ИсмаӀил

ИсмаӀил
Ӏаьр. إسماعيل‎‎
Вича тиллина цӀе	ИсмаьIил, Мухьаммадал хьалха дIаваханарг
Измаил
Говзалла	пайхIамар
Вина меттиг	КанIан, Къудс-ГӀала
Кхелхина терахь	1590 в. э. хьалха
Къам	Жуьгтий, Iаьрбийн
Да	ИбраьхӀим
Нана	ХӀаджар
Зуда	Bint Al Madad[d]
Бераш	Набит, Кидар, Адбаиль, Мибшам, Мишма, Дума, Миша, Худуд, Ятма, Ятур, Нафис, Кидман

Исмаь́Ӏил (Ӏаьрб. إسماعيل‎‎) — исламан а, АллахӀан а пайхӀамар ву, воккхах волу кӀант ву ИбраьхӀимана, ХӀаджаран а. ИсмаьӀилан историн роль бусулба Ӏадаташкахь лакхар ю, библиналла а.

Дахарех лаьцна

ИсмаьӀил АллахӀа ваитина Уммат Пайхамар вара, шен ден «ИбраьхӀиман дин» даржо, Ӏаьрбийн махкахь. Наггахь Къуръан тӀехь хехош ву иза. АллахI дина омарца ИсмаьӀила шен деца ИбраьхӀимца КаIбат (ХьаьжицӀа) дира. ИбраьхӀим пайхӀамаран 86-шо долчу хенахь дуьнен чуваьлла ИсмаьӀил.

АллахI-дала хаам бинера, ХӀаджар а, ИсмаьӀил а гена махка дӀадига аьлла, цо иза кхочуш дира. ЯахӀума дӀа а яьлла, цуьшинна мацалла хаалора, ИсмаьӀил гӀора дайна охьавоьжнера. ХӀаджар б арз елла дӀа-схьа уьдура шинна лам тӀе, Сафа а, Марва а. ИсмаьӀил воьлуш гира, цуьнан когашкахь лаьттар арадетташ хи дара, и хи дара «Замзам».

Оцу метте Ӏаьрбойн къам кхечира, царех цхьа йоI ИсмаьӀилас маре ялира. Оцу метте ИбраьхӀим кхечира, шен доьзал лаха. Иштта цунна карийра и шиъ ХӀаджар а, ИсмаьӀил а.

ИбраьхӀиме дала кхин цхьа хӀума тӀедиллинера: «ИсмаӀилан урс хьакхар, гӀурба дар», иза кхочуш дан гӀортир иза. Дала цуьнга Ӏад вита элира ИсмаьӀил, цуьнан меттан уьстагӀ баийтира.

Шен нана дӀакхелхича ИсмаьӀилас зуда ялийра ДжурхӀум — олучу къомаца ерг. Цхьана и шиъ дӀасакъаьстира, уха а цо царех йолу кхин зуда ялийра. Ӏаьрбийн генеалоган тӀехь мабаххара, ИсмаьӀилера схьабевлла «къилбаседере Ӏаьрбой» уьш Ӏаднаниташ бу. ИсмаьӀилан кош КаӀбатан (ХьажицӀа) уллохь ду, цунах «Хиджр ИсмаӀила» — олу. ИсмаьӀил вина 5-шо даьлча Саратас — Исхьакъ пайхӀамар а вира (делера салам, маршал Хуьлийла цунна).