Чулацаман тӀегӀо

HD99803

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD99803
Каталоган код HD 99803, CCDM J11286-4240A, CPC 0 9540, GCRV 6988, GSC 07747-02546, HIC 56000, HIP 56000, HR 4423, IDS 11238-4207 A, IRAS 11261-4223, IRAS F11261-4223, 2MASS J11283507-4240271, N30 2687, PPM 316440, ROT 1707, SAO 222813, TD1 15656, UBV 10382, UBV M 17099, uvby98 100099803 A, WDS J11286-4240A, CSI-41 6565 21, TYC 7747-2546-1, WEB 10055, Gaia DR2 5382258371728407680
Седарчийн гулам Центавр[d]
Компаньон HIP 56001[d][1]
Дуьненна генахь 167,1766 ± 3,9854 парсек[2]
Скорость вращения звезды 8 km/s[3][4]
Параллакс 5,9817 ± 0,1426 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар 9,153 ± 0,215 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар −37,738 ± 0,206 шарахь миллиарксекунд[2]
Радиальная скорость 3 ± 7,4 km/s[5]
Спектран класс B9V[6]
Гуш болу седин барам 5,136 ± 0,009[7]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 11ч 28м 35,0778682081с[2]
ОхьатаӀар −42° 40′ 27,145083612″[2]
Эффективная температура 10 423 K[8]

BD+11 1075 — бу спектран классан B9V[6] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,136 ± 0,009[7] гергга бу, лаьтта Центавр[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[9]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[10][11].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[12][13][14][15].

Билгалдахарш[бӀаьра нисйан | нисйан]

  1. ↑ Вашингтонский каталог визуально-двойных звёзд
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  3. ↑ Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20020943 — arXiv:astro-ph/0205255
  4. ↑ Royer F., Zorec J., Gómez A. E. Rotational velocities of A-type stars. III. Velocity distributions (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2007. — Vol. 463, Iss. 2. — P. 671–682. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20065224 — arXiv:astro-ph/0610785
  5. ↑ N.V. Kharchenko, R.-D. Scholz, A.E. Piskunov, Röser S., Schilbach E. Astrophysical supplements to the ASCC-2.5: Ia. Radial velocities of ∼55000 stars and mean radial velocities of 516 Galactic open clusters and associations (инг.) // Astron. Nachr. — Wiley, 2007. — Vol. 328, Iss. 9. — P. 889—896. — ISSN 0004-6337; 1521-3994 — doi:10.1002/ASNA.200710776 — arXiv:0705.0878
  6. ↑ 1 2 Catalogue of two dimentional spectral types for the HD stars, Vol. 2 — 1978.
  7. ↑ 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  8. ↑ Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201117691 — arXiv:1201.2052
  9. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  10. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  11. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  12. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  13. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  14. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  15. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[бӀаьра нисйан | нисйан]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[бӀаьра нисйан | нисйан]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD99803&oldid=9009480»