Чулацаман тӀегӀо

HD169820

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD169820
Каталоган код HR 6906, GSC 01035-01131, HD 169820, SAO 103709, BD+14 3533, HIP 90337, 2MASS J18255524+1457585, AG+14 1881, GC 25160, GCRV 10906, HIC 90337, PPM 134713, TD1 22411, TYC 1035-1131-1, UBV 15670, UBV M 22944, uvby98 100169820, WDS J18259+1458AB, YZ 0 1741, YZ 14 6612, Gaia DR1 4509739575177917824, WEB 15463, Gaia DR2 4509739579482856960
Седарчийн гулам Геркулес[d]
Дуьненна генахь 141,5208 ± 3,1344 парсек[1]
Скорость вращения звезды 136 km/s[2][3]
Параллакс 7,0661 ± 0,1565 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −20,515 ± 0,303 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −7,32 ± 0,31 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −21 ± 3,7 km/s[4]
Спектран класс B9V[5][6]
Гуш болу седин барам 6,364 ± 0,01[7]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 18ч 25м 55,2299244225с[1]
ОхьатаӀар +14° 57′ 58,46319801″[1]
Эффективная температура 11 117 K[8]

BD+11 1075 — бу спектран классан B9V[5][6] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 6,364 ± 0,01[7] гергга бу, лаьтта Геркулес[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[9]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[10][11].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[12][13][14][15].

Билгалдахарш[бӀаьра нисйан | нисйан]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. Royer F., Zorec J., Gómez A. E. Rotational velocities of A-type stars. III. Velocity distributions (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2007. — Vol. 463, Iss. 2. — P. 671–682. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20065224arXiv:astro-ph/0610785
  3. Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20020943arXiv:astro-ph/0205255
  4. N.V. Kharchenko, R.-D. Scholz, A.E. Piskunov, Röser S., Schilbach E. Astrophysical supplements to the ASCC-2.5: Ia. Radial velocities of ∼55000 stars and mean radial velocities of 516 Galactic open clusters and associations (инг.) // Astron. Nachr.Wiley, 2007. — Vol. 328, Iss. 9. — P. 889—896. — ISSN 0004-6337; 1521-3994doi:10.1002/ASNA.200710776arXiv:0705.0878
  5. 1 2 Osawa K. Spectral classification of 533 B8-A2 stars and the mean absolute magnitude of A0V stars (инг.) // The Astrophysical Journal LettersIOP Publishing, 1959. — Vol. 130. — P. 159–177. — ISSN 2041-8205; 2041-8213doi:10.1086/146706
  6. 1 2 Cowley A., Cowley C., Jaschek M., Jaschek C. A study of the bright A stars. I. A catalogue of spectral classifications, A study of the bright stars. I. A catalogue of spectral classifications (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 1969. — Vol. 74. — P. 375–406. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.1086/110819
  7. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  8. Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201117691arXiv:1201.2052
  9. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  10. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  11. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  12. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  13. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  14. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  15. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[бӀаьра нисйан | нисйан]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[бӀаьра нисйан | нисйан]