HD16693

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD16693
Каталоган код HD 16693, 2MASS J02415674+4247233, NGC 1039 263, GSC 02853-00679, SAO 38243, BD+42 588, ADS 2048 B, AG+42 286, CCDM J02420+4247B, IDS 02356+4222 B, PPM 45367, TYC 2853-679-1, UBV 2652, UBV M 30717, uvby98 210390263, WDS J02420+4248B, Gaia DR2 337165829070036608
Седарчийн гулам Персей[d]
Компаньон HD 16705[1]
Дуьненна генахь 469,0872 ± 25,943 парсек[2]
Параллакс 2,1318 ± 0,1179 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар −5,999 ± 0,152 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар 0,691 ± 0,159 шарахь миллиарксекунд[2]
Радиальная скорость −9,92 ± 1,23 km/s[3], −8,68 ± 0,92 km/s[3], −5,43 ± 0,69 km/s[3]
Спектран класс B9IIInpHgMn[4]
Гуш болу седин барам 8,52[5]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 41м 56,742519284с[2]
ОхьатаӀар +42° 47′ 23,325600284″[2]

BD+11 1075 — бу спектран классан B9IIInpHgMn[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 8,52[5] гергга бу, лаьтта Персей[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[6]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[7][8].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[9][10][11][12].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Вашингтонский каталог визуально-двойных звёзд
  2. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  3. 1 2 3 Aikman G. C. L. The spectroscopic binary characteristics of the mercury-manganese stars — 1976. — Т. 14. — С. 379–410.
  4. 1 2 Gray R. O., Corbally C. J. A Spectroscopic Search for λ Bootis and Other Peculiar A-Type Stars in Intermediate-Age Open Clusters (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 2002. — Vol. 124, Iss. 2. — P. 989–1000. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.1086/341609
  5. 1 2 SIMBAD Astronomical Database
  6. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  7. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  8. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  9. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  10. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  11. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  12. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]