ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
Лу (оьрс. Косуля) — когаш тӀехь лекха ду иза. ГӀорта еха ю цуьнан, корта жима бу. ДегӀан дохалла 100-155 см. Мунда йолчохь локхалла 75-100 см. Дозалла 20-30 кг. Бат жима ю цуьнан. Лергаш шуьйра а, деха а ду. ЦӀога, халла бен ца къаьсташ, доца ду. Боьршачу лун маӀаш ю 3-5 га долуш. ДегӀан бос цхьаъ бу, аьхка, цӀоьлла етталуш, хьаьрса, Ӏай сиро бос хаалуш мокха. ЧукӀело а, гоа тӀехьа а кӀай ю жимма можа бос а бетталуш. Чо морса а, каглуш а бу цуьнан. Къоначу лун цӀока къорза хуьлу, кӀай я можа тӀедарчий а долуш.
- Лу долу меттигаш: Малхбузе, Европан юккъерчу декъехь, Кавказехь, Закавказехь, Къилбехьа Уралехь, Сибрехахь, Казахстанехь Генарчу Малхбалехь, Юккъерчу Азехь ду уьш. Хьун нилха йолчохь а, цанашлахь а, тогӀешкахь а дежа уьш. Къона маргӀал а, гӀаш а доу цара, дечагийн чӀенгаш а, буц а, бецан гӀовда а йоу, хьуьнан стом а боу.
- Аьхкенан заманчохь сарахь, Ӏуьйранний дежа уьш. Ӏай а, кхоларш яьлчи а дийнахь дежа. Аьхка цхьацца долий лела уьш. Важа йолчу хенахьреманашца лела. Август баттахь оре догӀу. Май-июнь баттахь боьхьигаш йо 1-2, кхоъ еш меттиг а хуьлу. Сте лу 14-15 бутт кхаьччи оре догӀу. Боьрша лу кхозлагӀчу шарахь бен оре ца догӀу.
- Герггарчу хьесапехь вайн республикехь 3000 лу ду. Ламанца ду уьш, дукхах дерш.
