HD36499

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD36499
Каталоган код HD 36499, GCRV 3370, GSC 02412-00781, HIC 26071, HIP 26071, HR 1854, 2MASS J05333820+3443321, PPM 70537, ROT 841, SAO 58182, TD1 4800, UBV 5334, UBV M 11110, uvby98 100036499, AG+34 592, BD+34 1083, TYC 2412-781-1, Gaia DR1 182996324416083328, WEB 5072, Gaia DR2 182996225637050112
Седарчийн гулам Возничий[d]
Дуьненна генахь 135,5822 ± 0,9522 парсек[1]
Скорость вращения звезды 96 km/s[2][3]
Параллакс 7,3756 ± 0,0518 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −13,761 ± 0,069 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −13,93 ± 0,095 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −6 ± 7,4 km/s[4]
Спектран класс A3IV[5][6]
Гуш болу седин барам 6,261 ± 0,01[7]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 5ч 33м 38,21477047с[1]
ОхьатаӀар +34° 43′ 32,057997465″[1]
Эффективная температура 7798 K[8]

BD+11 1075 — бу спектран классан A3IV[5][6] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 6,261 ± 0,01[7] гергга бу, лаьтта Возничий[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[9]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[10][11].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[12][13][14][15].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. ↑ Royer F., Zorec J., Gómez A. E. Rotational velocities of A-type stars. III. Velocity distributions (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2007. — Vol. 463, Iss. 2. — P. 671–682. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20065224 — arXiv:astro-ph/0610785
  3. ↑ Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20020943 — arXiv:astro-ph/0205255
  4. ↑ N.V. Kharchenko, R.-D. Scholz, A.E. Piskunov, Röser S., Schilbach E. Astrophysical supplements to the ASCC-2.5: Ia. Radial velocities of ∼55000 stars and mean radial velocities of 516 Galactic open clusters and associations (инг.) // Astron. Nachr. — Wiley, 2007. — Vol. 328, Iss. 9. — P. 889—896. — ISSN 0004-6337; 1521-3994 — doi:10.1002/ASNA.200710776 — arXiv:0705.0878
  5. ↑ 1 2 Palmer D. R., Walker E. N., Jones D. H. P., Wallis R. E. The radial velocities spectral types and projected rotational velocities of 633 bright northern A stars (инг.) // Royal Observatory Bulletin — 1968. — Vol. 135. — P. 385.
  6. ↑ 1 2 Cowley A., Cowley C., Jaschek M., Jaschek C. A study of the bright A stars. I. A catalogue of spectral classifications, A study of the bright stars. I. A catalogue of spectral classifications (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — NYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 1969. — Vol. 74. — P. 375–406. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.1086/110819
  7. ↑ 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  8. ↑ Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201117691 — arXiv:1201.2052
  9. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  10. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  11. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  12. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  13. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  14. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  15. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD36499&oldid=9007228»