АтагӀа
АтагӀа йа тогӀи — чутаьӀна, асанца яхъелла цхьаьна агӀора таьӀна рельефан кеп. Кхоллало дукха хьолахь охьадоьдучу хин эрозин болх бахьнехь. Эркан хи, бердаш а, бух а хьоькхуш[1], йоккху эркан атагӀа.
АтагӀин кегийра кепаш ю хин хьехаш, чӀажнаш, боьранаш, уьш кхуллу наггахь хуьлучу Ӏовраша.
АтагӀеш кхуллу дийнна системаш; цхьаьна атагӀо дӀайоьллу кхин, ткъа цуо кхин, кхин дӀа а, шен цхьа харш долу хиш цхьаьна Ӏам йа хӀорд чукхетталц.
АтагӀин кеп[нисйе бӀаьра | нисйе]
Гидрологаш, геологаш, геоморфологаш билгалдоху атагӀин коьрта дакъош[2][3][4][5][6][7][8]:
- басеш — лаьттан тӀехулара дакъа, атагӀин агӀонашкара доза туху
- бух — уггаре лахара а, дикка нийса а атагӀин дакъа, басен кӀажошна юкъахь ду.
- басен кӀажа — басе бухах кхета аса
- басен йист — басе гергарчу меттигах кхета аса
- терхенаш — дикка ана йолу майданаш, лаьтта атагӀин бух тӀиера тайп-тайпанчу локхаллехь.
Хьажа кхин а[нисйе бӀаьра | нисйе]
Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]
- ↑ Яндекс.Картинки (оьр.). yandex.ru. Теллина 2017 шеран 17 июлехь.
- ↑ Чеботарев А. И. Гидрологический словарь. Издание третье, Л., Гидрометеоиздат, 1978, с. 205, статья «Поперечный профиль долины».
- ↑ Энциклопедический словарь географических терминов. Главный редактор С. В. Калесник. Изд-во «Советская энциклопедия», М., 1968, с. 329, статья «Речные долины».
- ↑ Кондратьев Н. Е. и др. Русловой процесс. Л., Гидрометеорологическое издательство, Л., 1959, с. 51, параграф «Речная долина и факторы, влияющие на её формирование».
- ↑ Геологический словарь Том I. А-Л. Госгеолтехиздат, М., 1955, с. 229, статья «Долина».
- ↑ Великанов М. А. Гидрология суши. Гидрометиздат. 1948, с. 135, глава «Речные долины».
- ↑ Эдельштейн Я. С. Основы геоморфологии. Госгеолиздат. М.-Л., 1947, с. 87. параграф «Элементы долины».
- ↑ Маккавеев Н. И. Русло реки и эрозия в её бассейне. — М.: Изд-во АН СССР, 1955. — 346 с., стр. 239, пункт «Общая схема рельефа поймы» http://makkaveev-lab.narod.ru/Makkaveev55G6.pdf Архивйина 2012-01-19 — Wayback Machine
Литература[нисйе бӀаьра | нисйе]
![]() |
АтагӀа Викиларма чохь |
---|
- Долины // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- Жандаев М. Ж. Речные долины. — Алма-Ата: Казахстан, 1984. — 184 с.