HD139609

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD139609
Каталоган код HD 139609, GSC 00937-00826, HIP 76612, SAO 101663, 2MASS J15384402+1215116, AG+12 1643, BD+12 2870, GCRV 9034, HIC 76612, PPM 131575, TD1 18436, TYC 937-826-1, uvby98 100139609, YZ 12 5453, GPM 234.683468+12.253252, Gaia DR1 1190516899536987648, WEB 13005, Gaia DR2 1190516903833394176
Седарчийн гулам Змея[d]
Дуьненна генахь 258,759 ± 4,6468 парсек[1]
Параллакс 3,8646 ± 0,0694 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −13,952 ± 0,127 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −14,246 ± 0,109 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 6 ± 7,4 km/s[2]
Спектран класс B9[3]
Гуш болу седин барам 7,43[4]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 15ч 38м 44,0257778402с[1]
ОхьатаӀар +12° 15′ 11,590435479″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан B9[3] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 7,43[4] гергга бу, лаьтта Змея[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[5]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[6][7].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[8][9][10][11].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. N.V. Kharchenko, R.-D. Scholz, A.E. Piskunov, Röser S., Schilbach E. Astrophysical supplements to the ASCC-2.5: Ia. Radial velocities of ∼55000 stars and mean radial velocities of 516 Galactic open clusters and associations (инг.) // Astron. Nachr.Wiley, 2007. — Vol. 328, Iss. 9. — P. 889—896. — ISSN 0004-6337; 1521-3994doi:10.1002/ASNA.200710776arXiv:0705.0878
  3. 1 2 Cannon A. J., Pickering E. C. VizieR Online Data Catalog: Henry Draper Catalogue and Extension, published in Ann. Harvard Obs. 91-100 (1918-1925) (инг.) // Annals of the Astronomical Observatory of Harvard College — 1918. — Vol. 91-100.
  4. 1 2 SIMBAD Astronomical Database
  5. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  6. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  7. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  8. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  9. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  10. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  11. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]