ИсмаӀил

ИсмаӀил
Ӏаьр. إسماعيل‎‎
«Аль-Забихь, Садикъаль ВаӀад, Аль-ГӀуламуль Хьалим»
Говзалла	пайхамар
Вина меттиг	КанIан, Къудс-ГӀала
Кхелхина терахь	1590 в. э. хьалха
Къам	Жуьгтий, Ӏаьрбий
Да	ИбраьхӀим
Нана	ХӀаджар
Зуда	Bint Al Madad[d]

ИсмаьӀил (Ӏаьр. إسماعيل‎‎‎‎) — исламан а, АллахӀан а пайхамар ву, ИбраьхӀим-пайхамаран а, ХӀаджаран а воккхах волу кӀант ву. ИсмаьӀилан историн роль бусулба Ӏадаташкахь лакхар ю, библиналла а.

Дахарех лаьцна

ИсмаьӀил АллахӀа ваитина Уммат Пайхамар вара, шен ден «ИбраьхӀиман дин» даржо, Ӏаьрбийн махкахь. Наггахь Къуръан тӀехь хехош ву иза. АллахI дина омарца ИсмаьӀила шен деца ИбраьхӀимца КаIбат (ХьаьжицӀа) дира. ИбраьхӀим пайхӀамаран 86-шо долчу хенахь дуьнен чуваьлла ИсмаьӀил.

АллахI-дала хаам бинера, ХӀаджар а, ИсмаьӀил а гена махка дӀадига аьлла, цо иза кхочуш дира. ЯахӀума дӀа а яьлла, цуьшинна мацалла хаалора, ИсмаьӀил гӀора дайна охьавоьжнера. ХӀаджар б арз елла дӀа-схьа уьдура шинна лам тӀе, Сафа а, Марва а. ИсмаьӀил воьлуш гира, цуьнан когашкахь лаьттар арадетташ хи дара, и хи дара «Замзам».

Оцу метте Ӏаьрбойн къам кхечира, царех цхьа йоI ИсмаьӀилас маре ялира. Оцу метте ИбраьхӀим кхечира, шен доьзал лаха. Иштта цунна карийра и шиъ ХӀаджар а, ИсмаьӀил а.

ИбраьхӀиме дала кхин цхьа хӀума тӀедиллинера: «ИсмаӀилан урс хьакхар, гӀурба дар», иза кхочуш дан гӀортир иза. Дала цуьнга Ӏад вита элира ИсмаьӀил, цуьнан меттан уьстагӀ баийтира.

Шен нана дӀакхелхича ИсмаьӀилас зуда ялийра ДжурхӀум — олучу къомаца ерг. Цхьана и шиъ дӀасакъаьстира, уха а цо царех йолу кхин зуда ялийра. Ӏаьрбийн генеалоган тӀехь мабаххара, ИсмаьӀилера схьабевлла «къилбаседере Ӏаьрбой» уьш Ӏаднаниташ бу. ИсмаьӀилан кош КаӀбатан (ХьажицӀа) уллохь ду, цунах «Хиджр ИсмаӀила» — олу. ИсмаьӀил вина 5-шо даьлча Саратас — Исхьакъ пайхӀамар а вира.

АллахI-дала хаам бинера, ХӀаджар а, ИсмаьӀил а гена махка дӀадига аьлла, цо иза кхочуш дира. ЯахӀума дӀа а яьлла, цуьшинна мацалла хаалора, ИсмаьӀил гӀора дайна охьавоьжнера. ХӀаджар б арз елла дӀа-схьа уьдура шинна лам тӀе, Сафа а, Марва а. ИсмаьӀил воьлуш гира, цуьнан когашкахь лаьттар арадетташ хи дара, и хи дара «Замзам».

Оцу метте Ӏаьрбойн къам кхечира, царех цхьа йоI ИсмаьӀилас маре ялира. Оцу метте ИбраьхӀим кхечира, шен доьзал лаха. Иштта цунна карийра и шиъ ХӀаджар а, ИсмаьӀил а.

ИбраьхӀиме дала кхин цхьа хӀума тӀедиллинера: «ИсмаӀилан урс хьакхар, гӀурба дар», иза кхочуш дан гӀортир иза. Дала цуьнга Ӏад вита элира ИсмаьӀил, цуьнан меттан уьстагӀ баийтира. ИбраьхӀима а, ИсмаьӀила а АллахӀна гӀуллакх нахе дайта дина хилла КаӀбат. Амма Дела цхьаъ веш боцчу наха шайн «деланаш» бу бохуш цхьацца жӀараш, тӀулгаш суьрташ цу цӀачу кхехьна а, царна шайн «ламазаш» деш а хилла.