Горагорск — Версийн башхалла
[талланза верси] | [талланза верси] |
Gowz (дийцар | къинхьегам) Нисдарах лаьцна йаздина дац Билгало: бӀаьран редактор дӀадайина |
Gowz (дийцар | къинхьегам) |
||
МогӀа 92: | МогӀа 92: | ||
== Истори == |
== Истори == |
||
Эвла йиллина нохчийн Чуьчин-КIотаран латташ тӀехь<ref>[https://nohchalla.com/istoriya/mikrotoponimiya-chechni/1385-2012-05-13-12-32-54.html Микротопонимия Чечни]</ref>. |
Эвла йиллина нохчийн Чуьчин-КIотаран латташ тӀехь<ref>[https://nohchalla.com/istoriya/mikrotoponimiya-chechni/1385-2012-05-13-12-32-54.html Микротопонимия Чечни]</ref>. |
||
[[1938 шо|1938 шарахь]] мехкдаьттадаккхархойн эвлан белхан поселок статус а елла, Горски цӀе тиллина оьрсиш гора Горская олу теркан лаккха ломан бохь бу цунах нохчаша олу аьла хьаьхина Темнбарцъ (Тlеман барзе "военный курган")<ref>[http://retromap.ru/m/#1418988_z12_43.509592,45.096130 1898 Карта Терской области]</ref>.. Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀом чекхбаьлчи цӀе хийцира Горагорски<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/9906/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9 Горагорский<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> аьлла. 1944 - 1951 шерашкахь — [[Грозненски область|Грозненски областан]] [[Горагорски кӀошт]]ан центр хилла. 2009-гӀа шарахь гӀалан тайпана поселок статус дӀаяьккхина Горагорск эвла аьлла цӀе хийцина. |
[[1938 шо|1938 шарахь]] мехкдаьттадаккхархойн эвлан белхан поселок статус а елла, Горски цӀе тиллина оьрсиш гора Горская олу теркан лаккха ломан бохь бу цунах нохчаша олу аьла хьаьхина "Темнбарцъ" (Тlеман барзе "военный курган")<ref>[http://retromap.ru/m/#1418988_z12_43.509592,45.096130 1898 Карта Терской области]</ref>.. Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀом чекхбаьлчи цӀе хийцира Горагорски<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/9906/%D0%93%D0%BE%D1%80%D0%B0%D0%B3%D0%BE%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9 Горагорский<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref> аьлла. 1944 - 1951 шерашкахь — [[Грозненски область|Грозненски областан]] [[Горагорски кӀошт]]ан центр хилла. 2009-гӀа шарахь гӀалан тайпана поселок статус дӀаяьккхина Горагорск эвла аьлла цӀе хийцина. |
||
== Хьажоргаш == |
== Хьажоргаш == |
Верси 2020, 1 июль, 09:36
Эвла | |
Тlеман-Барзе, Горагорск | |
---|---|
Чуьчин-КӀотар | |
43°29′19″ къ. ш. 45°05′34″ м. д.HGЯO | |
Пачхьалкх | Росси |
Регион | Нохчийчоь |
КӀошт | Теркан |
Истори а, географи а | |
Йиллина | 1938 |
Центран локхалла | 254[1] м |
Климатан тайпа | Бараман континенталан |
Сахьтан аса | UTC+3 |
Бахархой | |
Бахархой | 4668[2] стаг (2010) |
Къаьмнийн хӀоттам | нохчий |
Динан хӀоттам | бусулбанаш |
Идентификаторан терахьаш | |
Телефонан код | 87132[1] |
Поштан индекс | 366818 |
Автомобилан код | 20, 95 |
ОКАТО | 96216553 |
Картин тӀехь | |
Горагорск, я хьалх Тlеман-Барзе -1898[3]. — Нохчийчоьнан Теркан кӀоштан эвла. Ваха аьтту болуш, тӀекӀела дина цӀенош долуш Теркан дукъ тӀиера эвла. Йиллина 1938 шарахь мехкдаьттадаккхархошна Чуьчин кIотарахь. Екъало Стари Городок, Нови Городок, Чуьчин кIотар[4].
Иза ю Горагорскан юьртан меттиган административан центр[5].
Географи
Эвла ю Соьлжа-ГӀалана 50 км малхбузехьа, Теркан дукъ тIехьа, ЧӀулга-Юртана къилбехьа[4].
Гергара ярташ, кӀотарш: къилбаседа-малхбалехьвостоке — Кирпични , ГӀулоз а, къилбаседа-малхбузехь — ӀамтӀе-КӀотар, къилба-малхбалехь — Майски а, Ӏалхан-ХитӀи, къилба-малхбузехь — Керла Редант (ГӀалгӀайчоь)[6].
Топонимия
- Чуьчин кIотар – Горагорскан къилбаседан йист.
- Поселок – мехкдаьттадаккхархой баьхна меттиг, Нови Городок юкъахь.
