HD130557

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD130557
Каталоган код HR 5522, GSC 04986-00779, HD 130557, SAO 140152, HIP 72449, 2MASS J14485409-0050514, BD-00 2886, AG-00 1954, FK5 3169, GC 19932, GCRV 8596, HIC 72449, N30 3342, PPM 179393, TD1 17723, TYC 4986-779-1, UBV 21593, UBV M 20379, YZ 90 3803, uvby98 100130557, Renson 37150, Gaia DR1 3650616648484245760, WEB 12449, Gaia DR2 3650616652779577216
Седарчийн гулам Весы[d]
Дуьненна генахь 156,8898 ± 3,2663 парсек[1]
Скорость вращения звезды 65 km/s[2][3]
Параллакс 6,3739 ± 0,1327 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар 19,141 ± 0,157 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −7,469 ± 0,142 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −16 ± 2,9 km/s[4]
Спектран класс B9IV[5]
Гуш болу седин барам 6,136 ± 0,01[6]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 14ч 48м 54,0940797484с[1]
ОхьатаӀар −0° 50′ 51,574386719″[1]
Эффективная температура 10 139 K[7]

BD+11 1075 — бу спектран классан B9IV[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 6,136 ± 0,01[6] гергга бу, лаьтта Весы[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[8]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[9][10].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[11][12][13][14].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. Royer F., Zorec J., Gómez A. E. Rotational velocities of A-type stars. III. Velocity distributions (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2007. — Vol. 463, Iss. 2. — P. 671–682. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20065224arXiv:astro-ph/0610785
  3. Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20020943arXiv:astro-ph/0205255
  4. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  5. 1 2 Houk N., Swift C. Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD Stars (инг.) — 1999. — Vol. 5.
  6. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. Zorec J., Royer F. Rotational velocities of A-type stars. IV. Evolution of rotational velocities (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2012. — Vol. 537. — 22 p. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361/201117691arXiv:1201.2052
  8. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  9. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  10. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  11. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  12. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  13. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  14. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]