Япон — Версийн башхалла

Япон
Япон
	яп. 日本国
Байракх	Императоран зорба
	Японин Пачхьалкхан Шатлакхан Илли
Официалан мотт	японийн
Коьрта гӀала	Кеп:Байракх а, мохк а
Урхаллин тайпа	Конституцин монархи
Император; Премьер-министр	Акихито; Шинзо Абе
	Латта
• Шадерг	377 944 км² (61-гӀа дуьненахь)
• % хина тӀехле	0,8
	Бахархой
• Мах хадор (2013)	▲127 253 075 стаг
	ДЧС (НЭТ)
• ХӀораннан а сина	34,611 долл. (24-гӀа)
Бахархойн цӀерш	японаш
Ахча	Иена (JPY, код 392)
Интернет-домен	.jp
Код ISO	JP
Код МОК	JPN
Телефонан код	+81
Сахьтан аса	JST (UTC+9)
Автомобилийн некъаш	аьрру[d]
	Медиафайлаш Викилармехь

Историн навигаци

(Гайта массо хьаьжанза хийцамаш)

[талланза верси]

← Хьалхара нисдар РогӀера нисдар →

Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна

БӀаьраВики-йоза

Сизийн

Верси 2017, 24 декабрь, 19:03

Япон (Ипнойн маттахь, Ниппон, 日本), |日本国 — Малхбале Азехьара мохк бу, Татдайна хӀордана юкъе Ӏалаш латта дакъош тӀехь мохк бу. Япон малхбузехь Япон хӀорданац а доза ду, Цийнмохкац а, Къилбседа Кореяц а, Къилбехь Кореяц а, Рассица а, гуо бекхин гунахь Татдайна хӀорданац а аре йолуш латта дакъош ду. Цхьац хен «Малх Мохк» я «Малх балехь латта» аьла бовзаш бу цундела Япон барайкх тӀехь малх бу, ша малхбалехь мохк хилар тера.

Пачхьалкхан хоттам

Географи

Ций ю Малхбален Азехь. Малхбале агӀора Тийна океанан хӀордийн хиш ду. Къилбаседа-малхбалехь доза ду КХДР а, Российца а, къилбехьа — Монголийца, къилбаседа-малхбузехьа — Российца а, Кхазакхстанца а, малхбузехь — Кхиргизица, Таджикистанца, Авх1анца, къилба-малхбузехь — Пакистанца, ХӀиндица, Непалца, Бутанца, къилбехьа — Бирмаца, Лаосца, Вьетнамца. Цийн латтан майда ю 9,6 млн км²^[5]. Ций уггара а йоккха пачхьалкх ю Азехь, ткъа дуьненахь кхоалгӀа ю, шела а йоккха Росси а, Канада а бен йоцуш. Цийн цхьаъйолу сахьтан аса — UTC+8.

Цийн берданйист йогӀу къилбаседанехьара Къилбаседа Корейн дозанера къилбехьа Вьетнаме кхаччалц, йохалла 14 500 км ю. Цийн бердашца Малхбален-Цийн хӀорд, Корейн залив, Можа хӀорд, Къилбан-Цийн хӀорд бу. Тайвань гӀайре къастийна материках Тайванан шинахинъюкъо.

Истори

Япон истори шатайпа бесбесара шира тептаршкара схьаэцна ю, и тептарш а, археологин карийна тоьшаллаш а цхьана тоьхча, меттахоттало политически дахар а, социальни кхиамаш а, кӀорггера шира заманчура дуьйна. Цийн цивилизаци — дуьненахь уггаре а шираниг ю. Цийн Ӏилманчаша[муьлханаш?] дийцарехь, цуьнан хан пхи эзар шо хила мега, цу тӀе долуш долу язбинчу бух тӀехь дӀакъовлу мур 3500 шо сов. Генара заманара йолу административни урхаллин система, хийцалушйолу династешца туолуора, дуккха а тӀехьабисинчу лулахой-даьхнашца лелашболчаьрца а, ламанхошца а дуьстича, церан экономика лаккхара латталелоран бух тӀехь лаьтташ яра, цуо гушболу аьттонаш бора цийн пачхьалкхана. Кхин а чӀагӀйелира цийн цивилизации Конфуцийн идеологи пачхьалкхан идеологии (I бӀешо вайн эрал хьалха) яро а, йозан цхьа система хоттаяро а (II бӀешо вайн эрал хьалха).

