HD5797

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD5797
Каталоган код GCRV 570, GSC 04017-01474, HD 5797, HIC 4717, HIP 4717, 2MASS J01003343+6026408, PPM 12651, SAO 11520, UBV 918, uvby98 100005797, YZ 60 832, AG+60 113, BD+59 163, Gaia DR1 426490355572936704, WEB 892, Gaia DR2 426490355572936704, V551 Cas, TYC 4017-1474-1, UBV M 7834, Renson 1530, TIC 256106349, Gaia DR3 426490355572936704
Седарчийн гулам Кассиопея[d]
Дуьненна генахь 565,867 ± 25,3923 парсек[1]
Скорость вращения звезды 21,5 ± 3,9 km/s[2]
Параллакс 1,7672 ± 0,0793 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −2,672 ± 0,08 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −8,489 ± 0,062 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −6,5 ± 0,6 km/s[3]
Тип переменной звезды α² Гончих Псов[d][4]
Спектран класс Am[5][6]
Гуш болу седин барам 8,5[7]
Металличность 1,75[8]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 1ч 00м 33,4346948с[1]
ОхьатаӀар +60° 26′ 40,930592″[1]
Эффективная температура 7500 K[2]
Поверхностная гравитация 6000 сантиметр на секунду в квадрате[2]

BD+11 1075 — бу спектран классан Am[5][6] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 8,5[7] гергга бу, лаьтта Кассиопея[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[9]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[10][11].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[12][13][14][15].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ 1 2 3 Moiseeva A. V., Romanyuk I. I., Semenko E. A., Kudryavtsev D. O., Yakunin I. A. Fundamental Parameters of CP Stars observed at the 6-m Telescope. I. Observations in 2009-2011 (инг.) // Astrophysical Bulletin — Springer Science+Business Media, 2019. — Vol. 74. — P. 62. — ISSN 1990-3413; 1990-3421
  3. ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. Sunyaev — Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 — doi:10.1134/S1063773706110065 — arXiv:1606.08053
  4. ↑ Alfonso-Garzón J., Domingo A., Mas-Hesse J. M., Giménez A. The first INTEGRAL-OMC catalogue of optically variable sources (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 548. — P. 79–79. — 13 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201220095 — arXiv:1210.0821
  5. ↑ 1 2 Barbier M. La mesure des vitesses radiales au prisme objectif XXI. Revision et resultats nouveaux dans la SA 8 — 1968. — Т. 9. — С. 38.
  6. ↑ 1 2 Fehrenbach C., Petit M., Cruvellier G., Peyrin Y. La mesure des vitesses radiales au prisme objectif. XII. 5eme liste de vitesses radiales determinees au prisme objectif a vision directe (фр.) // Journal des observateurs — 1961. — Vol. 44. — P. 233. — ISSN 0368-3389
  7. ↑ 1 2 Schwassmann A., Van Rhijn P. J. Bergedorfer spektral-Durchmusterung der 115 Nordlichen Kapteynschen Eichfelder 1-19 — 1935. — Т. 1. — С. 0.
  8. ↑ Adelman S. J. Line identifications, elemental abundances, and equivalent widths for 21 sharp-lined cool peculiar A stars and two comparison standards (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement Series — AAS, 1973. — Vol. 26. — P. 1–18. — ISSN 0067-0049; 1538-4365 — doi:10.1086/190277
  9. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  10. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  11. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  12. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  13. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  14. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  15. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD5797&oldid=9007993»