Чулацаман тӀегӀо

HD90233

Талларе хьожуш
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD90233
Каталоган код HD 90233, CPC 19 3910, GSC 08604-01123, 2MASS J10233354-5602095, PPM 338990, SAO 238012, TYC 8604-1123-1, Gaia DR1 5354973574070175872, Gaia DR2 5354973578383343488
Седарчийн гулам Паруса
Дуьненна генахь 565,1633 ± 16,9287 парсек[1]
Параллакс 1,7694 ± 0,053 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар 7,917 ± 0,101 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −13,233 ± 0,104 шарахь миллиарксекунд[1]
Тип переменной звезды α² Гончих Псов[2]
Спектран класс ApSi[3]
Гуш болу седин барам 9,68 ± 0,02[4]
Мур J2000.0
Нийсса хьалабалар 10ч 23м 33,5549024974с[1]
ОхьатаӀар −56° 02′ 9,475477455″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан ApSi[3] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 9,68 ± 0,02[4] гергга бу, лаьтта Паруса седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[5]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[6][7].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[8][9][10][11].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. Hümmerich S., Paunzen E., Bernhard K. New photometrically variable magnetic chemically peculiar stars in the ASAS-3 archive (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 2016. — Vol. 152, Iss. 4. — P. 104–104. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.3847/0004-6256/152/4/104arXiv:1610.08253
  3. 1 2 Houk N., Cowley A. P. Catalogue of two dimentional spectral types for the HD stars, Vol. 1 (инг.) — 1975. — Vol. 1.
  4. 1 2 Høg E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. L27—L30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  5. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  6. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  7. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  8. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  9. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  10. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  11. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта

[бӀаьра нисйан | нисйан]