HD15082

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD15082
Масса 2,972658E+30 килограмм[1]
Каталоган код HD 15082, GSC 02831-00594, HIP 11397, SAO 55561, 2MASS J02265106+3733017, BD+36 489, HIC 11397, PPM 67341, TD1 1417, TYC 2831-594-1, uvby98 100015082, GPM 36.712745+37.550502, GPM1 84, Gaia DR2 328636019723252096, Gaia DR1 328636019723252096, TIC 129979528, Gaia DR3 328636019723252096, TOI-1599, AG+37 282, Renson 3750
Седарчийн гулам Андромеда (седарчийн гулам)
Тело-спутник WASP-33 b[d]
Дуьненна генахь 121,598 ± 0,4835 парсек[2]
Скорость вращения звезды 82,5 ± 2 km/s[3][4]
Параллакс 8,2238 ± 0,0327 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар −8,895 ± 0,034 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар −0,977 ± 0,035 шарахь миллиарксекунд[2]
Радиальная скорость −9,2 ± 2,8 km/s[5]
Тип переменной звезды разделённая система[d][6], затменная звезда[d][7]
Спектран класс kA5hA8mF4[8]
Гуш болу седин барам 8,14 ± 0,01[9]
Светимость 6,5578823 ± 0,0683951 солнечная светимость[10]
Металличность −0,2[11]
Радиус 1,5586445 ± 0,0734972 солнечный радиус[10]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 26м 51,0582618096с[2]
ОхьатаӀар +37° 33′ 1,736482032″[2]
Эффективная температура 7373 K[4][3]
Поверхностная гравитация 13 800 сантиметр на секунду в квадрате[4][3]
Оценка возраста объекта 100 миллион лет

BD+11 1075 — бу спектран классан kA5hA8mF4[8] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 8,14 ± 0,01[9] гергга бу, лаьтта Андромеда (седарчийн гулам) седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[12]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[13][14].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[15][16][17][18].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Cameron A. C., Guenther E., Smalley B., McDonald I., Hebb L., Augusteijn T., Andersen J., Endl M., Brown D. J. A., Hartmann M. et al. Line-profile tomography of exoplanet transits - II. A gas-giant planet transiting a rapidly rotating A5 star★ (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. FlowerOUP, 2010. — Vol. 407, Iss. 1. — P. 507–514. — 8 p. — ISSN 0035-8711; 1365-2966doi:10.1111/J.1365-2966.2010.16922.XarXiv:1004.4551
  2. 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  3. 1 2 3 Saffe C., Alacoria J., Miquelarena P., Petrucci R., Arancibia M. J., Angeloni R., Martioli E., Flores M., Jofré E., Collado A. et al. Are Am stars and hot-Jupiter planets related? (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2022. — Vol. 668. — P. A157. — 15 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/202244774arXiv:2209.14257
  4. 1 2 3 Saffe C., Miquelarena P., Alacoria J., Flores M., Jaque Arancibia M., Calvo D., Martín Girardi G., Grosso M., Collado A. Chemical analysis of early-type stars with planets (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2021. — Vol. 647. — P. 16. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/202040132arXiv:2101.04416
  5. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  6. Smalley B., Southworth J., Pintado O. I., Gillon M., Holdsworth D. L., Delrez L., Anderson D. R., Haswell C. A., Barros S. C. C., Horne K. et al. Eclipsing Am binary systems in the SuperWASP survey (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2014. — Vol. 564. — P. 69–69. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201323158arXiv:1402.7168
  7. Prša A., Kochoska A., Conroy K. E., Eisner N., Hey D. R., IJspeert L., Johnston C., Fleming S. W., Mortensen D., Pepper J. et al. TESS Eclipsing Binary Stars. I. Short-cadence Observations of 4584 Eclipsing Binaries in Sectors 1–26 (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement SeriesAAS, 2022. — Vol. 258, Iss. 1. — 22 p. — ISSN 0067-0049; 1538-4365doi:10.3847/1538-4365/AC324AarXiv:2110.13382
  8. 1 2 Grenier S., M.-O. Baylac, Rolland L., Burnage R., Arenou F., Briot D., Delmas F., Duflot M., Genty V., Gómez A. E. et al. Radial velocities. Measurements of 2800 B2-F5 stars for HIPPARCOS (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 1999. — Vol. 137, Iss. 3. — P. 451—456. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/AAS:1999489
  9. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  10. 1 2 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  11. Gebran M., Farah W., Paletou F., Monier R., Watson V. A new method for the inversion of atmospheric parameters of A/Am stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2016. — Vol. 589. — 10 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201528052arXiv:1603.01146
  12. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  13. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  14. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  15. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  16. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  17. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  18. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]