- Алхазово – Горагорскан къилбаседа-малхбузехьара шуьйра лаьттан дакъа. И латта хилла эла волчу Алхазов Туханан, мехкдаьттадаккхаран инженеран, П.К. Усларан хьалхарчех цхьаьна дешархочун. П.К. Усларан «Нохчийн мотт» (Тифлис, 1862 ш.) юкъаяхана Т. Алхазовн дийцарш дӀаяздина фольклоран материалаш.
- ГӀулоз-чоь – къилбаседехьара ГӀулоз эвлан латташ.
- ГIожакъан корта – Горагорскан тӀехула лаьтта, УргIала коьртан малхбалехьа бу. ГIожакъ – вайнехан наьртийн мифологин персонаж ву.
- Белшин корта – Горагорскан къилбаседехьа. Белши – вайнехан мифологера зуда-наьрт, ГIожакъан езар[4].
Бахархой
Бахархой: 5727[7] ст.
Бахархойн дукхалла | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
1939[8] | 1959[9] | 1970[10] | 1979[11] | 1989[12] | 2002[13] | 2010[14] |
2691 | ↗5171 | ↗8165 | ↘5207 | ↘4364 | ↗4773 | ↘4668 |
2012[15] | 2013[16] | 2014[17] | 2015[18] | 2016[19] | 2017[20] | 2018[21] |
↗4939 | ↗5089 | ↗5213 | ↗5302 | ↗5390 | ↗5415 | ↗5523 |
2019[22] | 2020[7] | |||||
↗5659 | ↗5727 |
.
- Къоман хӀоттам
2015 шеран жамӀашца юьртахь веха 5302 стаг:
Истори
Эвла йиллина нохчийн Чуьчин-КIотаран латташ тӀехь[23]. 1938 шарахь мехкдаьттадаккхархойн эвлан белхан поселок статус а елла, Горски цӀе тиллина оьрсиш гора Горская олу теркан лаккха ломан бохь бу цунах нохчаша олу аьла хьаьхина "Темнбарцъ" (Тlеман барзе "военный курган")[24].. Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀом чекхбаьлчи цӀе хийцира Горагорски[25] аьлла. 1944 - 1951 шерашкахь — Грозненски областан Горагорски кӀоштан центр хилла. 2009-гӀа шарахь гӀалан тайпана поселок статус дӀаяьккхина Горагорск эвла аьлла цӀе хийцина.
Хьажоргаш
В Горагорске земля уходит из-под ног
Билгалдахарш
- ↑ 1 2 Поселок Горагорский / Чечня / Справка / СКФО (Северо-Кавказский федеральный округ)
- ↑ 11. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений. Итоги Всероссийской переписи населения 2010. Том 1. Численность и размещение населения. Росстат (2012). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 1 июнехь. Теллина 2012 шеран 16 апрелехь.
- ↑ 1898 Карта Терской области
- ↑ 1 2 3 Сулейманов А. Топонимия Чечни. Грозный: ГУП «Книжное издательство», 2006
- ↑ Закон Чеченской республики № 16-РЗ от 20.02.09 (doc). — Об образовании муниципального образования Надтеречный район и муниципальных образований, входящих в его состав, установлении их границ и наделении их соответствующим статусом муниципального района и сельского поселения. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 9 апрелехь. Теллина 2009 шеран 11 декабрехь.
- ↑ Карта Чечни (rar) (не ранее 1995). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 18 февралехь. Теллина 2010 шеран 2 январехь.rar. Объём 8 МБ.
- ↑ 1 2 Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года (оьр.)(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2020 шеран 24 апрелехь. Теллина 2020 шеран 24 апрелехь.
- ↑ Кеп:Население/1939AH
- ↑ Кеп:Население/1959C
- ↑ Надтеречный район (1970)
- ↑ Надтеречный район (1979)
- ↑ Надтеречный район (1989)
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2012 шеран 3 февралехь.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Чеченской Республики. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 9 майхь. Теллина 2014 шеран 9 майхь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 31 майхь. Теллина 2014 шеран 31 майхь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 16 ноябрехь. Теллина 2013 шеран 16 ноябрехь.
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2014 шеран 2 августехь. Теллина 2014 шеран 2 августехь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2015 шеран 6 августехь. Теллина 2015 шеран 6 августехь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (2017, 31 июль). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2017 шеран 31 июлехь. Теллина 2017 шеран 31 июлехь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2018 шеран 26 июлехь. Теллина 2018 шеран 25 июлехь.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года (оьр.). Теллина 2019 шеран 31 июлехь.
- ↑ Микротопонимия Чечни
- ↑ 1898 Карта Терской области
- ↑ Горагорский
Литература
- Сулейманов А. Топонимия Чечни. Грозный: ГУП «Книжное издательство», 2006.
- Горагорск // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
ХӀара йаззам табарна бакъхьа ду?: |
ХӀара Нохчийчоьнан географех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана. |