Чулацаман тӀегӀо

HD10943

Талларе хьожуш
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD10943
Каталоган код HD 10943, GSC 03279-01528, 2MASS J01483283+4614447, SAO 37525, AG+45 197, BD+45 450, GCRV 52023, PPM 44450, TYC 3279-1528-1, Gaia DR1 350883297482470656, Gaia DR2 350883301779206784
Седарчийн гулам Андромеда (седарчийн гулам)
Дуьненна генахь 226,4595 ± 3,7591 парсек[1]
Параллакс 4,4158 ± 0,0733 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −10,455 ± 0,089 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар 33,859 ± 0,089 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −8 km/s[2]
Спектран класс A3III[2]
Гуш болу седин барам 8,88 ± 0,02[3]
Мур J2000.0
Нийсса хьалабалар 1ч 48м 32,8438008694с[1]
ОхьатаӀар +46° 14′ 44,72738881″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A3III[2] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 8,88 ± 0,02[3] гергга бу, лаьтта Андромеда (седарчийн гулам) седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[4]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[5][6].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[7][8][9][10].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. 1 2 3 Fehrenbach C. La mesure des vitesses radiales au prisme objectif XIX. Liste de 893 vitesses radiales determinees au prisme objectif a vision directe (фр.) // Publications de l'Observatoire de Haute-Provenceobservatoire de Haute-Provence, 1966. — Vol. 8. — P. 25.
  3. 1 2 Høg E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. L27—L30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  4. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  5. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  6. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  7. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  8. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  9. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  10. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта

[бӀаьра нисйан | нисйан]