HD12573

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD12573
Каталоган код 2MASS J02031164+0007426, GSC 00037-01318, HD 12573, HIP 9589, SAO 129655, HR 607, IRAS 02006-0006, FK5 2142, GC 2474, GCRV 52543, HIC 9589, N30 425, PPM 145248, TD1 1195, TYC 37-1318-1, UBV 2080, uvby98 100012573, YZ 90 410, WEB 2015, Gaia DR2 2507947613065096064, 60 Cet, Gaia DR3 2507947613065249024, TIC 419955858, UBV M 8643, Renson 3220
Седарчийн гулам Кит[d]
Дуьненна генахь 93,184 ± 0,8701 парсек[1]
Скорость вращения звезды 107 km/s[2]
Параллакс 10,7315 ± 0,1002 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар 21,653 ± 0,086 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 76,813 ± 0,192 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 13 ± 4,2 km/s[3][4][…]
Спектран класс A3IV[5]
Гуш болу седин барам 5,423 ± 0,009[6]
Абсолютная звёздная величина 0,74
Металличность 0,1[7]
Радиус 3,33 солнечный радиус
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 03м 11,6503069с[1]
ОхьатаӀар +0° 07′ 42,629436″[1]
Эффективная температура 7961 K[7]
Поверхностная гравитация 5200 сантиметр на секунду в квадрате[7]

BD+11 1075 — бу спектран классан A3IV[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,423 ± 0,009[6] гергга бу, лаьтта Кит[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[8]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[9][10].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[11][12][13][14].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. Royer F., Grenier S., Baylac, M. -O., Gómez A. E., Zorec J. Rotational velocities of A-type stars in the northern hemisphere. II. Measurement of v sin i (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — Vol. 393, Iss. 3. — P. 897—911. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20020943arXiv:astro-ph/0205255
  3. Gontcharov G. A. Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system (инг.) // Ast. Lett. / R. SunyaevNauka, Springer Science+Business Media, 2006. — Vol. 32, Iss. 11. — P. 759–771. — ISSN 1063-7737; 1562-6873; 0320-0108; 0360-0327doi:10.1134/S1063773706110065arXiv:1606.08053
  4. Duflot M., Figon P., Meyssonnier N. Vitesses radiales. Catalogue WEB: Wilson Evans Batten. Radial velocities: The Wilson-Evans-Batten catalogue (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 1995. — Vol. 114. — P. 269–280. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  5. 1 2 Houk N., Swift C. Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD Stars (инг.) — 1999. — Vol. 5.
  6. 1 2 Hog E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. 27–30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. 1 2 3 Erspamer D., North P. Automated spectroscopic abundances of A and F-type stars using echelle spectrographs II. Abundances of 140 A-F stars from ELODIE and CORALIE (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2003. — Vol. 398. — P. 1121–1135. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20021711arXiv:astro-ph/0210065
  8. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  9. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  10. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  11. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  12. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  13. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  14. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]