HD144334

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD144334
Каталоган код GSC 06780-01607, HD 144334, HIP 78877, SAO 184113, HR 5988, 2MASS J16060637-2336226, 1RXS J160606.3-233632, GC 21620, GCRV 65936, HIC 78877, PPM 265112, TD1 18850, TYC 6780-1607-1, UBV 13625, V929 Sco, WDS J16061-2336AB, YZ 113 11314, uvby98 100144334, WEB 13333, Gaia DR2 6242305850261767168, Gaia DR3 6242305850261767168, TIC 48760373, UBV M 21145, Renson 40900
Седарчийн гулам Скорпион[d]
Дуьненна генахь 136,001 ± 1,6943 парсек[1]
Скорость вращения звезды 55 km/s[2]
Параллакс 7,3529 ± 0,0916 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −16,576 ± 0,07 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −19,727 ± 0,124 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −6,6 ± 4,3 km/s[3][4][…]
Спектран класс B8V[5][6]
Гуш болу седин барам 5,92[7]
Диаметр 3 810 000 km[8]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 16ч 06м 6,3891324с[1]
ОхьатаӀар −23° 36′ 22,849641″[1]
Эффективная температура 15 171 K[9]

BD+11 1075 — бу спектран классан B8V[5][6] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,92[7] гергга бу, лаьтта Скорпион[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[10]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[11][12].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[13][14][15][16].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ Abt H. A., Levato H., Grosso M. Rotational Velocities of B Stars (инг.) // Astrophys. J. / E. Vishniac — IOP Publishing, 2002. — Vol. 573, Iss. 1. — P. 359–365. — ISSN 0004-637X; 1538-4357 — doi:10.1086/340590
  3. ↑ Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. Sunyaev — Nauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327 — doi:10.1134/S1063773706110065 — arXiv:1606.08053
  4. ↑ Duflot M., Figon P., Meyssonnier N. Vitesses radiales. Catalogue WEB: Wilson Evans Batten. Radial velocities: The Wilson-Evans-Batten catalogue (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 1995. — Vol. 114. — P. 269–280. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  5. ↑ 1 2 Houk N., Smith-Moore M. Catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars (инг.) — 1988. — Vol. 4.
  6. ↑ 1 2 Morris P. M. The Scorpio-Centaurus association. II. Spectral types and luminosities of 220 O, B and A stars (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. Flower — OUP, 1961. — Vol. 122. — P. 325–334. — ISSN 0035-8711; 1365-2966 — doi:10.1093/MNRAS/122.4.325
  7. ↑ 1 2 Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (инг.) — 2002. — Vol. 2237.
  8. ↑ Shulyak D., Paladini C., Causi G. L., Perraut K., Kochukhov O. Interferometry of chemically peculiar stars: theoretical predictions versus modern observing facilities (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. Flower — OUP, 2014. — Vol. 443, Iss. 2. — P. 1629–1642. — 14 p. — ISSN 0035-8711; 1365-2966 — doi:10.1093/MNRAS/STU1259 — arXiv:1406.6093
  9. ↑ Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201117691 — arXiv:1201.2052
  10. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  11. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  12. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  13. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  14. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  15. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  16. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]

Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD144334&oldid=9003769»