HD133029

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD133029
Каталоган код HIP 73454, HR 5597, 2MASS J15003871+4716388, GSC 03481-01099, HD 133029, SAO 45326, ADS 9477 A, AG+47 1086, BD+47 2192, CCDM J15006+4717A, CSI+47 2192 2, CSV 7162, GC 20205, GCRV 8701, HIC 73454, IDS 14572+4740 A, PPM 54470, TD1 17900, TYC 3481-1099-1, UBV 13031, UBV M 20512, BX Boo, WDS J15006+4717A, BD+47 2192A, Gaia DR1 1587432453906943616, WEB 12570, Gaia DR2 1587432458202711424, TIC 284266496, GEN# +1.00133029A, SKY# 27250, Renson 37770, UBV 13033
Седарчийн гулам Волопас[d]
Дуьненна генахь 159,8261 ± 1,2338 парсек[1]
Скорость вращения звезды 39 km/s[2]
Параллакс 6,2568 ± 0,0483 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар 15,779 ± 0,097 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −9,368 ± 0,1 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −10,7 ± 1,8 km/s[3]
Тип переменной звезды α² Гончих Псов[d]
Спектран класс A0VspSiSrCr[4]
Гуш болу седин барам 6,351 ± 0,01[5]
Металличность 0,63[6]
Диаметр 3 490 000 km[7]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 15ч 00м 38,7184473383с[1]
ОхьатаӀар +47° 16′ 38,793165772″[1]
Эффективная температура 9164 K[6]
Поверхностная гравитация 31 600 сантиметр на секунду в квадрате[6]
Оценка возраста объекта 235 миллион лет

BD+11 1075 — бу спектран классан A0VspSiSrCr[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 6,351 ± 0,01[5] гергга бу, лаьтта Волопас[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[8]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[9][10].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[11][12][13][14].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20020943arXiv:astro-ph/0205255
  3. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  4. 1 2 Abt H. A., Cardona O. The nature of the visual companions of AP and AM stars (инг.) // Astrophys. J. / E. VishniacIOP Publishing, 1984. — Vol. 276. — P. 266–269. — ISSN 0004-637X; 1538-4357doi:10.1086/161610
  5. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  6. 1 2 3 Hack M. Ricerche sulle stelle A peculiari: analysi quantitativa di gamma Equulei — 1960. — Т. 31. — С. 279–305.
  7. Shulyak D., Paladini C., Causi G. L., Perraut K., Kochukhov O. Interferometry of chemically peculiar stars: theoretical predictions versus modern observing facilities (инг.) // Mon. Not. R. Astron. Soc. / D. FlowerOUP, 2014. — Vol. 443, Iss. 2. — P. 1629–1642. — 14 p. — ISSN 0035-8711; 1365-2966doi:10.1093/MNRAS/STU1259arXiv:1406.6093
  8. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  9. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  10. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  11. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  12. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  13. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  14. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]