HD15089

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD15089
Сурт
Каталоган код HR 707, SAO 12298, IRAS 02249+6710, HD 15089, HIP 11569, BD+66 213, ι Cas, PLX 493, GC 2952, GCRV 1388, HIC 11569, JP11 649, N30 497, PPM 400038, ROT 330, TD1 1418, UBV 2492, iot Cas, HGAM 145, PMSC 02208+6657, WEB 2410, WDS J02291+6724AB, CCDM J02292+6725AB, 2MASS J02290394+6724084, 1RXS J022902.9+672407, TIC 279509403, UBV M 8944, ADS 1860 AB, uvby98 100015089, IDS 02208+6657 AB
Седарчийн гулам Кассиопея[d]
Скорость вращения звезды 49,5 ± 2,8 km/s[1]
Параллакс 24,55 ± 0,81 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар 38,21 ± 0,64 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар −26,61 ± 0,57 шарахь миллиарксекунд[2]
Радиальная скорость 1,6 ± 2,5 km/s[3]
Тип переменной звезды α² Гончих Псов[d], затменная звезда[d][4]
Спектран класс A3pSr+F5V+G4V[5]
Гуш болу седин барам 3,98 ± 0,43[6], 4,29 ± 0,04[6], 4,25 ± 0,03[6]
Металличность −0,94[7]
Диаметр 2 960 000 km[8]
Йолу меттиган карта
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 29м 3,9478с[2]
ОхьатаӀар +67° 24′ 8,917″[2]
Эффективная температура 8796 K[7]
Поверхностная гравитация 19 500 сантиметр на секунду в квадрате[7]
Оценка возраста объекта 100 миллион лет

BD+11 1075 — бу спектран классан A3pSr+F5V+G4V[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 3,98 ± 0,43[6], 4,29 ± 0,04[6], 4,25 ± 0,03[6] гергга бу, лаьтта Кассиопея[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[9]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[10][11].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[12][13][14][15].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Sikora J., Wade G. A., Power J., Neiner C. A volume-limited survey of mCP stars within 100 pc - I. Fundamental parameters and chemical abundances (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. FlowerOUP, 2018. — Vol. 483, Iss. 2. — P. 2300—2324. — ISSN 0035-8711; 1365-2966doi:10.1093/MNRAS/STY3105arXiv:1811.05633
  2. 1 2 3 4 5 Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2007. — Vol. 474, Iss. 2. — P. 653–664. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20078357arXiv:0708.1752
  3. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  4. Prša A., Kochoska A., Conroy K. E., Eisner N., Hey D. R., IJspeert L., Johnston C., Fleming S. W., Mortensen D., Pepper J. et al. TESS Eclipsing Binary Stars. I. Short-cadence Observations of 4584 Eclipsing Binaries in Sectors 1–26 (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement SeriesAAS, 2022. — Vol. 258, Iss. 1. — 22 p. — ISSN 0067-0049; 1538-4365doi:10.3847/1538-4365/AC324AarXiv:2110.13382
  5. 1 2 Skiff B. A. General Catalogue of Stellar Spectral Classifications — 2013. — Т. 1. — С. 2023.
  6. 1 2 3 4 5 6 Cutri R. M., Skrutskie M. F., Van Dyk S., Beichman C. A., Carpenter J. M., Chester T., Cambresy L., Evans T., Fowler J., Gizis J. и др. 2MASS All Sky Catalog of point sources — 2003. — Т. 2246. — С. —1.
  7. 1 2 3 Koleva M., Vazdekis A. Stellar population models in the UV. I. Characterisation of the New Generation Stellar Library (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2012. — Vol. 538. — P. A143. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201118065arXiv:1111.5449
  8. Shulyak D., Paladini C., Causi G. L., Perraut K., Kochukhov O. Interferometry of chemically peculiar stars: theoretical predictions versus modern observing facilities (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. FlowerOUP, 2014. — Vol. 443, Iss. 2. — P. 1629–1642. — 14 p. — ISSN 0035-8711; 1365-2966doi:10.1093/MNRAS/STU1259arXiv:1406.6093
  9. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  10. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  11. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  12. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  13. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  14. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  15. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]