HD40536

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD40536
Каталоган код FK5 2455, GCRV 3739, GSC 05352-00933, HD 40536, HIC 28325, HIP 28325, HR 2108, IRAS 05566-0933, JP11 1299, 2MASS J05590432-0933295, N30 1281, PLX 1383, PLX 1383.00, PMC 90-93 1249, PPM 188657, ROT 957, SAO 132715, TD1 5756, UBV 6082, uvby98 100040536, YZ 99 1716, SBC9 368, SBC7 258, WEB 5537, Gaia DR2 3011410242215060224, 2 Mon, Gaia DR3 3011410242215060224, TIC 67265047, GC 7565, TYC 5352-933-1, UBV M 11685, Renson 10820
Седарчийн гулам Единорог[d]
Дуьненна генахь 88,497 ± 0,7652 парсек[1]
Скорость вращения звезды 12 km/s[2]
Параллакс 11,2998 ± 0,0977 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −46,12 ± 0,072 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 9,575 ± 0,08 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 19,7 ± 0,1 km/s[3]
Спектран класс A3III[4]
Гуш болу седин барам 5,029 ± 0,009[5]
Абсолютная звёздная величина 0,32
Металличность −0,1[2]
Радиус 4,69 солнечный радиус
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 5ч 59м 4,3133286с[1]
ОхьатаӀар −9° 33′ 29,710005″[1]
Эффективная температура 7600 K[2]
Поверхностная гравитация 2000 сантиметр на секунду в квадрате[2]

BD+11 1075 — бу спектран классан A3III[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,029 ± 0,009[5] гергга бу, лаьтта Единорог[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[6]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[7][8].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[9][10][11][12].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ 1 2 3 4 Gebran M., Farah W., Paletou F., Monier R., Watson V. A new method for the inversion of atmospheric parameters of A/Am stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2016. — Vol. 589. — 10 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201528052 — arXiv:1603.01146
  3. ↑ Pourbaix D., Tokovinin A. A., Batten A. H., Fekel F. C., Hartkopf W. I., Levato H., Morrell N. I., Torres G., Udry S. SB9: The ninth catalogue of spectroscopic binary orbits (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2004. — Vol. 424, Iss. 2. — P. 727–732. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20041213 — arXiv:astro-ph/0406573
  4. ↑ 1 2 Houk N., Swift C. Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD Stars (инг.) — 1999. — Vol. 5.
  5. ↑ 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  6. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  7. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  8. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  9. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  10. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  11. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  12. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD40536&oldid=9007397»