HD10038

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD10038
Каталоган код HD 10038, 2MASS J01371859-4010382, GSC 07545-00592, HIP 7552, SAO 215584, CD-40 404, CPC 0 756, CPD-40 146, GCRV 51840, HIC 7552, JP11 515, PPM 306060, TYC 7545-592-1, UBV 1685, UBV M 8317, uvby98 100010038, UCAC2 14535783, Gaia DR1 4960519035961373952, WEB 1616, Gaia DR2 4960519040257342080
Седарчийн гулам Феникс[d]
Дуьненна генахь 174,972 ± 0,9981 парсек[1]
Параллакс 5,7152 ± 0,0326 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −7,775 ± 0,044 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −12,29 ± 0,033 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость 6 ± 10 km/s[2][3][…]
Спектран класс A2mA5-F0[4]
Гуш болу седин барам 8,14[5]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 1ч 37м 18,5921723567с[1]
ОхьатаӀар −40° 10′ 38,455566128″[1]

BD+11 1075 — бу спектран классан A2mA5-F0[4] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 8,14[5] гергга бу, лаьтта Феникс[d] седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[6]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[7][8].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[9][10][11][12].

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. 1 2 3 4 5 6 Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. N.V. Kharchenko, R.-D. Scholz, A.E. Piskunov, Röser S., Schilbach E. Astrophysical supplements to the ASCC-2.5: Ia. Radial velocities of ∼55000 stars and mean radial velocities of 516 Galactic open clusters and associations (инг.) // Astron. Nachr.Wiley, 2007. — Vol. 328, Iss. 9. — P. 889—896. — ISSN 0004-6337; 1521-3994doi:10.1002/ASNA.200710776arXiv:0705.0878
  3. Duflot M., Figon P., Meyssonnier N. Vitesses radiales. Catalogue WEB: Wilson Evans Batten. Radial velocities: The Wilson-Evans-Batten catalogue (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 1995. — Vol. 114. — P. 269–280. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  4. 1 2 Catalogue of two dimentional spectral types for the HD stars, Vol. 2 — 1978.
  5. 1 2 SIMBAD Astronomical Database
  6. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  7. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  8. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  9. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  10. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  11. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  12. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта[нисйе бӀаьра | нисйе]