Цийн историн Ӏилмано тӀеиэцна йоцца терхьийн таблица, Шераш Пачхьалкх (династи) Вайн эранал хьалха 2353 в. э. хь. — 2255 в. э. хь. Туьйранашкахь вуьйцу куьйгалхо Яо 2255 в. э. хь. — 2205 в. э. хь. Туьйранашкахь вуьйцу куьйгалхо Шунь 2205 в. э. хь. — 1766 в. э. хь. Туьйранашкахь вуьйцу куьйгалхо Ся 1766 в. э. хь. — 1122 в. э. хь. Шан-Инь династийн Ӏадат хилла терахь 1122 в. э. хь. — 249 в. э. хь. Чжоу династийн Ӏадат хилла терахь 221 в. э. хь. — 206 в. э. хь. Цинь династийн Ӏадат хилла терахь, цийн къоман пачхьалкх кхоьллина хан 206 шо в. э. хь. — 220 в. э. Хань династийн Ӏадат хилла терахь (оцу юкъахь Малхбузен Хань — 206 в. э. хь. 25 в. э. кхаччалц, Малхбален Хань — 25 — 220 в. э.) Вайн эра 220—264 Вэй династи, Кхаа пачхьалкхан зама 265—420 Цзинь династи (Малхбузен Цзинь: 265—316, Малхбален Цзинь: 317—420) 420—479 Къилба Сун династи 479—501 Ци династи 502—556 Лян династи 557—588 Чэнь династи 581—618 Суй династи 618—917 Тан династи, цийн оьздангаллин «Дешийн бӀешо» 907—959 Пхеа династийн а, итт пачхьалкхан а зама 960—1279 Сун династи, ЮккъерабӀешерийн экономикин дахаран лакхара айам 1280—1368 Юань династи (монголийн) 1368—1644 Мин династи 1644—1911 Цин династи (маньчжурийн) 1912—1949 (Тайванехь — таханаллац) Цийн Республика 1949 ш. 1 октябрехь дуьйна Цийн Халкъан Республика Боккха Цийн пен

Билгалдахарш

↑ Statistical Handbook of Japan. Land and Climate (инг.). Японское бюро статистики (2008). ТӀекхочу дата: 2010 шеран 20 январь. Архивйина 2011 шеран 21 августехь
↑ Census.gov. Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013 (бил-боцу.). U.S. Department of Commerce (2013). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 9 май. Архивйина 2013 шеран 9 майхь
↑ Цитатийн гӀалат: <ref> тег нийса йац; кху imf2 тIетовжаран йоза йаздина дац
↑ http://www.2pass.co.uk/japan.htm
↑ Сайт ЦРУ. The world factbook

Цитатийн гӀалат: Тобан «прим» йолуш йолу тегашца <ref> йогӀуш йолу тег <references group="прим"/> ца карийна

[2] Statistical Handbook of Japan. Land and Climate (инг.). Японское бюро статистики (2008). ТӀекхочу дата: 2010 шеран 20 январь. Архивйина 2011 шеран 21 августехь

[Naselenie-3] Census.gov. Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013 (бил-боцу.). U.S. Department of Commerce (2013). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 9 май. Архивйина 2013 шеран 9 майхь

[imf2-4] Цитатийн гӀалат: <ref> тег нийса йац; кху imf2 тIетовжаран йоза йаздина дац

[_eddc1200404b023f-5] ttp://www.2pass.co.uk/japan.htm

[6] Сайт ЦРУ. The world factbook

[прим 1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ МогӀа 53: / МогӀа 53: @@
 '''Япон''' (Ипнойн маттахь, Ниппон, 日本), |日本国 — Малхбале Азехьара мохк бу, Татдайна хӀордана юкъе Ӏалаш латта дакъош тӀехь мохк бу.
 Япон малхбузехь Япон хӀорданац а доза ду, Цийнмохкац а, Къилбседа Кореяц а, Къилбехь Кореяц а, Рассица а, гуо бекхин гунахь Татдайна хӀорданац а аре йолуш латта дакъош ду. Цхьац хен «Малх Мохк» я «Малх балехь латта» аьла бовзаш бу цундела Япон барайкх тӀехь малх бу, ша малхбалехь мохк хилар тера.
+== Пачхьалкхан хоттам ==
+{{main|Япон Пачхьалкхан хоттам}}
 == Географи ==