Лакха Невре агӀонан коде хьажар

{{НБМ
 |статус                             = Эвла
 |нохчийн цӀе                        = Лакха Невре<ref name="ReferenceA">А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.557</ref>
 |шен цӀе                            = 
 |сурт                               = IMG 20180107 121916 Верхненаурская пятничная мечеть.jpg
 |муьтӀахь                           = 
 |пачхьалкх                          = Росси
 |мохк таблицехь                     = Росси
 |хӀост                               = 
 |байракх                            = 
 |хӀостан сурт хӀоттор                = 
 |байракхан сурт хӀоттор             = 
 |хӀостан шоралла                     = 
 |байракхан шоралла                  = 
  |lat_deg = 43.610744
  |lon_deg = 45.250872 
 |CoordAddon                         = 
 |CoordScale                         = 
 |пачхьалкхан картин барам          = 300
 |регионан картин барам             = 300
 |кӀоштан картин барам              = 300
 |регионан тайпа                      = 
 |регион                             = Нохчийчоь
 |регион таблицехь                   = Нохчийчоь
 |кӀоштан тайпа                       = КӀошт
 |кӀошт                              = Теркан кӀошт
 |кӀошт таблицехь                    = Теркан кӀошт{{!}}Теркан кӀошт
 |йукъараллин тайпа                    = йуьртан меттиг
 |йукъаралла                          = Лакха Неврен йуьртан меттиг
 |йукъаралла таблицехь                = Лакха Неврен йуьртан меттиг{{!}}Лакха Неврен 
 |йукъара йекъайалар                    = 
 |коьртан тайпа                       = Йуьртда
 |корта                              = Лечиев Хьусайн
 |йиллина терахь                     = 
 |дуьххьара хьахор                  = 
 |хьалхара цӀерш                   = 
 |статус йелла терахь                 = 
 |майда                              = 
 |локкхаллин тайпа                     = 
 |хӀордан сизал локхалла              = 83<ref name="skfo" />
 |климат                              = 
 |официалан мотт                        = 
 |бахархой                           = 5441<ref>{{cite web|url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/itogi/perepis_tom1.htm|title=11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений|work=Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения|publisher=[[Росстат]]|date=2012|accessdate=2012-04-16|archiveurl=http://www.webcitation.org/686E7ASHt|archivedate=2012-06-01}}</ref>
 |бахархой ларар шо                  = 2010
 |луьсталла                  = 
 |агломераци                         = 
 |къаьмнийн хӀоттам                   = [[нохчий]] 
 |динан хӀоттам                      = 
 |бахархойн цӀерш                     = бусулбанаш
 |сахьтан аса                        = 
 |DST                                = 
 |телефонан код                          = 87132<ref name="skfo">[http://www.skfo.ru/reference/city/Verkhniy_Naur/ Село Верхний Наур / Чечня / Справка / СКФО (Северо-Кавказский федеральный округ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110830003935/http://skfo.ru/reference/city/Verkhniy_Naur/ |date=2011-08-30 }}</ref>
 |поштан индекс                      = 366812
 |поштан индексаш                    = 
 |автомобилан код                       = 
 |идентификаторан тайпа               = ОКАТО
 |идентификаторан терахьаш           = 96216807001
 |категори Commons чохь               = 
 |сайт                               = 
 |сайтан мотт                         = 
}}

'''Лакха Невре''' — [[Нохчийчоь]]нан [[Теркан кӀошт]]ара эвла. Бахархой — 5441 лерина 2010 шарахь. Меттигерчу бахархоша Лаха а, Лакха а Невре цӀераш йоьхку туьйранашкахь дуьйцучу наьртах Новрах. Йуьртан къилбехахь бердах доьдуш ша даьлла Ӏуьрг ду - Новр-ор (Новр-Ӏуьрг). ХӀинца а дуьйцуш ду наьртех Новрах, [[ГӀоьжакъе]]х а, церан йиезаршах Сатех а, Белшех а<ref name="ReferenceA">А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.557</ref>.

Иза йу Лакха Неврен йуьртан меттиган административан центр<ref>[http://www.ocato.ru/okato.php?code=96216807 Верхненаурский сельский округ (Надтеречный район)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120210233804/http://www.ocato.ru/okato.php?code=96216807 |date=2012-02-10 }}</ref>. Лакха Неврен йуьртан меттиган йукъайогӀу [[Эмасуле]] кӀотар.
[[File:Лакха Неврен администраци.jpg|thumb|Лакха Неврен администраци]]

== География ==
Лакха Невре лаьтта 12 км малхбалехьа кӀоштан центр йолчу [[ЧӀулга-Юрт]]ан, 20 км гена цӀерпоштнекъан [[Ишоре]]н станцин, [[Лаха Невре]]н малхбузехьа, [[Терк]]ан аьтту бердаца<ref name="ReferenceA">А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.557</ref>.
Лулара нах беха меттигаш: къилбаседехь — [[Алпату]] йурт, къилбаседа-малхбузехь — [[Ишоре]] гӀала, къилбаседа-малхбалехь — [[Новр-ГӀала]] а, [[Лаха Невре]] а, къилба-малхбалехь — ярташ [[Макан-КӀотар]], [[Минеральни]], къилба-малхбузехь — [[ГӀулоз]]<ref>{{cite web|url=http://artofwar.ru/img/z/zagorulxko_w_a/text_0330-1/|title=Карта Чечни|format=rar|date=не ранее 1995|accessdate=2010-01-02|archiveurl=https://www.webcitation.org/65XnUebMM?url=http://artofwar.ru/img/z/zagorulxko_w_a/text_0330-1/|archivedate=2012-02-18}}rar. Объём 8 МБ.</ref>.

