Чулацаман тӀегӀо

HD290634

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD290634
Каталоган код HD 290634, GSC 00114-01937, 2MASS J05352345+0014213, TYC 114-1937-1, Gaia DR2 3220893423784483840
Седарчийн гулам Орион[d]
Дуьненна генахь 306,1943 ± 8,1661 парсек[1]
Параллакс 3,2659 ± 0,0871 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −7,6 ± 0,084 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 1,785 ± 0,1 шарахь миллиарксекунд[1]
Спектран класс A0[2]
Гуш болу седин барам 9,83[3]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 5ч 35м 23,451864267с[1]
ОхьатаӀар +0° 14′ 21,353288198″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A0[2] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 9,83[3] гергга бу, лаьтта Орион[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[4]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[5][6].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[7][8][9][10].

Билгалдахарш[бӀаьра нисйан | нисйан]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. 1 2 The Henry Draper Extension Charts: A catalogue of accurate positions, proper motions, magnitudes and spectral types of 86933 stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 1995. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  3. 1 2 SIMBAD Astronomical Database
  4. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  5. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  6. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  7. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  8. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  9. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  10. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[бӀаьра нисйан | нисйан]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[бӀаьра нисйан | нисйан]