HD16769

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD16769
Каталоган код HR 791, GSC 04312-01404, BD+67 224, HD 16769, HIP 12821, 2MASS J02444970+6749286, SAO 12421, SBC9 137, AG+67 156, FK5 92, GC 3271, GCRV 1532, HIC 12821, N30 548, PMC 90-93 66, PPM 13849, ROT 6734, SBC7 95, TD1 1590, TYC 4312-1404-1, Renson 4240, Gaia DR1 517534659996569472, WEB 2605, Gaia DR2 517534664294712960
Седарчийн гулам Кассиопея[d]
Дуьненна генахь 131,6812 ± 1,3595 парсек[1]
Скорость вращения звезды 39 km/s[2], 40 km/s[2]
Параллакс 7,5941 ± 0,0784 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −32,315 ± 0,136 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 17,73 ± 0,092 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 4,3 ± 4,3 km/s[3][4][…]
Спектран класс A4V[5]
Гуш болу седин барам 5,945 ± 0,009[6]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 44м 49,696199895с[1]
ОхьатаӀар +67° 49′ 28,677084641″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A4V[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,945 ± 0,009[6] гергга бу, лаьтта Кассиопея[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[7]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[8][9].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[10][11][12][13].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. 1 2 Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20020943arXiv:astro-ph/0205255
  3. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  4. Duflot M., Figon P., Meyssonnier N. Vitesses radiales. Catalogue WEB: Wilson Evans Batten. Radial velocities: The Wilson-Evans-Batten catalogue (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 1995. — Vol. 114. — P. 269–280. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  5. 1 2 Floquet M. Classification spectrale d'etoiles Ap et Am — 1975. — Т. 21. — С. 25–32.
  6. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  8. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  9. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  10. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  11. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  12. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  13. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]