=== Микротопоними ===
* "Куьзга доьхна чоь" - йуьртара кӀотара боьлхуш бертаза йуьртахь цхьаъ бен доцу [[куьзга]] доьхна меттиг. Оцу заманахь бохам боккха хиларна оцу меттиган цӀе йисина. Лакха Неврен къилбаседехьа.
* "Сатийханан тIай" - йуьртан къилбаседехьа. ЦӀе уьйр йолуш йу вайнехан мифологехь хаалучу [[наьрт]]ан зудчун Сатийхица.
* "[[Таьлланг]]аш лаьттина чоь" -  йуьртан къилбаседехьа.
* "Шина [[эвла]]н йукъ" - йуьртан йукъахь, лакха эвлан а, лаха эвлан а йукъара яьсса меттиг, ХӀинца гӀишлош йина.
* "Новран чоь" - йуьртан къилба йист.
* "Новран Iуьрг" - йуьртан къилбехьа, [[Теркан дукъ]]ан къилбаседа басешкахь. Лаьтта бухахула даьккхина (Даьлла) Ӏуьрг, малхбузехьа доьду, арадолу [[Ӏелин-Юрт]]ан къилбехахь. ЦӀе тиллина мифологерачу наьртан Новран цӀарах.
* "БатIал чувахна токхум" - йуьртан къилбаседехьа. Дежийла, [[колла]]ш. БатIал — нохчийн цӀе. Йуьртахь Баталов фамили а йу.
* "Паччахьалкхан дукъ" - Лакха Неврен къилбехахь, цигахь Ӏедалан хьаннаш хилла. И цӀе йелла [[XIX бӀешо|XIX бӀешарахь]], оцу хенахь йуьртахошкара схьадаьхна латташ паччахьо доькъуш хилла эпсаршна а, элашна а "башха къахьегарна".
* "Хьадин [[кIотар]]" - кӀотар лаьттина меттиг. Хьада - нохчийн божарийн а, зударийн а цӀе. Схьаялар нохчийн дешах «хьада» (чехка гӀо), «хьадалч» - хабар эцна вохуьйтург. Йуьртахь беха Хадиев фамили йолу бахархой<ref name="ReferenceB">А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.558</ref>.

== Бахархой ==
{{ Бахархой | Верхний Наур }}

; Къаьмнийн хӀоттам
2002 шарахь [[нохчий]] — 5 025 стаг (99,8 %), кхин берш — 11 стаг (0,2 %).

== Инфраструктура ==
Йуьртахь шиъ ишкол, оьздангаллин цӀа, пошта, туьканаш<ref name="ReferenceA">А.С. Сулейманов, Топонимия Чечни, Нальчик, Издательский центр "Эль-Фа", 1997,стр.557</ref>, берийн беш, заправкаш йу. Йуьртахь рузбана маьждиг а, 6 жамаӀата маьждиг а ду.
<gallery perrow="12" widths="200px" heights="200px">
IMG 20180107 121916 Верхненаурская пятничная мечеть.jpg|Рузбана маьждиг
IMG 20180617 120723Лакха Неврера жама1атан маьждиг.jpg|ЖамаIатан маьждиг
Лакха Неврен оьздангаллин цӏа.jpg|Лакха Неврен оьздангаллин цIа
</gallery>

== Тайпанаш ==
Йуьртахь беха нохчий лахарчу тайпанашкара:
* [[нашхой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[элистанжхой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[дишний]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[зандакъой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[цӀонтарой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[Iалларой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[харачой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}, 
* [[энганой]]{{sfn|Сулейманов|2006|с=582}}.

== Билгалдахарш ==
{{Билгалдахарш}}

== Литература ==
* {{книга
 | автор         = [[Сулейманов, Ахьмад Сулейманович|Сулейманов А. С.]]
 | заглавие      = Топонимия Чечни
 | ответственный = Ред. Т. И. Бураева
 | ссылка        = https://books.google.ru/books?id=fkwMAQAAMAAJ&dq=%D1%82%D0%BE%D0%BF%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%8F+%D1%87%D0%B5%D1%87%D0%BD%D0%B8+2006&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwjcjNDKgJTaAhWLFiwKHWZFDuYQ6AEIKDAA
 | место         = Грозный
 | издательство  = ГУП "Книжное издательство"
 | год           = 2006
 | тираж         = 5000
 | страниц       = 711
 | isbn          = 5-98896-002-2
 | ref           = Сулейманов
}}
{{Теркан кӀоштан нах беха меттигаш}}
{{Терк йистехь йолу нах беха меттигаш}}

[[Категори:Теркан кӀоштан нах беха меттигаш]]


{{Chechen-geo-stub}}