Чулацаман тӀегӀо

HD143699

Талларе хьожуш
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD143699
Каталоган код HR 5967, 2MASS J16032418-3836092, HD 143699, HIP 78655, SAO 207276, GSC 07851-01815, CD-38 10832, CPC 18 7948, CPD-38 6340, FK5 3267, GC 21548, GCRV 9218, HGAM 2048, HIC 78655, JP11 2698, PPM 294599, ROT 2267, SACS 351, TD1 18778, TYC 7851-1815-1, UBV 13590, UBV M 21107, uvby98 100143699, ALS 15024, Renson 40720, WEB 13296, Gaia DR2 5997906921045380224
Седарчийн гулам Волк
Дуьненна генахь 108,3799 ± 5,5125 парсек[1]
Скорость вращения звезды 180 km/s[2], 170 km/s[3]
Параллакс 9,2268 ± 0,4693 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −28,147 ± 0,32 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −18,488 ± 0,412 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −1,9 ± 2,8 km/s[4][5]
Спектран класс B5/7III/IV[6]
Гуш болу седин барам 4,89[7]
Абсолютная звёздная величина −0,54
Радиус 4,4 солнечный радиус
Мур J2000.0
Нийсса хьалабалар 16ч 03м 24,1894502с[8]
ОхьатаӀар −38° 36′ 9,152751″[8]
Эффективная температура 14 521 K[9]

BD+11 1075 — бу спектран классан B5/7III/IV[6] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 4,89[7] гергга бу, лаьтта Волк седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[10]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[11][12].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[13][14][15][16].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. 1 2 3 4 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. Uesugi A., Fukuda I. Catalogue of rotational velocities of the stars (инг.) — 1970. — Vol. 189.
  3. Bernacca P. L., Perinotto M. A catalogue of stellar rotational velocities: I. Main sequence single stars. II. Main sequence spectroscopic binaries and eclipsing systems. (инг.) // Contributi dell'Osservatorio Astrofisica dell'Universita di Padova in AsiagoUniversity of Padua, Asiago Astrophysical Observatory, 1970. — Vol. 239. — P. 1.
  4. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  5. Wielen R., Schwan H., Dettbarn C., Lenhardt H., Jahreiss H., Jahrling R., Khalisi E. Sixth catalogue of fundamental stars (FK6). Part III. Additional stars with direct solutions — 2000. — Т. 37. — С. 1.
  6. 1 2 Houk N. Catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars, Vol. 3 — 1982. — Т. 3. — С. 0.
  7. 1 2 Ducati J. R. Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system (инг.) — 2002. — Vol. 2237.
  8. 1 2 Leeuwen F. v. Validation of the new Hipparcos reduction (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2007. — Vol. 474, Iss. 2. — P. 653–664. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20078357arXiv:0708.1752
  9. Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201117691arXiv:1201.2052
  10. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  11. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  12. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  13. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  14. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  15. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  16. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта

[бӀаьра нисйан | нисйан]