HD13929

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD13929
Каталоган код HD 13929, GSC 03694-00183, SAO 23133, HIP 10690, 2MASS J02173389+5801117, AG+57 278, BD+57 533, GC 2734, GCRV 1260, HIC 10690, PPM 27369, TYC 3694-183-1, UBV 2275, UBV M 8827, uvby98 100013929, YZ 57 2048, Gaia DR1 458696253742262912, WEB 2252, Gaia DR2 458696258044275968
Седарчийн гулам Персей[d]
Дуьненна генахь 110,8451 ± 0,4915 парсек[1]
Параллакс 9,0216 ± 0,04 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −35,06 ± 0,088 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −5,846 ± 0,069 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −11,7 ± 3,1 km/s[2]
Спектран класс A5II[3]
Гуш болу седин барам 7,49[4]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 17м 33,8918736684с[1]
ОхьатаӀар +58° 01′ 11,705672512″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A5II[3] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 7,49[4] гергга бу, лаьтта Персей[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[5]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[6][7].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[8][9][10][11].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  3. 1 2 Fehrenbach C. La mesure des vitesses radiales au prisme objectif XIX. Liste de 893 vitesses radiales determinees au prisme objectif a vision directe (фр.) // Publications de l'Observatoire de Haute-Provenceobservatoire de Haute-Provence, 1966. — Vol. 8. — P. 25.
  4. 1 2 SIMBAD Astronomical Database
  5. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  6. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  7. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  8. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  9. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  10. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  11. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]