Ректорш

ТӀехьа гӀарабевлла университетера арахецнарш

Алиев Хьайдар — Азербайджанан президент (1993 —2003)
Эльчибей Абульфаз — Азербайджанан президент (1992—1993)
Халил Рза Улутюрк — Азербайджанан поэт
Имангулиева Аида — советийн а, Азербайджанан а Ӏаьрбиех говзанча
Зорин Леонид — русский писатель и поэт
Эфендиев Эльчин — Азербайджанан халкъан йаздархо
Гаибов Исмет — Азербайджанан Республикин инарлин прокурор (1990 — 1991)
Алескеров Муртуз — Азербайджанан Къоман гуламан спикер (1996—2005)
Ӏабдулла Камал — БСУ хилла ректор, хӀинца АМУн ректор
Пашаев Хьафиз — АДА Университетан ректор
Ӏисаханлы Гамлет — Университет Хазар кхоьллинарг
Абдуллаев Чингиз — азербайджанан йаздархо
Самедзаде Зияд — азербайджанан Ӏилманча
Ӏаббас Агиль — Милли Меджлисан депутат
Алескеров Фуад — Азербайджанан Республикин Президентан гӀоьнча
Якъуб Зелимхан — Азербайджанан халкъан поэт
Лев Ландау – Физик а, математик а, 1962-гӀа шеран Нобелан физикера совгӀатан лауреат
Фамиль Мехьти — азербайджанан публицист, поэт, филологин Ӏилманийн доктор, БПУ журналистикин теорин а, практикин а кафедрин куьйгалхо.
Расизаде, Ӏали Шамилевич — историн Ӏилманийн доктор, Азербайджанан (Бакох) а, Колумбин (АЦШ) а университетийн профессор.

Хьажа кхин а

Билгалдахарш

↑ Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты. (Сборник документов). — Баку, 1998, с. 101—103
↑ Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты. (Сборник документов). — Баку, 1998, с. 356

Хьажоргаш

Бакохан пачхьалкхан университет Викилармехь

Официальная страница(азерб.)(ингалс.)(оьр.)
Бакинский государственный университет Архивйина 2020-07-14 — Wayback Machine // nature.web.ru
Baku State University Law Review
The world university rankings

[1] Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты. (Сборник документов). — Баку, 1998, с. 101—103

[2] Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Законодательные акты. (Сборник документов). — Баку, 1998, с. 356

[1]

[2]