Дипломати

ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди

Дипломати- пачхьалкхийн а, мехкан урхаллийн а куьйгалхоша а, арахьарчу йукъаметтигийн меженаш а[1] шайн пачхьалкхан арахьара политикин Ӏалашонаш а, хьесапаш а кхочушдаран болх бу[2]. Иштта дипломати- шайн пачхьалкхан хьашташ дозанал дехьа лардаран гӀуллакх ду.

Дипломатин кеп[нисйе бӀаьра | нисйе]

Дипломати вуно чӀогӀа кодификаци а, формализаци а йолуш гӀуллакх ду. Дипломатин лард йу 1961-чу шеран дипломатин йукъаметтигаш ларйеш йолу Венан конвенци.

Дипломатин Ӏалашонаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Векалалла
  • дипломатин тӀекере а, дипломатин кехаташ дӀасакхехьийтар а
  • дагадовларш дӀадахьар
  • информаци лахар йа дипломатин таллам
  • Кхечу пачхьалкхашкахь болу шайн махкахойн хьашташ лардар а.

Дипломатин методаш а, гӀирсаш а[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Официалан а, кхин тайпа а хьажа-хӀоттар а, дагадовларш а
  • дипломатин гуламаш а, конференцеш а, кхеташонаш а
  • шина а, масийтта а агӀор дуьненайукъара барт бар
  • дуьненайукъара кхолламийн а, церан меженийн балхахь дакъалацар
  • кхечу пачхьалкхехь xӀop дийнан векалалла дар
  • дипломатин кехаташ кхехьийтар
  • дипломатийн кехаташ зорба тохар
  • массийн хаамийн гӀирсашкахь дуьненйукъарчу хаттаршкахь мехкан урхаллин позици йовзийтар
  • дипломатин хаам (нота)
  • дипломатин йукъаметтигаш хадор
  • Интернет машонан гӀирсаш а, хаамийн-коммуникацийн технологеш а, социалан машаш а лелайар.

Дипломатин баххаш а, башхаллаш а[нисйе бӀаьра | нисйе]

  • Халкъашна йуккъерачу бакъоно ца магдо диплотамийн векалшна болх беш болу пачхьалкхан чоьхьарчу гӀуллакхийн йукъагӀерта.
  • Болх беш болу пачхьалкхашкахь дипломатин меженийн а, дипломатин гӀуллакх дӀакхоьхьу жоьпаллин белхалойн массара а тӀеэцна бакъонаш а, гӀолинаш а йу (иммунитет а, дипломатин персоналан а, чоьнийн а корта-мукъалла а, дипломатин къевлина зӀенан а, шифраца йаздина кехаташ кхехьийтар а, пачхьалкхан байракх айар а, таможнин гӀолинаш а).

Дипломатин тайпанаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Пачхьалкхан арахьарчу политикин Ӏалашонашка а, цу Ӏалашонашна тӀекхача кепашка а хьаьжжина дипломатин тайпанаш хуьлу:

  • машар баран политика
  • канонеркин политика
  • йукъалелар
  • лехам-девнан дипломати
  • долларийн дипломати
  • йукъара  дипломати
  • халкъан дипломати
  • экономикин дипломати
  • цифрийн (электронан) дипломати

Дипломатехь лелаеш цхьацца говзадешнаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

Дуьненйукъара йукъаметтигаш; Дуьненйукъара кхолламаш; Дипломатин кехаташ кхьехийтар; Дипломатин таллам; Дипломатин юкъаметтигаш; Йукъара дипломати; Зарратан (атоман) дипломати; Дипломатин протокол; Тешаллин грамоташ; Векал; Дипломат; Дипломатан де; Дипломаташ бохор (махкахбахар); Дипломатийн иммунитет.

Хьостанаш[нисйе бӀаьра | нисйе]

  1. Венская конвенция о дипломатических сношениях на сайте ООН (PDF, 1,3 Мб)
  2. Дипломатия // Большой Энциклопедический словарь. — 2000.