HD144197

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD144197
Масса 3,4797E+30 килограмм
Каталоган код IRAS 16029-4502, 2MASS J16062941-4510234, GSC 08310-01489, HD 144197, HIP 78914, HR 5980, SAO 226500, GJ 3938, δ Nor, CPC 0 14357, FK5 596, GC 21615, GCRV 9250, HIC 78914, JP11 2702, N30 3610, PLX 3639, PLX 3639.00, PPM 321365, ROT 2272, SACS 353, TD1 18827, TYC 8310-1489-1, UBV 13612, uvby98 100144197, WEB 13337, Gaia DR2 5991049095268550016, Gaia DR3 5991049095268550016, TIC 161786114, UBV M 21128, Renson 40840
Седарчийн гулам Наугольник[d]
Дуьненна генахь 32,193 ± 0,2688 парсек[1]
Скорость вращения звезды 7 km/s
Параллакс 31,0627 ± 0,2594 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар 41,784 ± 0,202 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −18,44 ± 0,233 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −15,5 ± 2,8 km/s[2]
Спектран класс kA3hA7mF0III:[3]
Гуш болу седин барам 4,713 ± 0,009[4]
Светимость 13,4 солнечная светимость
Абсолютная звёздная величина 1,86
Металличность 0,32[5]
Радиус 2 солнечный радиус
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 16ч 06м 29,4516605с[1]
ОхьатаӀар −45° 10′ 23,808086″[1]
Эффективная температура 7691 K[5]
Поверхностная гравитация 11 000 сантиметр на секунду в квадрате[5]

BD+11 1075 — бу спектран классан kA3hA7mF0III:[3] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 4,713 ± 0,009[4] гергга бу, лаьтта Наугольник[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[6]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[7][8].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[9][10][11][12].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  3. 1 2 Gray R. O., Corbally C. J., Garrison R. F., McFadden M. T., Bubar E. J., McGahee C. E., O'Donoghue A. A., Knox E. R. Contributions to the Nearby Stars (NStars) Project: Spectroscopy of Stars Earlier than M0 within 40 pc--The Southern Sample (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. VishniacNYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 2006. — Vol. 132, Iss. 1. — P. 161–170. — ISSN 0004-6256; 1538-3881doi:10.1086/504637arXiv:astro-ph/0603770
  4. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  5. 1 2 3 Erspamer D., North P. Automated spectroscopic abundances of A and F-type stars using echelle spectrographs II. Abundances of 140 A-F stars from ELODIE and CORALIE (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2003. — Vol. 398. — P. 1121–1135. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20021711arXiv:astro-ph/0210065
  6. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  7. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  8. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  9. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  10. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  11. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  12. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]