HD90994

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD90994
Каталоган код GSC 04912-01381, HD 90994, HIP 51437, SAO 137608, HR 4119, 2MASS J10301748-0038133, β Sex, BD+00 2663, FK5 2841, GC 14431, GCRV 6588, HIC 51437, JP11 1954, PMC 90-93 1300, PPM 178201, ROT 1579, TD1 14896, TYC 4912-1381-1, UBV 9684, bet Sex, YZ 90 3071, YPAC 253, uvby98 100090994, WEB 9388, Gaia DR2 3782940437640705408, 30 Sex, Gaia DR3 3782940437640705408, TIC 8002833, UBV M 16286, Renson 26165
Седарчийн гулам Секстант[d]
Дуьненна генахь 112,487 ± 1,8689 парсек[1]
Скорость вращения звезды 77 km/s[2]
Параллакс 8,8899 ± 0,1477 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −23,582 ± 0,099 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −39,29 ± 0,098 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 11,6 ± 2,8 km/s[3]
Тип переменной звезды α² Гончих Псов[d]
Спектран класс B5IV/V[4]
Гуш болу седин барам 5,1[5]
Светимость 316 солнечная светимость
Радиус 3,2 солнечный радиус
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 10ч 30м 17,4802899с[1]
ОхьатаӀар −0° 38′ 13,314538″[1]
Эффективная температура 13 868 K[6]

BD+11 1075 — бу спектран классан B5IV/V[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,1[5] гергга бу, лаьтта Секстант[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[7]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[8][9].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[10][11][12][13].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ Simón-Díaz S., Godart M., Castro N., Herrero A., Puls J., Telting J., Grassitelli L., Aerts C. The IACOB project. III. New observational clues to understand macroturbulent broadening in massive O- and B-type stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2016. — Vol. 597. — 17 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201628541 — arXiv:1608.05508
  3. ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. Sunyaev — Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 — doi:10.1134/S1063773706110065 — arXiv:1606.08053
  4. ↑ 1 2 Houk N., Swift C. Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD Stars (инг.) — 1999. — Vol. 5.
  5. ↑ 1 2 Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (инг.) — 2002. — Vol. 2237.
  6. ↑ Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201117691 — arXiv:1201.2052
  7. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  8. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  9. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  10. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  11. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  12. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  13. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD90994&oldid=9009183»