HD5303

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD5303
Каталоган код 1ES 0051-74.9, 2MASS J00530776-7439057, CPC 21.2 133, GC 1077, GCRV 25552, HD 5303, HIC 4157, HIP 4157, IRAS 00515-7455, LTT 510, NLTT 2988, NSV 337, PPM 367090, RBS 127, SAO 255716, UBV 816, CF Tuc, 1RXS J005307.5-743903, 2EUVE J0053-74.6, EUVE J0053-74.6, TYC 9141-7799-1, ASAS J005307-7439.0, uvby98 100005303, SBC9 3599, [HFP2000] 623, RX J0053.1-7439, [FBR2002] J005307-743904, Gaia DR1 4684818694319344000, Gaia DR2 4684818698623432576, Renson 1400, TIC 181233908, Gaia DR3 4684818698623432576
Седарчийн гулам Тукан[d]
Дуьненна генахь 87,53 ± 0,1264 парсек[1]
Параллакс 11,4246 ± 0,0165 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар 21,591 ± 0,017 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 243,302 ± 0,02 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 27,6 km/s[2]
Тип переменной звезды β Лиры[d][3]
Спектран класс G0V-IV+K4V-IV[4]
Гуш болу седин барам 7,9[5]
Диаметр 1 530 000 km[6]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 0ч 53м 7,7675727с[1]
ОхьатаӀар −74° 39′ 5,608754″[1]
Эффективная температура 5157 K[7]

BD+11 1075 — бу спектран классан G0V-IV+K4V-IV[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 7,9[5] гергга бу, лаьтта Тукан[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[8]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[9][10].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[11][12][13][14].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ Nordström B., Mayor M., Andersen J., Holmberg J., Pont F., Jørgensen B. R., Olsen E. H., Mowlavi N. The Geneva-Copenhagen survey of the Solar neighbourhood. Ages, metallicities, and kinematic properties of ∼14 000 F and G dwarfs (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2004. — Vol. 418, Iss. 3. — P. 989–1019. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20035959 — arXiv:astro-ph/0405198
  3. ↑ Kiraga M. ASAS photometry of ROSAT sources. I. Periodic variable stars coincident with bright sources from the ROSAT All Sky Survey (инг.) // Acta Astron. / M. Kubiak — Copernicus Foundation for Polish Astronomy, 2012. — Vol. 62, Iss. 1. — P. 67—95. — ISSN 0001-5237 — arXiv:1204.3825
  4. ↑ 1 2 Cutispoto G., Leto G. Long-term monitoring of active stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 1997. — Vol. 121, Iss. 2. — P. 368—378. — 11 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/AAS:1997319
  5. ↑ 1 2 Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (инг.) — 2002. — Vol. 2237.
  6. ↑ Strassmeier K. G. Starspots (инг.) // Astron. Astrophys. Rev. — Springer Science+Business Media, 2009. — Vol. 17, Iss. 3. — P. 251—308. — ISSN 0935-4956; 1432-0754 — doi:10.1007/S00159-009-0020-6
  7. ↑ Casagrande L., Schönrich R., Asplund M., Ramírez I., Meléndez J., Bensby T., Cassisi S., Feltzing S. New constraints on the chemical evolution of the solar neighbourhood and Galactic disc(s) (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2011. — Vol. 530. — P. A138. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201016276 — arXiv:1103.4651
  8. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  9. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  10. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  11. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  12. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  13. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  14. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD5303&oldid=9007847»